Nếu không có kế hoạch sử dụng hiệu quả, thì việc đào tạo ra nhiều thạc sĩ, tiến sĩ, sẽ chỉ gây lãng phí cho xã hội. (Ảnh: Edu.vn)

Năm 2007, sau khi hoàn thành đề tài tiến sĩ theo Đề án 322 tại một trường ĐH ở Mỹ, anh P.H là một trong số những tiến sĩ may mắn được về làm việc tại đúng cơ quan cũ, với đúng ngành nghề được đào tạo.

Nhưng niềm vui “châu về hợp phố” chưa kịp đến, thì anh đã phải đối mặt với chuyện “cơm áo gạo tiền”. “Nhận đồng lương của cơ quan, tôi vô cùng hoang mang, không hiểu mình sẽ trang trải cuộc sống của gia đình mình bằng cách nào. So sánh với một số bạn bè cùng học, hiện ở lại làm việc tại nước ngoài với mức thu nhập cao gấp cả chục lần mình, tôi cũng cảm thấy tủi thân lắm, nhưng có lẽ cũng tại con người tôi ngại thay đổi, nên tôi vẫn không có ý định bỏ ra ngoài làm”, anh P.H tâm sự.

Không bỏ đi, nhưng cũng không thể sống chỉ “chăm chăm” với công việc tại cơ quan, anh P. H bắt đầu xoay xở làm ngoài.

“Bên cạnh công việc chính tại cơ quan, tôi thường xuyên tham gia những dự án mà cơ quan thực hiện, hoặc làm thêm cho các dự án bên ngoài. Những năm sau đó, khi được biết đến nhiều hơn trong giới, tôi được mời làm giảng viên thường xuyên của ĐH Giao thông Vận tải”, anh P.H chia sẻ.

“Nhưng cũng không sung sướng gì vì vất vả lắm, vừa phải bảo đảm công việc cơ quan, vừa phải hoàn thành công việc bên ngoài, nên lúc nào cũng căng thẳng, thời gian dành cho mình, thậm chí dành cho gia đình cũng ít đi. Có những đợt, đêm nào tôi cũng phải thức rất khuya để làm xong việc cho dự án làm thêm, rồi sáng lại phải dậy sớm đi làm đúng giờ, rất mệt mỏi”, anh P.H cho biết thêm.

Theo anh P.H, giá như một tiến sĩ chỉ phải làm tốt công việc của mình là đã đủ bảo đảm cuộc sống thì sự cống hiến của họ cho cơ quan sẽ tốt hơn. “Bản thân tôi cũng đâu muốn đi làm ngoài, vì đôi khi phải “phân thân” nhiều quá, thì việc nào cũng không thấy hài lòng, nhưng vì cuộc sống, cũng chẳng biết làm thế nào”.

Cùng “hoàn cảnh” với anh P.H, nhưng sự “bức xúc” của anh Đ.T- một tiến sĩ của Đề án 322, hiện là giảng viên của ĐH danh tiếng ở Hà Nội cho biết:

“Lương thấp đã khổ rồi, nhưng với những trí thức như chúng tôi, còn một điều nữa khiến chúng tôi bức xúc là làm ở cơ quan nhà nước thì người làm tốt hay người làm dở cũng được hưởng như nhau, đối xử như nhau, nên không thể khuyến khích người làm tốt. Ban đầu mới về, tôi cũng rất tâm huyết, đưa ra nhiều ý tưởng đề tài nghiên cứu, nhưng rồi thấy việc mình làm không được đánh giá cao, nên cuối cùng cũng dần “vo tròn” mình lại. Đây thực sự là một rào cản rất lớn, có thể khiến các tiến sĩ nhảy việc. Cần có cơ chế tốt hơn để phát huy năng lực của những người đã được đi đào tạo như chúng tôi, đồng thời góp phần giữ chân giảng viên có năng lực, tránh tình trạng chảy máu chất xám”.

Cần thay đổi tư duy

Đề án 322 dành tới 90% học bổng cho giảng viên các trường ĐH đi làm tiến sĩ. Nhưng như tâm sự trên của những người đã “sống trong chăn”, thì hầu hết sau một thời gian về trường họ đều cảm thấy chán nản, thấy không phát huy được những kiến thức mình đã được đào tạo.

“Thật sự thấy tiếc cho thời gian mấy năm đào tạo, vừa mất thời gian của bản thân, vừa mất kinh phí, tiền bạc của nhà nước, rồi cuối cùng về bao kiến thức cũng chỉ “để đấy”, một thời gian là mai một hết. Lẽ ra khi đào tạo xong chúng tôi, thì phải có kế hoạch sử dụng cho hiệu quả, như vậy bản thân chúng tôi cũng thấy đỡ “áy náy” với xã hội hơn”, một tiến sĩ cho biết.

Về vấn đề này, lãnh đạo một số trường ĐH lớn như: ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, nơi có nhiều tiến sĩ được đào tạo theo Đề án 322, cho biết: Các trường cũng đã tìm nhiều giải pháp để giữ chân các giảng viên là tiến sĩ, bằng cách giúp họ ổn định thu nhập, có thể là tổ chức thêm các dự án để họ tham gia, giúp họ sử dụng được những kiến thức đã được đào tạo. “Tôi vẫn tiếp tục trụ lại trường vì trường phân bố thời gian giảng dạy phù hợp, nên có thể tham gia những công việc khác bên ngoài, vừa thêm thu nhập, vừa sử dụng được kiến thức của mình.

Nhưng đâu phải lãnh đạo trường nào cũng có tư duy “thoáng” như trường tôi, nhiều trường họ kèn cựa, soi mói nhau từng tí một, khiến trí thức vô cùng mệt mỏi”, một tiến sĩ cho biết.

Hơn 40 tuổi một chút, nhưng mái tóc đã gần như bạc trắng, vị giảng viên này trải lòng: “Với thế mạnh là ngoại ngữ và kiến thức đi học ở nước ngoài, tôi tham gia giảng dạy thêm các chương trình liên kết cũng có một mức thu nhập khá. Rõ ràng, chịu khó hơn một chút, tôi đã có cuộc sống tốt cho mình tại Hà Nội, nhưng vất vả thì cũng hơn rất nhiều”.

Ông Phạm Sỹ Tiến, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH và sau ĐH cho rằng: “Nếu tình trạng nhiều người được đưa đi học có mức đầu tư tốt, nhưng khi về lại không thể phát triển được, thì hiệu quả của đề án chắc chắn giảm sút”. Đây có lẽ chính là một sự “đúc kết” đáng để suy ngẫm về hiệu quả của Đề án 322, dù tới năm 2015 đề án này mới thực sự tổng kết và đánh giá về hiệu quả.

Theo Lê Vân/Tin tức

 Hàng nghìn người được học bổng đào tạo tiến sĩ theo Đề án 322 của Bộ GD-ĐT (học bổng đào tạo cán bộ tại các cơ sở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước). Trong số đó, nhiều tiến sĩ đã quyết định ở lại nước ngoài sau khi có được tấm bằng, nhằm tìm một môi trường làm việc thật sự ưng ý.

Nhiều tiến sĩ chấp nhận ở lại cơ quan cũ nhưng tìm cho mình những việc làm thêm để lo cuộc sống cũng như thỏa niềm đam mê với công việc…

Ở lại trường cũng khổ…

Không nhiều tiến sĩ đồng ý trả lời phỏng vấn, cũng không nhiều người cho phép nêu tên thật của mình, của đơn vị mình đang công tác, bởi như họ tâm sự, sung sướng gì đâu chuyện mang tiếng học bằng nọ bằng kia, cũng tiến sĩ như ai về, mà giờ không sống nổi bằng nghề của mình, ra đường không dám khoe mình cũng có mác “tiến sĩ”.

Nếu không có kế hoạch sử dụng hiệu quả, thì việc đào tạo ra nhiều thạc sĩ, tiến sĩ, sẽ chỉ gây lãng phí cho xã hội. (Ảnh: Edu.vn)

Năm 2007, sau khi hoàn thành đề tài tiến sĩ theo Đề án 322 tại một trường ĐH ở Mỹ, anh P.H là một trong số những tiến sĩ may mắn được về làm việc tại đúng cơ quan cũ, với đúng ngành nghề được đào tạo.

