Khi phát biểu trong Hội thảo ở Viện Hán Nôm (27/8/2016) tôi có nói: 6 năm trước tôi đã từng có tham luận đề nghị dạy chữ Hán trong nhà trường để giữ gìn tiếng Việt và văn hóa Việt Nam, tuy nhiên nếu nói trong tình hình bây giờ thì rất khó.

Sau khi VietNamNetđăng tải bài viết có trích ý kiến của tôi, sợ mọi người không hiểu hết ý nên tôi phải đưa nguyên văn bài tham luận của tôi trình bày trong Hội thảo "Phát triển và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong thời kỳ hội nhập quốc tế" (2010), bài viết có tên "Khôi phục việc dạy chữ Hán trong nhà trường - một phương pháp quan trọng để giữ gìn tiếng Việt và văn hoá Việt Nam".

Sau đó 2 bài viết ấy lan truyền rất mạnh trên các mạng xã hội với nhiều ý kiến trái chiều, gay gắt. Nay, tôi xin nói rõ suy nghĩ của tôi ở đây với mong muốn những người ngoài chuyên môn cũng hiểu được:

Chữ Hán là gì?

Chữ Hán là chữ được sinh ra từ nền văn hóa Trung Hoa cổ đại, vào nước ta từ đời Hán (đầu CN), được các thế hệ cha ông ta Việt hóa nó, đọc bằng âm Hán Việt (tương tự như Hàn Quốc có âm Hán Hàn, Nhật Bản có âm Hán Hòa (Onyomi).

Chữ Hán đã tạo nên 60-70% vốn từ vựng tiếng Việt. Ví dụ: Hà Nội hoàn thành chỉnh trang đền Ngọc Sơn và cầu Thê Húc, thì có lẽ 100% là từ gốc Hán các thời khác nhau.

Có người nói với tôi nên dùng chữ Nho cho khỏi lầm. Dùng cũng được, nhưng nó không chuẩn, vì chữ ấy không chỉ dùng trong các văn bản Nho, mà cả Phật, Đạo hay những loại văn hóa khác.

Có người nói nên dùng chữ Hán Nôm. Tôi thì không dùng vì trên đời không có chữ đó, mà chỉ có chữ Hán và chữ Nôm.

Vậy chữ Hán là nói tắt của chữ Hán cổ đọc theo âm Việt. Cách nói này rất phổ biến, và được giới nghiên cứu mặc nhiên thừa nhận.

Vậy chữ Hán không phải là tiếng Hán, càng không phải Trung văn.

Tại sao chúng ta phải học chữ Hán?

Vì 2 lý do chính:

Thứ nhất, chúng ta muốn hiểu sâu được tiếng Việt thì chúng ta cần biết gốc gác nó ra sao, tra cứu nó thế nào.

Ví dụ: từ Minh Tâm, nghĩa là sáng lòng, vì chữ Minh là sáng. Nhưng học trò thắc mắc thế U Minh thì là gì, sáng tối à? Không, “Minh” trong trường hợp này lại là “Tối”. U Minh là mờ mịt. Học trò lại hỏi: Thế Đồng Minh là cùng sáng à? Không, Đồng Minh là cùng phe, vì nó xuất phát từ nghĩa: cùng hội thề. Vì chữ Minh là Thề.

Vậy làm thế nào để cô giáo trả lời học sinh những câu hỏi ấy, làm thế nào cho học sinh không hỏi cô mà cũng biết được.

Có hai cách:

1. Học âm Hán Việt, tự tra từ điển tiếng Việt. Đa số những người giỏi tiếng Việt hiện nay đều hình thành bằng con đường ấy. Nhưng thực ra họ cũng không thật tự tin vì từ ngữ thì vô bờ, sai đúng lẫn lộn, người ta không thể tự tin hoàn toàn được.

2. Học chữ Hán để có ấn tượng là chữ Hán rất nhiều từ đồng âm, nhiều nghĩa khác nhau. Sau đó biết cách tra từ điển. Từ điển chữ Hán có nhiều loại, rất phức tạp, phải học để có một chút vốn liếng mới tra được. Bằng cách này người ta có thể tự tra cứu, tự học tiếng Việt suốt đời.

Lý do thứ 2, học chữ Hán để cho chúng ta hiểu được văn hóa Việt Nam, chúng ta cảm thấy gắn bó với ông cha. Vì từ trước khi bỏ chữ Hán hoàn toàn vào đầu Thế kỷ XX, toàn bộ di sản văn hóa Việt Nam được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm (một thứ chữ được hình thành từ chữ Hán). Chúng ta học chữ Hán để chúng ta hiểu sâu tiếng Việt, từ đó có thể hiểu được vốn văn hóa Việt Nam.

Văn hóa cổ dù có được dịch ra tiếng Việt, như các công trình của Lê Quý Đôn chẳng hạn, nếu không có vốn chữ Hán nhất định, đọc vẫn rất khó hiểu.

