Nhận định, soi kèo Fenerbahce vs Trabzonspor, 22h59 ngày 6/4: Tiếp tục đua vô địch

Theo nhật báo Libero, các nhà tuyển trạch của Liverpool rất ấn tượng với màn trình diễn của Brozovic kể từ đầu mùa và sẵn sàng xuống tiền xé hợp đồng giữa anh và Inter.

Brozovic nằm trong tầm ngắm Inter

Trong bước đi đầu tiên, phía đội bóng nước Anh đã tiếp cận với người đại diện Brozovic để bàn về vấn đề chuyển nhượng.

Phía Inter cũng đang ráo riết giục cầu thủ 27 tuổi này ký vào bản hợp đồng mới để loại bỏ điều khoản phá vỡ chỉ 52 triệu bảng.

Novak Djokovic thất thủ 4-6, 6-2, 4-6 trước Jiry Vesely trong trận mở màn chiến dịch chinh phục sân đất nện ở vòng 2 Monte Carlo. Chỉ một thất bại nhưng nó đã phá vỡ một loạt những chuỗi thành tích của Djokovic, thiết lập nên kỷ lục mới và chắc chắn đây là cú sốc lớn nhất của tennis kể từ đầu năm 2016. Dưới đây là 13 con số đáng chú ý nhất.

Djokovic thua bất ngờ trước Jiry Vesely ở Monte Carlo

Căn cứ theo Điều 1, Nghị quyết số 02/2018 của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao quy định về án treo là “Biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, được toà án áp dụng đối với người phạm tội bị phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, xét thấy không cần bắt họ phải chấp hành hình phạt tù”. Theo đó, các điều kiện được hưởng án treo được quy định tại Điều 65 Bộ luật hình sự 2015:

- Khi xử phạt tù không quá 03 năm

- Có nhân thân tốt

Ảnh minh họa

- Có từ 02 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trở lên, trong đó có ít nhất 01 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại Khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự và không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự

- Có nơi cư trú rõ ràng hoặc nơi làm việc ổn định để cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giám sát, giáo dục.

- Xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù nếu người phạm tội có khả năng tự cải tạo và việc cho họ hưởng án treo không gây nguy hiểm cho xã hội; không ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

- Không thuộc các trường hợp không được hưởng án treo.

Điều 3 Nghị quyết số 02/2018 của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao quy định về ác trường hợp không được hưởng án treo:

“1. Người phạm tội là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, ngoan cố chống đối, côn đồ, dùng thủ đoạn xảo quyệt, có tính chất chuyên nghiệp, lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi, cố ý gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

2. Người thực hiện hành vi phạm tội bỏ trốn và đã bị các cơ quan tiến hành tố tụng đề nghị truy nã.

3. Người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách; người đang được hưởng án treo bị xét xử về một tội phạm khác thực hiện trước khi được hưởng án treo.

4. Người phạm tội bị xét xử trong cùng một lần về nhiều tội, trừ trường hợp người phạm tội là người dưới 18 tuổi.

5. Người phạm tội nhiều lần, trừ trường hợp người phạm tội là người dưới 18 tuổi.

6. Người phạm tội thuộc trường hợp tái phạm, tái phạm nguy hiểm”.

Như vậy, căn cứ vào quy định này thì người thực hiện hành vi phạm tội mà bỏ trốn, đã bị các cơ quan tiến hành tố tụng đề nghị truy nã sẽ không được hưởng án treo. Do đó, trường hợp bạn bị cơ quan công an ra quyết đinh truy nã về tội gây rối trật tự công cộng mặc dù đã ra đầu thú sẽ không được hưởng án treo. 

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc

Quy định pháp luật cụ thể về án treo

Xin hỏi được hưởng án treo nghĩa là thế nào? Người hưởng án treo có phải chịu sự quản thúc gì không?

Loại Real Madrid cũng đánh dấu chiến thắng thứ 100 của Pep Guardiola trên mặt trận Champions League, với 10 mùa giải đưa các CLB của mình ít nhất vào bán kết.

Trong lúc tận hưởng chiến thắng Real Madrid, đồng thời chuẩn bị cho cuộc tiếp đón Chelsea, Guardiola và Man City sớm nhận được tin vui khác: họ chính thức trở thành nhà vô địch Premier League.

Man City đăng quang khi trong tay vẫn còn 3 trận đấu nữa. Arsenal, đối thủ chính của đội bóng thành Manchester, chính thức buông xuôi khi để thua 0-1 trên sân Nottingham Forest, với thứ bóng đá nhạt nhòa và thiếu động lực.

Có những thời điểm trong mùa giải Arsenal như một chiếc siêu xe lao vút ở vị trí đầu đoàn đua, nhìn các cầu thủ Man City qua gương chiếu hậu. Nhưng đội quân của Mikel Arteta không làm chủ được chính mình khi bước vào giai đoạn cuối.

Arsenal thua 3, hòa 3 và chỉ thắng 2 trong 8 trận gần nhất ở Premier League. Ngược lại, kể từ sau kết quả hòa 1-1 trên sân Nottingham ngày 18/2, Man City thắng 11 trận liên tiếp - bao gồm chiến thắng 4-1 trước chính "Pháo thủ - để giành vòng nguyệt quế.

Man Citylần thứ 5 vô địch bóng đá Anh trong 6 mùa giải gần nhất. Đây là tỷ lệ chỉ được nhìn thấy khi quay ngược về thế kỷ trước, với trường hợp Liverpool khi giải đấu còn mang tên First Division, hay MU vào thời điểm Premier League vừa ra đời.

Nếu không có gì bất ngờ, với 3 trận trong tay, đội quân của Pep Guardiola có khả năng kết thúc mùa giải với cột mốc tối thiểu 90 điểm. Họ đã 3 lần làm được điều này, kỷ lục khác của giải đấu, bao gồm 100 điểm mùa 2017-18.

Sinh ra để chiến thắng

Mùa giải 2022-23 đánh dấu bước chuyển mình của Guardiola - người vẫn thừa nhận bản thân bị ám ảnh bởi sự hoàn hảo và hội chứng suy nghĩ quá mức vào những thời điểm mang tính chất quan trọng.

"Sự hoàn hảo là một phần công việc của tôi", đó là thông điệp đi kèm bức tranh graffiti cách sân Etihad khoảng 100 m, được người hâm mộ Man City phác thảo bên cạnh khuôn mặt Guardiola hồi đầu tuần, trước trận tiếp Real Madrid.

Man City vô địch Premier League với hàng con tốt nhất cùng hàng thủ chắc chắn nhất, khi Pep tạo nên hệ thống phòng ngự tốt hơn rất nhiều, dù đội có chủ động cầm bóng hay không.

Sự thể hiện ở Champions League còn ấn tượng hơn. City bùng nổ nhất với 31 bàn thắng, đồng thời chỉ nhận 5 bàn thua sau 12 trận. Trên hành trình đến Istanbul, họ gặp Bayern Munich và Real Madrid, hai trong 3 nhà vô địch gần nhất.

Đội chủ sân Etihad sung mãn về thể chất, chiến thuật và tinh thần, kỹ thuật cũng như đam mê. Tất cả những điểm này rất hài hòa, nói lên sự trưởng thành của Guardiola.

Trong quá trình phát triển Man City, nhà cầm quân người Tây Ban Nha duy trì sự trung thành của với việc kiểm soát bóng, vị trí và áp lực mà ông học được từ triết lý bóng đácủa Johan Cruyff, cũng như cam kết về chiều sâu ở hai cánh và một tiền vệ trung tâm toàn diện, vị trí giờ đây giúp Rodri thăng hoa.

Khi mà "The Cityzens" trở thành CLB thứ hai vô địch Premier League 3 mùa liên tiếp (nếu tính cả First Division trước đây thì có thêm Huddersfield Town, Arsenal, Liverpool), thì Pep tạo lịch sử cho mình: ông là HLV đầu tiên đạt thành tích tương tự với 3 CLB tại 3 giải đấu khác nhau.

Trước đó, cựu tiền vệ người Catalunya từng lập hat-trick vô địch La Liga với Barcelona (2008-09, 2009-10, 2010-22) và tái hiệu điều tương tự khi dẫn Bayern Munich ở Bundesliga (2013-14, 2014-15, 2015-16).

Pep luôn đặt ra những thách thức để chinh phục. Nếu thắng chung kết FA Cup và Champions League, ông sẽ có 35 danh hiệu sau 14 năm huấn luyện, ngang với thành tích của Mircea Lucescu - HLV người Romania với 35 chiếc cúp trong 42 năm làm nghề. Kỷ lục là 49 cúp của Alex Ferguson sau 39 năm.

Man City vô địch Ngoại hạng Anh: Chờ cú ăn 3 lịch sử

Báo VietNamNet tổ chức cuộc thi "Chuyện của những dòng sông" để quý độc giả có thể chia sẻ những câu chuyện đẹp, những ký ức về sông, phản ánh những vấn đề về phát triển kinh tế, văn hóa bên những dòng sông và thể hiện những mong muốn, dự định, ý tưởng thúc đẩy sự phát triển bền vững trên các dòng sông và cho cộng đồng.

Cuộc thi diễn ra từ ngày 5/3 đến 30/6/2024 trên mục Du lịch.

Xin trân trọng giới thiệu bài viết Xuôi dòng sông Bacủa nhóm tác giả Trần Chí Kông - Trần Thanh Hưng.

Từ độ cao hơn 1.500m trên đỉnh núi Ngọc Rô, mây và nước cứ tuần hoàn tụ hơi, rơi hạt, khơi những khe nước nhỏ, rồi lèn đá, qua ghềnh, hợp lưu thành dòng, chảy mãi thành sông. Sông Ba như một chàng lực sĩ đứng giữa giang sơn, dang đôi tay từ Tây sang Đông, nối núi rừng Trường Sơn với biển cả. Dòng sông như một con rồng, quẫy đuôi reo vui với đại ngàn và ngẩng đầu nhìn thẳng ra đại dương. Dù xuôi hay ngược sông Ba, ta đều có cảm giác “lên rừng - xuống biển” - một hành trình hình thành dân tộc, xây dựng nước non.

Sông Ba nơi miền Thượng

Chúng tôi xuất hành để xuôi dòng sông Ba bằng lộ trình ngược dòng chảy của sông tới núi Ngọc Rô trong dãy núi Ngọc Linh, nơi phát nước để thành sông.  

Ngọc Linh Liên Sơn hay là dãy Ngọc Linh gồm 10 dãy núi cao nối thành đường phân thủy cho hai hệ thống sông: một chảy sang phía Tây có sông Sê San, góp nước cho sông Mê Kông; một hệ thống chảy sang phía Đông gồm: sông Cái (đầu nguồn sông Vu Gia), sông Thu Bồn, sông Trà Khúc và sông Ba.

Ngày trước, giới học giả thường dùng cụm từ “sông ngòi” với ngụ ý “sông” luôn gắn với ngòi”. Ngòi sông Ba ở trong lòng núi Ngọc Rô. Còn cửa sông Ba thì chảy qua thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.       

Từ thành phố Tuy Hòa ngược lên, chúng tôi không tham vọng bất cứ một sự ly kỳ nào cho sự tìm kiếm ngọn nguồn dòng sông này. Tuy nhiên, cái cảm giác về ngòi, về nguồn như một nam châm hút chúng tôi về phía núi. 

Phía núi có người Bahnar và người Sedan sinh sống. Đó là hai tộc người quan trọng nhất Tây Nguyên mà Ngọc Rô cũng như cả dãy Ngọc Linh như tấm lưng che chở cho sự sống của họ. 

Ngày xưa, khi ông bà ta chưa đủ điều kiện ra biển thì xứ sở được hiểu theo hai thành tố “núi” và “sông”. Khái niệm ấy trở nên thiêng liêng hơn khi ta đến đây, thượng nguồn sông Ba. Cả cái cầu treo bắc theo dáng truyền thống cũng như một cái gạch nối không chỉ cho đôi bờ sông mà còn giữa hiện tại và quá khứ. 

Nhìn thung lũng Mường Hoong dưới chân núi Ngọc Linh là nơi cư trú lâu đời của người Sedang, chúng tôi chợt nhớ tới giả thuyết cho rằng, tổ tiên các sắc tộc ở đây xưa kia phần lớn là người đồng bằng chạy lên cao nguyên lánh nạn và ở lại luôn; với thời gian, những hòa trộn chủng tộc giữa các nhóm di dân cũ và mới làm nảy sinh những nhóm sắc tộc khác nhau. 