Nhưng niềm vui “châu về hợp phố” chưa kịp đến, thì anh đã phải đối mặt với chuyện “cơm áo gạo tiền”. “Nhận đồng lương của cơ quan, tôi vô cùng hoang mang, không hiểu mình sẽ trang trải cuộc sống của gia đình mình bằng cách nào. So sánh với một số bạn bè cùng học, hiện ở lại làm việc tại nước ngoài với mức thu nhập cao gấp cả chục lần mình, tôi cũng cảm thấy tủi thân lắm, nhưng có lẽ cũng tại con người tôi ngại thay đổi, nên tôi vẫn không có ý định bỏ ra ngoài làm”, anh P.H tâm sự.

Không bỏ đi, nhưng cũng không thể sống chỉ “chăm chăm” với công việc tại cơ quan, anh P. H bắt đầu xoay xở làm ngoài.

“Bên cạnh công việc chính tại cơ quan, tôi thường xuyên tham gia những dự án mà cơ quan thực hiện, hoặc làm thêm cho các dự án bên ngoài. Những năm sau đó, khi được biết đến nhiều hơn trong giới, tôi được mời làm giảng viên thường xuyên của ĐH Giao thông Vận tải”, anh P.H chia sẻ.

“Nhưng cũng không sung sướng gì vì vất vả lắm, vừa phải bảo đảm công việc cơ quan, vừa phải hoàn thành công việc bên ngoài, nên lúc nào cũng căng thẳng, thời gian dành cho mình, thậm chí dành cho gia đình cũng ít đi. Có những đợt, đêm nào tôi cũng phải thức rất khuya để làm xong việc cho dự án làm thêm, rồi sáng lại phải dậy sớm đi làm đúng giờ, rất mệt mỏi”, anh P.H cho biết thêm.

Theo anh P.H, giá như một tiến sĩ chỉ phải làm tốt công việc của mình là đã đủ bảo đảm cuộc sống thì sự cống hiến của họ cho cơ quan sẽ tốt hơn. “Bản thân tôi cũng đâu muốn đi làm ngoài, vì đôi khi phải “phân thân” nhiều quá, thì việc nào cũng không thấy hài lòng, nhưng vì cuộc sống, cũng chẳng biết làm thế nào”.

Cùng “hoàn cảnh” với anh P.H, nhưng sự “bức xúc” của anh Đ.T- một tiến sĩ của Đề án 322, hiện là giảng viên của ĐH danh tiếng ở Hà Nội cho biết:

“Lương thấp đã khổ rồi, nhưng với những trí thức như chúng tôi, còn một điều nữa khiến chúng tôi bức xúc là làm ở cơ quan nhà nước thì người làm tốt hay người làm dở cũng được hưởng như nhau, đối xử như nhau, nên không thể khuyến khích người làm tốt. Ban đầu mới về, tôi cũng rất tâm huyết, đưa ra nhiều ý tưởng đề tài nghiên cứu, nhưng rồi thấy việc mình làm không được đánh giá cao, nên cuối cùng cũng dần “vo tròn” mình lại. Đây thực sự là một rào cản rất lớn, có thể khiến các tiến sĩ nhảy việc. Cần có cơ chế tốt hơn để phát huy năng lực của những người đã được đi đào tạo như chúng tôi, đồng thời góp phần giữ chân giảng viên có năng lực, tránh tình trạng chảy máu chất xám”.

Cần thay đổi tư duy

Đề án 322 dành tới 90% học bổng cho giảng viên các trường ĐH đi làm tiến sĩ. Nhưng như tâm sự trên của những người đã “sống trong chăn”, thì hầu hết sau một thời gian về trường họ đều cảm thấy chán nản, thấy không phát huy được những kiến thức mình đã được đào tạo.

“Thật sự thấy tiếc cho thời gian mấy năm đào tạo, vừa mất thời gian của bản thân, vừa mất kinh phí, tiền bạc của nhà nước, rồi cuối cùng về bao kiến thức cũng chỉ “để đấy”, một thời gian là mai một hết. Lẽ ra khi đào tạo xong chúng tôi, thì phải có kế hoạch sử dụng cho hiệu quả, như vậy bản thân chúng tôi cũng thấy đỡ “áy náy” với xã hội hơn”, một tiến sĩ cho biết.