Đọc Truyện Kiều, nếu có biết chữ Hán, chữ Nôm thì mới hiểu thấu đáo cái hay của nó. Chúng ta nếu có biết chút ít chữ Hán thì đến các di tích văn hóa (đình chùa miếu mạo), nhìn một tập thơ Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, chúng ta không thấy xa lạ, không thấy mình là "những đứa con thất cước của giống nòi" (chữ của Hoài Thanh).

Sâu xa hơn, chúng ta là người VN, trong văn hóa chúng ta có một phần văn hóa Đông Á. Chúng ta coi trọng gia đình, sống cần kiệm, đề cao đức liêm chính, hiếu kính, hiếu học...Tất cả những điều ấy có xấu không, có nên bỏ không, và có bỏ được không? Tôi không nói phương Tây không có điều ấy, đạo đức phương Tây được hình thành từ Thiên chúa giáo và văn hóa truyền thống của họ, còn đạo đức chúng ta thì từ văn hóa bản địa và văn hóa Đông Á (Nho, Đạo thuộc về văn hóa Hán, Phật thì gốc Ấn Độ).

Những điều ấy được các bậc hiền triết phương Đông nói rất hay và từ rất sớm, các sách vỡ lòng chữ Hán ngày xưa vừa dạy chữ, vừa dạy người thông qua các sách đó rất thú vị và dễ nhớ. Vậy chúng ta có nên học một chút tinh hoa từ đó qua sách chữ Hán nhập môn không?

Nếu chúng ta chỉ lo đuổi theo phương Tây và bằng lòng với ngôn ngữ chat, tin nhắn, với loại văn bản lổn nhổn tiếng Anh lẫn tiếng Việt thì rõ ràng đó là nguy cơ cho sự trong sáng của tiếng Việt và mai một văn hóa truyền thống.

Học chữ Hán có dễ không?

Dễ mà khó. Nếu học để trở thành học giả uyên thâm dịch được sách vở cổ thì rất khó, nhưng học để biết một số chữ, để biết tra từ điển Hán Việt, từ đó có thể tự học tiếng Việt suốt đời thì rất dễ. Vì người học chỉ học có 2 kỹ năng: đọc, viết, mà không phải học kỹ năng nghe, nói. Đồng thời học chữ Hán như xem tranh, như học ghép hình rất dễ nhớ và thú vị.

Tôi muốn tổ chức một nhóm biên soạn một cuốn "Vui học chữ Hán" để dạy cho học sinh cấp 2 (như kiểu nhóm Phan Thị làm ở đằng sau bộ truyện tranh (kiểu manga) "Thần đồng đất Việt", mỗi tập vài chữ). Trong thực tế học sinh chuyên văn Phổ thông năng khiếu hàng năm đều có học mấy chục tiết chữ Hán, các em học rất thú vị và tiến bộ rõ rệt khi sử dụng từ Hán Việt và học văn học cổ điển VN.

Ai là người dạy chữ Hán?

Có đấy, các khoa ngữ văn ở HN, TP.HCM, Huế đều có sinh viên Hán Nôm, học viên cao học Hán Nôm, và các sinh viên Văn học cũng được học hơn 100 tiết chữ Hán cơ sở và nâng cao.

Dạy chữ Hán trong nhà trường như thế nào?

Có nhiều cấp độ khác nhau. Học sinh THCS học 1 tiết/ tuần trong môn Ngữ văn theo kiểu "Vui học chữ Hán" - chữ Hán bằng hình ảnh. Dạy thế này rất dễ, thầy cô có một chút vốn Hán Nôm đều dạy được. Nếu trường không có thầy cô biết Hán Nôm thì bài ấy là tự chọn, thích thì tự học, không thì thôi. Lên THPT thì HS chuyên ban KHXH có thể tự chọn học sách chữ Hán cơ sở trong môn Ngữ văn, sách này có thể tự học vì nhìn chung môn chữ Hán đều có thể dễ dàng tự học. Nếu học sinh có hứng thú thì có thể học tiếp lên chuyên ngành ở ĐH. Có thể hình dung môn chữ Hán như môn tiếng Latin ở các trường tinh hoa ở Mỹ và châu Âu.

Ghi chú thêm: học chữ Hán không ảnh hưởng gì đến tiếng Anh là ngoại ngữ bắt buộc hay các ngoại ngữ khác: Pháp, Nhật, Trung. Mỗi môn này theo tôi phải học từ 8-12 tiết/ tuần.

Đại khái tôi đề nghị và hình dung việc học chữ Hán trong trường phổ thông như thế. Nhưng ít ai đọc hết tham luận của tôi. Hơn nữa tham luận của tôi được trình bày trong hội thảo chuyên ngành, nhiều kiến thức được coi là đương nhiên, nhiều tiền giả định bị lược bