Một người bạn thân khuyên đi khám tâm lý vì nhưng chị Loan chần chừ. Nhiều tháng sau, suy nghĩ bản thân vô dụng chiếm lấy tâm trí chị Loan vì công việc không suôn sẻ. Chị gửi con về quê một tháng, xin nghỉ việc, ban ngày ngủ vùi và đến đêm lại thức trắng.

“Lúc đó, tôi định đi khám tâm lý nhưng chồng nói tôi đang làm quá. Anh ấy không tin tôi trầm cảm. Tôi cũng không biết mình có bệnh không nhưng tôi suy kiệt hoàn toàn”, chị Loan kể.

Một nghiên cứu cắt ngang với 139 bệnh nhân trầm cảm tại phòng khám Tâm thần kinh, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cũng cho thấy có đến 50% trường hợp phủ nhận mình mắc bệnh. Ngược lại, những bệnh nhân cảm thấy cực kỳ khó khăn về công việc, gia đình, quan hệ xã hội thì tin rằng mình đang bị trầm cảm. 

Theo bác sĩ Nguyễn Đào Uyên Trang, Giảng viên Đại học Y Dược TP.HCM, đại diện nhóm nghiên cứu, trên thực tiễn lâm sàng phần lớn bác sĩ tập trung nhiều về triệu chứng mà ít quan tâm người bệnh có thật sự nghĩ mình đang bị trầm cảm hay không.

Bác sĩ Trang đánh giá việc nhận ra bệnh và tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời sẽ giúp gia tăng hiệu quả điều trị, hạn chế các hậu quả đáng tiếc xảy ra, ví dụ như tự tử. 

“Khoảng 50% bệnh nhân phủ nhận mình đang bị trầm cảm, đặc biệt 10% phủ nhận hoàn toàn việc bị bệnh. Do đó, chúng ta rất cần giáo dục thông tin cho bệnh nhân như thế nào là trầm cảm”, bác sĩ Trang cho hay.

Tại Hội nghị khoa học tâm thần toàn quốc 2023, bác sĩ Nguyễn Võ Văn Hiến, Khoa Tâm lý y học, Bệnh viện Tâm thần TP.HCM cũng đã chia sẻ kết quả về một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng về hiệu quả giáo dục tâm lý ở bệnh nhân trầm cảm. Người bệnh sẽ được cung cấp thông tin về bệnh, hỗ trợ về cảm xúc, hành vi giúp họ hiểu và ứng phó tốt hơn với bệnh lý của mình.

Kết quả cho thấy, sau 6 tháng điều trị, bệnh nhân trầm cảm dùng phương pháp điều trị phối hợp thuốc và giáo dục tâm lý có tỷ lệ đáp ứng với điều trị cao gấp 3,3 lần so với bệnh nhân dùng phương pháp điều trị thuốc đơn thuần.

Tăng truyền thông để giảm kỳ thị

Theo các chuyên gia, trầm cảm là rối loạn tâm thần thường gặp với các triệu chứng khí sắc trầm cảm, mất hứng thú, thay đổi cảm giác ngon miệng, mất ngủ, dễ mệt mỏi, chậm chạp hoặc kích động, khó ra quyết định, giảm khả năng tập trung, mặc cảm tội lỗi và ý nghĩ tự sát.

Đây cũng là một trong năm nguyên nhân dẫn đầu gây ra gánh nặng bệnh tật, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, quan hệ xã hội, giao tiếp, công việc và học tập. Mất ngủ là dấu hiệu phổ biến nhất để người bệnh trầm cảm tìm đến Phòng khám Tâm thần kinh. 

Bác sĩ Nguyễn Đào Uyên Trang, Đại học Y Dược TP.HCM bày tỏ lo ngại khi vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần, hành vi tự tử tại Việt Nam vẫn còn bị kỳ thị.

Chị phân tích, ở các nước phương Tây, chuyện bệnh tật là của cá nhân, việc tiếp cận y tế là để giải quyết vấn đề cá nhân, vấn đề sức khỏe tâm thần không bị kỳ thị hay đánh giá. Còn tại nước ta, người có vấn đề sức khỏe tâm thần thường bị xem là “điên”, “khùng”. Thậm chí, gia đình có người thân mắc các bệnh này cũng bị quy cho lối sống, cách sống.

“Chính vì vậy, người dân thường có khuynh hướng giấu bệnh và chỉ tiếp cận dịch vụ y tế khi tình trạng rất nghiêm trọng, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống”, bác sĩ Trang nói.