Về vấn đề này, lãnh đạo một số trường ĐH lớn như: ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội, nơi có nhiều tiến sĩ được đào tạo theo Đề án 322, cho biết: Các trường cũng đã tìm nhiều giải pháp để giữ chân các giảng viên là tiến sĩ, bằng cách giúp họ ổn định thu nhập, có thể là tổ chức thêm các dự án để họ tham gia, giúp họ sử dụng được những kiến thức đã được đào tạo. “Tôi vẫn tiếp tục trụ lại trường vì trường phân bố thời gian giảng dạy phù hợp, nên có thể tham gia những công việc khác bên ngoài, vừa thêm thu nhập, vừa sử dụng được kiến thức của mình.

Nhưng đâu phải lãnh đạo trường nào cũng có tư duy “thoáng” như trường tôi, nhiều trường họ kèn cựa, soi mói nhau từng tí một, khiến trí thức vô cùng mệt mỏi”, một tiến sĩ cho biết.

Hơn 40 tuổi một chút, nhưng mái tóc đã gần như bạc trắng, vị giảng viên này trải lòng: “Với thế mạnh là ngoại ngữ và kiến thức đi học ở nước ngoài, tôi tham gia giảng dạy thêm các chương trình liên kết cũng có một mức thu nhập khá. Rõ ràng, chịu khó hơn một chút, tôi đã có cuộc sống tốt cho mình tại Hà Nội, nhưng vất vả thì cũng hơn rất nhiều”.

Ông Phạm Sỹ Tiến, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH và sau ĐH cho rằng: “Nếu tình trạng nhiều người được đưa đi học có mức đầu tư tốt, nhưng khi về lại không thể phát triển được, thì hiệu quả của đề án chắc chắn giảm sút”. Đây có lẽ chính là một sự “đúc kết” đáng để suy ngẫm về hiệu quả của Đề án 322, dù tới năm 2015 đề án này mới thực sự tổng kết và đánh giá về hiệu quả.

Theo Lê Vân/Tin tức

Do có nhiều ý kiến không đồng tình với ban cố vấn khi không tính điểm câu hỏi thứ 3 phần “Về đích” của thí sinh Nguyễn Hoàng Bách - ngày 3/8, ban tổ chức chương trình đã họp với ban cố vấn và các thí sinh tham gia vào ngày 6/8 để đưa ra quyết định cuối cùng.

Kết quả cuộc họp ngày 6/8: Ban tổ chức chương trình đã quyết định giữ nguyên kết quả đã công bố và thứ hạng của các thí sinh trong cuộc thi chung kết không thay đổi.

Chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” là một sân chơi về tri thức, khoa học dành cho các học sinh cuối cấp phổ thông. Đây là một chương trình có thâm niên nhiều năm, thu hút sự quan tâm của đông đảo học sinh trên cả nước, là một chương trình có sự tham gia của ban cố vấn là những thầy cô, những nhà khoa học có thâm niên, uy tín…

Tuy nhiên lần này, ban tổ chức đã không sáng suốt và không chính xác, ban cố vấn đã suy nghĩ máy móc và cố chấp, thậm chí sai sót, khi quyết định vẫn không tính điểm cho thí sinh Nguyễn Hoàng Bách đối với câu hỏi thứ 3 phần “Về đích”. Đây là câu hỏi mà nếu được tính điểm thí sinh Nguyễn Hoàng Bách sẽ có số điểm bằng với người đứng đầu là thí sinh Nguyễn Trọng Nhân và kết quả chung cuộc sẽ có thể thay đổi.

Câu hỏi 3 trong phần “Về đích” của Nguyễn Hoàng Bách là “Vì sao dung dịch nước muối có tính sát trùng”. Bách đã trả lời “vì dung dịch nước muối tạo môi trường ưu trương nên khi vi khuẩn ở trong dung dịch muối sẽ bị mất nước mà chết”.

Còn câu trả lời trong đáp án là “Dung dịch muối có nồng độ lớn hơn nồng độ muối trong tế bào của vi khuẩn cho nên do hiện tượng thẩm thấu thì muối đi vào tế bào và làm cho nồng độ muối trong tế bào tăng lên, đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài. Vi khuẩn vì vậy mất nước và bị tiêu diệt”.

Kết quả thăm dò ý kiến bạn đọc từ 16h30 ngày 7/8 đến 16h34 ngày 8/8. Kết quả còn tiếp tục thay đổi. Bạn đọc có thể tham gia ở đây: http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/chuyen-dong-tre/

"Trả lời của Bách ngắn gọn và chính xác..."