Như vậy, họ có ngược dòng sông Ba không để ngày nay chúng tôi xuôi dòng sông này để tìm về quá khứ. Cấy lúa, chăn vịt, nuôi gà, thả trâu… ai đem cách thức ấy lên, ai mang kinh nghiệm nào về? Chắc rằng, mọi sự giao lưu đều có sự can dự của dòng sông. 

Dẫu là giả thuyết, nhưng cái sự lên miền Thượng thuở xưa ấy đã đan chéo trong cảm xúc chúng tôi khi về miền miền sơn cước...

Di sản của dòng sông

Miền thượng sông Ba có măng và sâm. Măng để ăn còn sâm để làm thuốc. Sâm mọc trên núi Ngọc Linh nên người ta gọi là sâm Ngọc Linh.  

Chuyện về loài sâm quý này còn nằm trong bụng già A Nít ở làng Long Lái, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông. Trong chiến tranh, người sắc tộc gọi sâm Ngọc Linh mọc trong rừng là cây “cỏ giấu” hay “củ đắng”. 

Quốc lộ và sông Ba lượn lờ nhau như một cuộc trốn tìm. Có lúc, khi hai bên đường được phát quang thì chẳng thấy sông đâu. Nhưng khi một vạt rừng lù lù đến thì qua những khoảng trống, ta lại thấy thấp thoáng mặt sông. 

Thiên nhiên bao giờ cũng là niềm khích lệ cho những ai thích khám phá.

Ngày trước, làng Tơng bên bờ sông Ba, thuộc huyện Kông Chro, tỉnh, Gia Lai là nơi khí hậu khô khan, nguồn nước khan hiếm vào loại bậc nhất Tây Nguyên. Nơi cằn cỗi ấy đã sinh ra H’Ben - một sơn nữ Bahnar xinh đẹp, hát hay và múa giỏi. Thời con gái đi kháng chiến, hát ca từ Nam ra Bắc. Tuổi về chiều, Giàng bảo H’Ben trở về cố hương để nghe chim hót, suối reo…  

Bên dòng suối Iam Lăh, đổ ra sông Ba ở thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa có hai anh em Nay Phai và Nay Tri. Nghề của họ là sửa chiêng, thẩm âm. 10 năm theo ông nội thụ nghề, giờ hai anh em đã trở thành nghệ nhân độc đáo. Không phải cái cồng, cái chiêng nào sau khi đúc ra đều gõ nghe đúng nghe hay. Mặt khác, cồng chiêng lệch âm là do quá trình sử dụng, đánh không đúng bài bản, bị đánh mạnh hoặc bị oxy hóa đồng. Như một bác sĩ giỏi, họ chẩn đúng bệnh. Như một thợ thủ công khéo, họ gò nắn mặt chiêng. Và hơn cả, họ là một nghệ nhân thính đôi tai.  

Để tìm di sản của dòng sông, có một người đàn ông thường men theo những khe suối nhỏ. Để lắng nghe cái di sản mênh mông ấy, ông thường ngủ lại trong rừng.

Men theo những lối mòn, theo đìu hiu gió núi, ông bắt gặp di sản của dòng sông, đó là những cái bụng lưu giữ dân ca, trường ca. Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Ka Sô Liễng là người sắc tộc Chăm H’roi ở buôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên. Bản thân ông sẽ là một di sản cho cháu con.

Y Điêng người dân tộc Ê đê lớn lên tại Buôn Thung, xã Đức Bình Đông, huyện Sông Hinh. Buôn Thung nhỏ, khoảng mươi nóc nhà nằm ở phía đông núi Mẹ Bồng Con, bên bờ nam của con sông Hinh, một phụ lưu của sông Ba khi chảy vào Phú Yên. Nhà văn Y Điêng được thế hệ các nhà văn ví như bóng cây kơ nia đại thụ, như già làng của văn học của Tây Nguyên. Nhà văn Y Điêng biết tiếng Pháp, Lào, giỏi nhiều tiếng đồng bào dân tộc thiểu số như Ba Na, Chăm, Gia Rai, Tày… Nhưng giá trị hơn cả là ông là người Êđê đầu tiên vượt qua khỏi văn học dân gian truyền miệng để bước tới văn học viết. Ông cũng là người đầu tiên viết truyện dài bằng song ngữ Êđê - Việt, và ông cũng là người Êđê đầu tiên được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. 

Ông Y Điêng viết văn, còn ông Mô Lô Y Choi thì làm thơ. Hai ông sóng đôi trong làng văn học Tây Nguyên như đôi bờ con sông Hinh. Bằng thơ, ông Mô Lô Y Choi đã tạo ra một “Cô gái vót chông” đầu búi tóc thon, tay thoăn thoắt vót chông, miệng thánh thót hát để nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc...

Nơi sông Ba gặp biển

Sông Ba trước khi ra biển có tên là sông Đà Rằng. Một cây cầu cùng tên vắt ngang như thể nghênh đón dòng nước miệt mài ngàn dặm. Cầu Đà Rằng dài 1.512m, là cầu dài nhất miền Trung Việt Nam. 

Thành phố Tuy Hoà, thủ phủ của tỉnh Phú Yên là một điểm nhấn cuối cùng cho con sông. Thành phố trẻ này nồng nhiệt đón con sông rộng hơn, phẳng lặng hơn sau một chặng dài quấn quanh núi rừng và ghềnh thác. 

Năm 1471, vua Lê Thánh Tông đã hành quân vào đây. Tương truyền, chính vị vua có công mở cõi đã sai quần thần khắc lên một tảng đá lớn trên núi Thạch Bi, còn gọi là núi Đá Bia, thuộc hạ lưu sông Ba, làm mốc ranh giới Đại Việt - Chăm Pa. Đây cũng là một dấu mốc lịch sử trong quá trình Nam tiến của người Việt khi xưa.

Tiếp giáp với cửa sông Đà Rằng về phía Nam là Vịnh Vũng Rô, 60 năm trước, Hải quân Nhân dân Việt Nam đáp những con tàu không số đổ quân cụ cho Quân giải phóng kháng chiến chống Mỹ.

Trong vùng vịnh xinh đẹp này, người Pháp đã cất ngọn đèn biển mang tên Đại Lãnh, chấm ngay phần đất liền nhô ra xa nhất về phía Đông của bờ biển Việt Nam.

Sông Đà Rằng, hay còn gọi là sông Đà Diễn, nơi vào năm 1578, đô chỉ huy sứ Lương Văn Chánh vâng mệnh chúa Nguyễn Hoàng đem khoảng 4.000 lưu dân từ Thanh Hóa, Nghệ An và Thuận Quảng vào khai khẩn, lập xóm làng tại vùng đồng bằng Tuy Hòa. 

Năm 1689, cụ Lương Văn Chánh được truy phong tước Bảo quốc chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước. Đến năm 1693, ông lại được phong một lần nữa tước Bảo Quốc hộ dân chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước và dân chúng. 

Sông Ba trước khi ra biển đã dốc hết phù sa tạo nên một triền sông rộng. Như để tô điểm cho dòng sông, người dân thành phố Tuy Hoà dành đất ấy để trồng rau và trồng hoa. Sau mùa lũ là đến mùa hoa, mùa giáp Tết.

Nơi sông Ba gặp biển có một làng chài, nói đúng hơn là là một đại bản doanh của ngư dân Phú Yên. Nơi đây, từ năm 1994 đã phát sinh nghề câu cá ngừ đại dương của Việt Nam, làm cho nghề cá thêm hùng hậu vươn ra biển lớn.

Hoà vào lễ hội cầu ngư tưng bừng ở làng biển, sông Ba, con rồng của miền Trung hả hê kết thúc hành trình dài 374 km của mình. Mang nguồn lực của dòng sông, con người vững tin hơn khi ra biển lớn. 

Ví dòng sông như một thiếu nữ, ở Ayun Pa nơi thượng nguồn, người thiếu nữ ấy vận chiếc váy thổ cẩm, lung linh múc nước sông, thì sông Ba nơi hạ nguồn, nàng khoác chiếc áo dài tha thướt ngắm dòng sông. Chảy ra biển để tiếp tục kể một câu chuyện dài hay mong nhớ thượng nguồn để tìm thêm ký ức - cả hai cùng có một dòng sông.

Trần Chí Kông - Trần Thanh Hưng

Thậm chí, còn có ý kiến táo bạo "lương giáo viên quá thấp, nếu chỉ dựa vào đồng lương thì không thể nào sống được. “Có thực mới vực được đạo”, nếu giáo viên không có cơm ăn áo mặc thì nói gì đến chuyện dạy dỗ?".

Nghe qua, tất cả các lý luận trên đều rất hợp lý, hợp tình. Tuy nhiên nếu tìm hiểu kĩ và bình tĩnh suy xét ta sẽ thấy đó chỉ là sự biện minh cho một cơ chế bất hợp lý, một hiện tượng đã trở thành vấn đề nhức nhối của xã hội.

Các cơ quan quản lý giáo dục cũng hay đưa ra để biện minh cho sự tồn tại dạy thêm và học thêm ở nước ta. Đó là lý luận cho rằng “ở các nước tiên tiến học sinh cũng học thêm tối ngày, giáo viên cũng dạy thêm cho nên chuyện dạy thêm, học thêm ở Việt Nam là đương nhiên”.

Sự giống và khác nhau giữa dạy thêm ở Nhật Bản và Việt Nam

Phải nói luôn rằng, lý luận trên không hoàn toàn sai. Nó đúng khi nêu ra một thực tế là học sinh ở các nước tiên tiến cũng đang học thêm (học ngoài chương trình, học ngoài trường) rất nhiều. Khi còn sống ở Nhật và đi làm về tôi vẫn thường xuyên nhìn thấy những học sinh mặc đồng phục của Nhật bắt chuyến tàu muộn về nhà sau khi kết thúc giờ học thêm ở các trung tâm (juku). Ta hãy thử nhìn vào số liệu thống kê ở Nhật Bản xem tình hình học thêm của học sinh ở đây như thế nào.
Theo kết quả điều tra của Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ Nhật Bản công bố tháng 8 năm 2013 thì tỉ lệ học sinh lớp 9 Nhật Bản đi học thêm ở trung tâm (juku) là 61.4%, ở tiểu học là 45. 8%.

Học sinh Nhật Bản học thêm ở đâu?

Nếu như ở Việt Nam, việc học thêm - dạy thêm diễn ra rất đa dạng như ở nhà học sinh, nhà riêng của giáo viên, ở chính trường phổ thông học sinh đang học hoặc ở các trung tâm bồi dưỡng kiến thức thì ở Nhật Bản, địa điểm học thêm thường diễn ra ở các trung tâm - ngôi trường chuyên dùng cho việc này.

Thông thường, học sinh Nhật Bản sẽ đến học ở các Juku. Ở các Juku này giáo viên sẽ dạy, bồi dưỡng kiến thức cho học sinh, luyện thi 5 môn chính là: Quốc ngữ, Toán, Khoa học (Vật Lý, Hóa học), Tiếng Anh, Xã hội. Việc tổ chức dạy học sinh ở đây cũng được tiến hành dưới nhiều hình thức đa dạng như dạy theo lớp phân chia theo trình độ - khả năng học tập, dạy theo kiểu một thầy - một trò, dạy chung theo khối lớp, dạy theo nhóm, thậm chí có Juku còn tổ chức cho học sinh tự học tại đây.

Đối với các học sinh ôn thi vào đại học hay thi trượt đại học muốn ôn thi tiếp thì có thể vào học tại các trường dự bị (yobiko). Các Juku và trường dự bị (yobiko) thường thuộc sở hữu của các công ty và nằm dưới sự quản lý của Bộ kinh tế, công nghiệp và thương mại Nhật Bản (thay vì Bộ giáo dục, văn hóa, thể thao, khoa học và công nghệ).

Điều này sẽ gợi cho ta rất nhiều suy nghĩ thú vị khi gần đây Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam gửi công văn đề nghị công nhận dạy thêm, học thêm là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Dạy thêm-học thêm đang được Bộ GD-ĐT đề nghị là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Ảnh: LAD

Giáo viên nào có thể dạy thêm?