Trước thực tế trên, các bác sĩ cho rằng rất cần tăng cường truyền thông và giáo dục về vấn đề rối loạn sức khoẻ tâm thần đến với người dân, người bệnh và cộng đồng. Từ đó, người dân nhận biết sớm dấu hiệu của bệnh để thăm khám, phòng ngừa các hậu quả xấu, đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng, giảm kỳ thị.

Theo Tiến sĩ Cao Hưng Thái, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng rối loạn tâm thần có xu hướng gia tăng. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc 10 chứng rối loạn tâm thần phổ biến trong năm 2014 là 14,2% dân số, riêng rối loạn trầm cảm chiếm 2,45%. Tỷ lệ tự sát trong năm 2015 là 5,87 trên 100.000 dân.

Ngoài ra, tỷ lệ trầm cảm trong khi mang thai là 5%, trầm cảm sau sinh là 8,2%, tỷ lệ mắc mới trầm cảm sau sinh là 6,5% (2018), tỷ lệ trầm cảm ở người bệnh ung thư phổi là 24,6% (2017). 

Thông tin cụ thể hơn, bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết rạng sáng ngày 13/9, cơ sở y tế này tiếp nhận 26 nạn nhân trong vụ cháy, trong đó có 2 người tử vong ngoại viện.

Các bệnh nhân được đưa vào 3 khoa gồm Cấp cứu A9, Trung tâm Nhi khoa và Chống độc. Các bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đa chấn thương ở các mức độ khác nhau. Những người này chủ yếu bị ngạt khói, chấn thương, không có trường hợp bệnh nhân bị bỏng.

Sáng nay, hơn 20 chuyên khoa và hàng chục bác sĩ đã tập trung hội chẩn cho các nạn nhân. Đồng thời, các bệnh nhân nằm ở khoa cấp cứu được di tản để tập trung nhân lực điều trị cho các nạn nhân. “Các xét nghiệm, chụp chiếu nhanh chóng được thực hiện. Việc cứu sống tính mạng của bệnh nhân được đặt lên hàng đầu”, bác sĩ Tuấn nói.

Tiến sĩ Đỗ Ngọc Sơn, Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, cho biết các bác sĩ đang điều trị cho một bệnh nhân nữ vào viện lúc 3h sáng, trong tình trạng hơi thở gắt, huyết áp cao, phải đặt nội khí quản. 

Đại diện Trung tâm Nhi khoa thông tin đã tiếp nhận 7 bệnh nhân, nhỏ nhất 8 tháng tuổi, lớn nhất là 10 tuổi. Về mặt lâm sàng, các bệnh nhân ổn định, đang thở oxy dòng cao. Tuy nhiên, tinh thần các bé không ổn định, hoảng sợ. Trong số 7 bệnh nhi, một trường hợp 2 tuổi ngoài bị ngạt khí, còn có tổn thương phần mềm tại chân. 

Theo đại diện trung tâm Chống độc, trung tâm tiếp nhận 7 nạn nhân. Trong đó, một bệnh nhân ngộ độc CO mức độ nặng, tổn thương đường hô hấp, nghi ngờ tổn thương phổi. Sau khi cấp cứu, tình trạng bệnh nhân ổn định hơn, nhưng vẫn tiên lượng nặng. Sáu ca còn lại đang được điều trị tích cực.

Đặc biệt, Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Văn Chi, Cố vấn Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết thời điểm nhập viện, các bệnh nhân đen toàn bộ mặt mũi tay chân, tổn thương phổi chưa nhiều, tuy nhiên không loại trừ có thể diễn biến nặng hơn. Bác sĩ Chi cho biết: "Trong 24 giờ tới, các bệnh nhân cần được theo dõi sát sao vì nguy cơ trở nặng".

Sáng 13/9, ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, đã tới thăm các nạn nhân tại Bệnh viện Bạch Mai. Ông cũng cho biết trong sáng nay sẽ thành lập một tổ công tác đặc biệt để điều trị cho các nạn nhân trong vụ cháy tại Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội.

Theo ông Khuê, trong số các nạn nhân vụ cháy được đưa vào bệnh viện điều trị, có cháu nhỏ tuổi nhất là 8 tháng tuổi, người cao tuổi nhất là 81.

Hiện tại, 3 bệnh nhân đang nguy kịch được điều trị ở Bệnh viện Bạch Mai. Các bệnh nhân này đều bị ngộ độc khí CO nặng. Vì vậy, tổ công tác sẽ phối hợp điều trị cho các nạn nhân, hạn chế tối đa tử vong. Trước mắt, ông Khuê đã chỉ đạo chưa thu kinh phí của các nạn nhân, tập trung cứu chữa trước.

Vị lãnh đạo này cũng đánh giá việc cấp cứu ban đầu, phân loại người bệnh, điều trị đúng quy định của Bộ Y tế về mô hình cấp cứu thảm họa cháy. Ông cũng nhấn mạnh các bác sĩ cần lưu ý các vấn đề sau thảm họa, đặc biệt là tinh thần cho người bệnh.

Không khí căng thẳng trong phòng phẫu thuật nạn nhân vụ cháy chung cư mini

NTK Bùi Thanh Hương chia sẻ: "Bước chân di sản là một chuỗi show diễn có giá trị vô cùng lớn mà mỗi bước chân đi đều ghi lại dấu ấn. Đặc biệt, nơi đến có màu sắc văn hóa riêng với những di sản đặc trưng. Là một trong 8 NTK đầu tiên được lựa chọn show đầu tiên Bước chân di sản,tôi thấy vô cùng tự hào. 

Cùng với đó là trách nhiệm của một người làm nghề thời trang, trách nhiệm của người con dân đất Việt, tôi trăn trở việc làm thế nào để đưa câu chuyện thời trang gắn liền với di sản, qua đó quảng bá, ghi dấu ấn, khẳng định với bạn bè quốc tế về nền văn hóa Việt Nam, một nền thời trang gắn kết với đời sống. Xuất phát từ việc quan sát các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng, tôi thấy hình ảnh Long - Phụng được các nghệ nhân sử dụng rất nhiều trong các sản phẩm. 

Hình ảnh Long Phụng sẽ xuất hiện xuyên suốt 20 thiết kế trong bộ sưu tập của tôi. Mỗi sản phẩm là một bức tranh đầy đủ sắc màu, giống như các bảo vật của các đời, triều đại qua hàng ngàn năm lịch sử. Qua đó, tôi muốn kể câu chuyện về lịch sử, làng nghề, câu chuyện về di sản văn hóa”, Bùi Thanh Hương cho biết. 

NTK Bùi Thanh Hương cũng chia sẻ thêm, 100% sản phẩm được những nghệ nhân áo dài vẽ tay thủ công, cầu kỳ. Thiết kế sử dụng chất liệu hoàn toàn mới, có độ voan nhẹ bay tạo sự mềm mại nhưng họa tiết quyền uy, huyền bí giống như hình ảnh biểu trưng của Long - Phụng. 

Hà Duy cũng là một trong số các nhà thiết kế sẽ tham gia trình diễn trong show thời trang Bước chân di sản. NTK cho biết, mẫu đầm trắng với phom 3D trên nền vải sợi tre mà mẫu khuyết tay Hà Phương diện trong buổi họp báo ngày 20/9 của Bước chân di sảncũng là thiết kế nổi bật trong BST mà anh sắp trình diễn vào ngày 20/10. BST được anh đặt tên Sứ với ý nghĩa: sứ trong men sứ, sứ trong hoa sứ. BST được anh lấy cảm hứng từ chính các sản phẩm gốm của Bát Tràng và ứng dụng trên trang phục đầm cocktail dự tiệc, váy dạ hội. 

Lấy tông màu trắng làm chủ đạo, BST Sứ của Hà Duy khai thác chất liệu vải sợi tre, một loại vải thân thiện với môi trường. Anh cũng kết hợp với một số chất liệu tái tạo như lông gà, lông ngỗng, lông đà điểu để tạo thêm những điểm mới lạ cho phong cách sáng tạo lần này. “Khi xu hướng thời trang bền vững đang lên ngôi, tôi cũng muốn góp tiếng nói của mình để bảo vệ môi trường, bảo vệ trái đất”, anh nói. 

Hà Duy cũng tiết lộ, BST Sứvới gần 30 thiết kế sẽ là bước ngoặt về phong cách thiết kế mà khán giả vẫn định hình cho anh từ nhiều năm qua. Thay vì dáng váy đuôi cá hay xoè cổ điển quen thuộc, anh hướng đến phom váy oversize và những thiết kế trừu tượng, tạo khối lạ mắt để có thể “bung” được hết năng lượng sáng tạo mà anh ấp ủ trong suốt hai năm dịch Covid-19. Ngoài các mẫu váy dành cho phái đẹp, anh còn giới thiệu thêm một số thiết kế dành cho nam giới. 

Trong show Bước chân di sảnvào ngày 20/10, ngoài mẫu khuyết tay Hà Phương, Hoa hậu Ngọc Hân sẽ đảm nhận vị trí vedette cho bộ sưu tập của nhà thiết kế Hà Duy.