So sánh câu trả lời của Bách và đáp án có thể thấy câu trả lời của Bách ngắn gọn nhưng chính xác. 

Theo tôi, câu trả lời của Bách với yêu cầu thời gian chỉ vài chục giây đã nêu được bản chất của vấn đề: do dung dịch muối tạo môi trường ưu trương (là môi trường có nồng độ muối cao hơn nồng độ muối trong tế bào vi khuẩn) nên vi khuẩn mất nước mà chết (thể hiện vai trò quan trọng của nước trong trao đổi chất của cơ thể). 

Câu trả lời của em cũng phù hợp với những kiến thức có trong sách giáo khoa chương trình phổ thông. Còn câu trả lời trong đáp án rất lủng củng về mặt câu chữ và nhiều chỗ không chính xác. 

Thứ nhất: do hiện tượng thẩm thấu thì nước sẽ đi từ nơi có nồng độ muối thấptới nơi có nồng độ muối cao chứ không phải “muối đi vào tế bào”.

Câu tiếp theo của đáp án: “…làm cho nồng độ muối trong tế bào tăng lên đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài” -tôi không hiểu người viết đáp án không hiểu “tế bào” và “vi khuẩn” chỉ là một hay MC đã đọc sai mà đáp án lại có câu “đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn” rồi tiếp theo là “làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài”.

Có lẽ những chuyên gia tinh thông am hiểu tiếng Việt nhất cũng khó mà hiểu được đáp án định nói gì trong câu giải thích vừa sai vừa lủng củng trên.

Còn theo giải thích của ban cố vấn: Ý kiến của PGS.TS Lê Đình Trung (cố vấn môn sinh học) cho rằng em Bách “chưa nêu được cơ chế tại sao trong môi trường ưu trương, nước rút ra bằng cơ chế nào” vừa không chuẩn câu chữ về mặt tiếng việt vừa là suy nghĩ máy móc bởi với câu hỏi của chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” thì thời gian trả lời chỉ vài chục giây, chỉ cần thí sinh trả lời đúng bản chất của hiện tượng, còn cần giải thích chi tiết tới đâu để hiểu hơn câu trả lời thì ban cố vấn có thể đặt thêm câu hỏi. 

Đáp án để kiểm chứng và quyết định là những nội dung kiến thức trong sách giáo khoa chương trình phổ thông. Còn nếu cho rằng cần phải nêu vai trò sinh lý của nước đối với tế bào thì để trả lời đầy đủ ý này phải trả lời dài cỡ một trang giấy đánh máy. Em Bách nói rằng “vi khuẩn mất nước nên chết” là đã đề cập vai trò quan trọng của nước đối với cơ thể sống.

Còn PGS.TS Nguyễn Đức Chuy và PGS.TS Vũ quốc Trung (cố vấn môn hóa học) cho rằng câu trả lời của Bách “thiếu cơ chế về mặt hóa học mà trong đó vấn đề thẩm thấu của ion Na và ion Cl trong tế bào là 2 vấn đề quan trọng nhất” và “vấn đề này liên quan tới hiện tượng thẩm thấu và khuếch tán trong hóa học”. Đây là suy nghĩ vừa máy móc vừa không chính xác bởi vì hiện tượng mất nước của tế bào vi khuẩn chỉ có thể giải thích bằng hiện tượng thẩm thấu của nước, còn hiện tượng khuếch tán của ion Na và ion Cl qua màng tế bào cơ thể sống rất phức tạp liên quan tới cấu tạo thành tế bào, cấu tạo màng nguyên sinh chất cũng như cơ chế trao đổi chất có tính sinh học của cơ thể sống qua màng tế bào chứ không đơn thuần là sự khuếch tán hóa học của các ion giữa 2 cốc dung dịch chênh lệch nhau về nồng độ như trong hóa học.

Hy vọng ban tổ chức công khai quyết định cuối?

Những lỗi sai sót về kỹ thuật hay kiến thức đều có thể xảy ra với bất kỳ chương trình nào, với chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” đây cũng không phải là lần đầu tiên. Điều quan trọng hơn cả là nhận ra sai sót và tìm cách khắc phục, sửa chữa. Mặc dù em Nguyễn Hoàng Bách và gia đình không khiếu nại kết quả nhưng qua cách trả lời trên báo chí cho thấy họ không “tâm phục, khẩu phục” với quyết định của ban tổ chức và ban cố vấn.