Ở Việt Nam bất kể giáo viên nào cũng có thể dạy thêm. Một giáo viên trong biên chế trường công lập có thể dạy thêm trong chính trường mình dạy, dạy thêm ở nhà riêng, dạy ở nhà học sinh và dạy thêm cho nhiều trung tâm bồi dưỡng kiến thức khác. Nhiều người trong số đó thậm chí còn là người quản lý (hiệu phó, hiệu trưởng).

Vấn đề đặt ra đối với giáo viên chỉ là sức khỏe và phân bổ thời gian hợp lý để khỏi chồng chéo. Trong một thời gian dài cho tới nay, việc học thêm dạy thêm đều diễn ra như vậy cho dù cơ quan quản lý đã có nhiều động thái tỏ ra muốn siết chặt việc dạy thêm - học thêm nhưng về cơ bản không có văn bản nào cấm một giáo viên trong biên chế hay có hợp đồng dài hạn tại trường công dạy thêm trong và ngoài trường.

Tuy nhiên, ở Nhật mọi sự không dễ dàng như vậy. Đối với giáo viên có hợp đồng dài hạn, làm việc thường xuyên (toàn thời gian) ở trường công lập, họ sẽ không được phép dạy thêm. Đây là quy định đối với giáo viên trường công (cũng là viên chức) theo Luật viên chức địa phương. Tùy từng địa phương (ở Nhật tự trị địa phương được công nhận) sẽ có quy định chi tiết về việc này.

Những giáo viên dạy ở trường công lập nhưng chỉ dạy bán thời gian, nhận lương theo số giờ dạy thì luật không cấm họ dạy thêm. Đơn giản vì thu nhập từ việc dạy đó không đủ để giáo viên duy trì cuộc sống. Họ sẽ phải dạy thêm ở nhiều nơi khác vì sinh kế.

Đối với giáo viên làm việc toàn thời gian ở các trường tư thục thì do họ không phải là viên chức nên không bị Luật viên chức địa phương chế định. Tuy nhiên, nhiều trường tư có quy định yêu cầu giáo viên không được dạy thêm khi đã làm việc toàn thời gian ở trường. Các giáo viên làm bán thời gian ở trường tư đương nhiên có quyền dạy thêm.

Như vậy, ta thấy nhìn bề ngoài dạy thêm học thêm ở Nhật Bản cũng tồn tại lâu dài dựa trên nhu cầu xã hội giống như ở Việt Nam với tỉ lệ học sinh đi học thêm tương đối cao. Tuy nhiên, nhìn sâu vào bên trong nó có rất nhiều điểm khác biệt mà điểm khác biệt nhất là sự tách bạch dạy thêm - học thêm khỏi trường phổ thông.

Những giáo viên làm việc thường xuyên (toàn thời gian, nhận lương tháng) ở trường công sẽ không được phép dạy thêm. Những giáo viên toàn thời gian ở trường tư sẽ bị hạn chế (có trường sẽ cấm) dạy thêm. Việc dạy thêm sẽ diễn ra ở ngoài trường với hệ thống trung tâm độc lập có giáo viên độc lập. Cách làm đó sẽ tránh được nhiều hệ lụy mà dạy thêm - học thêm mang đến như sự vi phạm đạo đức nghề giáo, việc đối xử bất công với học sinh khi không đi học thêm cũng như tránh được nguy cơ biến trường học thành trung tâm luyện thi như ta đã và đang thấy ở Việt Nam.

Độc giả Nguyễn Quốc Vương

Bộ GD-ĐT vừa có công văn kiến nghị Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Kế hoạch - Đầu tư về việc đưa dịch vụ dạy thêm, học thêm văn hóa theo chương trình giáo dục phổ thông vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Ý kiến của bạn về vấn đề này, xin gửi tới: banbandoc@vietnamnet.vn. Trân trọng cảm ơn.

Cách người Đức dạy học sinh trưởng thành sau thất vọng

Nếu thất vọng xảy ra thường xuyên và không được giải tỏa, nó sẽ dẫn đến những hậu quả không hay cho tâm lý. Chính vì thế nhà trường Đức dạy các em rất kỹ, làm thế nào để vượt qua thất vọng, hoặc ít nhất giảm thiểu nó.