Vì sự công bằng đối với các thí sinh, vì uy tín và chất lượng thật sự của chương trình, hy vọng ban tổ chức sẽ tham khảo ý kiến rộng hơn các thầy cô giảng dạy môn sinh học, các nhà khoa học để có quyết định chính xác cuối cùng và công bố công khai.

- Thạc sĩ Nguyễn Bích Liên (giảng viên khoa Sinh học, Trường ĐH Đà Lạt) đã có bài viết đưa quan điểm ngược với kết luận ban tổ chức chương trình Đường lên đỉnh Olympia khi giữ nguyên kết quả đang gây tranh cãi. VietNamNet xin giới thiệu bài viết của chị. 

Do có nhiều ý kiến không đồng tình với ban cố vấn khi không tính điểm câu hỏi thứ 3 phần “Về đích” của thí sinh Nguyễn Hoàng Bách - ngày 3/8, ban tổ chức chương trình đã họp với ban cố vấn và các thí sinh tham gia vào ngày 6/8 để đưa ra quyết định cuối cùng.

Kết quả cuộc họp ngày 6/8: Ban tổ chức chương trình đã quyết định giữ nguyên kết quả đã công bố và thứ hạng của các thí sinh trong cuộc thi chung kết không thay đổi.

Chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” là một sân chơi về tri thức, khoa học dành cho các học sinh cuối cấp phổ thông. Đây là một chương trình có thâm niên nhiều năm, thu hút sự quan tâm của đông đảo học sinh trên cả nước, là một chương trình có sự tham gia của ban cố vấn là những thầy cô, những nhà khoa học có thâm niên, uy tín…

Tuy nhiên lần này, ban tổ chức đã không sáng suốt và không chính xác, ban cố vấn đã suy nghĩ máy móc và cố chấp, thậm chí sai sót, khi quyết định vẫn không tính điểm cho thí sinh Nguyễn Hoàng Bách đối với câu hỏi thứ 3 phần “Về đích”. Đây là câu hỏi mà nếu được tính điểm thí sinh Nguyễn Hoàng Bách sẽ có số điểm bằng với người đứng đầu là thí sinh Nguyễn Trọng Nhân và kết quả chung cuộc sẽ có thể thay đổi.

Câu hỏi 3 trong phần “Về đích” của Nguyễn Hoàng Bách là “Vì sao dung dịch nước muối có tính sát trùng”. Bách đã trả lời “vì dung dịch nước muối tạo môi trường ưu trương nên khi vi khuẩn ở trong dung dịch muối sẽ bị mất nước mà chết”.

Còn câu trả lời trong đáp án là “Dung dịch muối có nồng độ lớn hơn nồng độ muối trong tế bào của vi khuẩn cho nên do hiện tượng thẩm thấu thì muối đi vào tế bào và làm cho nồng độ muối trong tế bào tăng lên, đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài. Vi khuẩn vì vậy mất nước và bị tiêu diệt”.

Kết quả thăm dò ý kiến bạn đọc từ 16h30 ngày 7/8 đến 16h34 ngày 8/8. Kết quả còn tiếp tục thay đổi. Bạn đọc có thể tham gia ở đây: http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/chuyen-dong-tre/

"Trả lời của Bách ngắn gọn và chính xác..."

So sánh câu trả lời của Bách và đáp án có thể thấy câu trả lời của Bách ngắn gọn nhưng chính xác. 

Theo tôi, câu trả lời của Bách với yêu cầu thời gian chỉ vài chục giây đã nêu được bản chất của vấn đề: do dung dịch muối tạo môi trường ưu trương (là môi trường có nồng độ muối cao hơn nồng độ muối trong tế bào vi khuẩn) nên vi khuẩn mất nước mà chết (thể hiện vai trò quan trọng của nước trong trao đổi chất của cơ thể). 

Câu trả lời của em cũng phù hợp với những kiến thức có trong sách giáo khoa chương trình phổ thông. Còn câu trả lời trong đáp án rất lủng củng về mặt câu chữ và nhiều chỗ không chính xác. 

Thứ nhất: do hiện tượng thẩm thấu thì nước sẽ đi từ nơi có nồng độ muối thấptới nơi có nồng độ muối cao chứ không phải “muối đi vào tế bào”.

Câu tiếp theo của đáp án: “…làm cho nồng độ muối trong tế bào tăng lên đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài” -tôi không hiểu người viết đáp án không hiểu “tế bào” và “vi khuẩn” chỉ là một hay MC đã đọc sai mà đáp án lại có câu “đẩy nước từ trong tế bào ngược trở lại trong vi khuẩn” rồi tiếp theo là “làm cho quá trình nước ngược trở lại tế bào từ vi khuẩn được đẩy ra ngoài”.

Có lẽ những chuyên gia tinh thông am hiểu tiếng Việt nhất cũng khó mà hiểu được đáp án định nói gì trong câu giải thích vừa sai vừa lủng củng trên.

Còn theo giải thích của ban cố vấn: Ý kiến của PGS.TS Lê Đình Trung (cố vấn môn sinh học) cho rằng em Bách “chưa nêu được cơ chế tại sao trong môi trường ưu trương, nước rút ra bằng cơ chế nào” vừa không chuẩn câu chữ về mặt tiếng việt vừa là suy nghĩ máy móc bởi với câu hỏi của chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” thì thời gian trả lời chỉ vài chục giây, chỉ cần thí sinh trả lời đúng bản chất của hiện tượng, còn cần giải thích chi tiết tới đâu để hiểu hơn câu trả lời thì ban cố vấn có thể đặt thêm câu hỏi. 

Đáp án để kiểm chứng và quyết định là những nội dung kiến thức trong sách giáo khoa chương trình phổ thông. Còn nếu cho rằng cần phải nêu vai trò sinh lý của nước đối với tế bào thì để trả lời đầy đủ ý này phải trả lời dài cỡ một trang giấy đánh máy. Em Bách nói rằng “vi khuẩn mất nước nên chết” là đã đề cập vai trò quan trọng của nước đối với cơ thể sống.

Còn PGS.TS Nguyễn Đức Chuy và PGS.TS Vũ quốc Trung (cố vấn môn hóa học) cho rằng câu trả lời của Bách “thiếu cơ chế về mặt hóa học mà trong đó vấn đề thẩm thấu của ion Na và ion Cl trong tế bào là 2 vấn đề quan trọng nhất” và “vấn đề này liên quan tới hiện tượng thẩm thấu và khuếch tán trong hóa học”. Đây là suy nghĩ vừa máy móc vừa không chính xác bởi vì hiện tượng mất nước của tế bào vi khuẩn chỉ có thể giải thích bằng hiện tượng thẩm thấu của nước, còn hiện tượng khuếch tán của ion Na và ion Cl qua màng tế bào cơ thể sống rất phức tạp liên quan tới cấu tạo thành tế bào, cấu tạo màng nguyên sinh chất cũng như cơ chế trao đổi chất có tính sinh học của cơ thể sống qua màng tế bào chứ không đơn thuần là sự khuếch tán hóa học của các ion giữa 2 cốc dung dịch chênh lệch nhau về nồng độ như trong hóa học.

Hy vọng ban tổ chức công khai quyết định cuối?

Những lỗi sai sót về kỹ thuật hay kiến thức đều có thể xảy ra với bất kỳ chương trình nào, với chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” đây cũng không phải là lần đầu tiên. Điều quan trọng hơn cả là nhận ra sai sót và tìm cách khắc phục, sửa chữa. Mặc dù em Nguyễn Hoàng Bách và gia đình không khiếu nại kết quả nhưng qua cách trả lời trên báo chí cho thấy họ không “tâm phục, khẩu phục” với quyết định của ban tổ chức và ban cố vấn.

Vì sự công bằng đối với các thí sinh, vì uy tín và chất lượng thật sự của chương trình, hy vọng ban tổ chức sẽ tham khảo ý kiến rộng hơn các thầy cô giảng dạy môn sinh học, các nhà khoa học để có quyết định chính xác cuối cùng và công bố công khai.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu bao gồm: nhóm mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện trị giá 631,3 triệu USD (chiếm 43%); máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 398,6 triệu USD (chiếm 27,1%); máy móc, thiết bị đạt 87,7 triệu USD (chiếm gần 6%)…Như vậy, tổng trị giá xuất khẩu của 3 nhóm mặt hàng lớn nhất này này chiếm 76,1% tổng trị giá xuất khẩu.

Trong khi đó, các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt trị giá 799,4 triệu USD, chiếm 1/2 tổng trị giá nhập khẩu. Nhóm mặt hàng điện thoại, linh kiện điện thoại trị giá 242,9 triệu USD (chiếm 15,4%); nhóm hàng máy móc thiết bị các loại trị giá 111,4 triệu USD (chiếm 7,1%). Ba nhóm mặt hàng lớn nhất này đã chiếm 72,5% tổng trị giá nhập khẩu trong dịp Tết Âm lịch năm nay.

Cũng theo Tổng cục Hải quan, hàng hóa của Việt Nam đã xuất khẩu sang tất cả 109 nước, vùng lãnh thổ. Trong đó, xuất khẩu nhiều nhất sang thị trường Trung Quốc với trị giá 400 triệu USD, chiếm 27,3% tổng trị giá xuất khẩu. Các thị trường tiếp theo gồm Hoa Kỳ với 347,6 triệu USD (chiếm 23,7%), Hàn Quốc với 86 triệu USD (5,9%), Hồng Kông với 59 triệu USD (4%), Nhật Bản với 41,8 triệu USD (2,8%).

Duy Vũ

Xuất khẩu điện thoại, linh kiện sang Trung Quốc bất ngờ tăng mạnh

Xuất khẩu điện thoại, linh kiện sang Trung Quốc, Mỹ tăng mạnh trong 10 tháng năm 2021, riêng thị trường Trung Quốc tăng hơn 41%.

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 9 ngày nghỉ Tết vừa qua, tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu của cả nước đạt 3,05 tỷ USD, tăng mạnh 83% so với cùng kỳ năm trước.

Số liệu cho thấy, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 1,47 tỷ USD, cao gấp 2 lần, chiếm 48% tổng trị giá xuất nhập khẩu. Trong khi đó, nhập khẩu hàng hóa đạt 1,58 tỷ USD, chiếm 52% tổng trị giá xuất nhập khẩu, tăng 68%. 

Điện thoại, linh kiện điện thoại; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện là các mặt hàng có kim ngạch xuất nhập khẩu lớn nhất trong dịp Tết Nguyên đán 2022.

Điện thoại, linh kiện là những mặt hàng có kim ngạch xuất nhập khẩu lớn nhất trong 9 ngày Tết. (Ảnh minh họa)

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu bao gồm: nhóm mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện trị giá 631,3 triệu USD (chiếm 43%); máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 398,6 triệu USD (chiếm 27,1%); máy móc, thiết bị đạt 87,7 triệu USD (chiếm gần 6%)…Như vậy, tổng trị giá xuất khẩu của 3 nhóm mặt hàng lớn nhất này này chiếm 76,1% tổng trị giá xuất khẩu.

Trong khi đó, các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là: máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt trị giá 799,4 triệu USD, chiếm 1/2 tổng trị giá nhập khẩu. Nhóm mặt hàng điện thoại, linh kiện điện thoại trị giá 242,9 triệu USD (chiếm 15,4%); nhóm hàng máy móc thiết bị các loại trị giá 111,4 triệu USD (chiếm 7,1%). Ba nhóm mặt hàng lớn nhất này đã chiếm 72,5% tổng trị giá nhập khẩu trong dịp Tết Âm lịch năm nay.

Cũng theo Tổng cục Hải quan, hàng hóa của Việt Nam đã xuất khẩu sang tất cả 109 nước, vùng lãnh thổ. Trong đó, xuất khẩu nhiều nhất sang thị trường Trung Quốc với trị giá 400 triệu USD, chiếm 27,3% tổng trị giá xuất khẩu. Các thị trường tiếp theo gồm Hoa Kỳ với 347,6 triệu USD (chiếm 23,7%), Hàn Quốc với 86 triệu USD (5,9%), Hồng Kông với 59 triệu USD (4%), Nhật Bản với 41,8 triệu USD (2,8%).

Duy Vũ

Xuất khẩu điện thoại, linh kiện sang Trung Quốc bất ngờ tăng mạnh

Xuất khẩu điện thoại, linh kiện sang Trung Quốc, Mỹ tăng mạnh trong 10 tháng năm 2021, riêng thị trường Trung Quốc tăng hơn 41%.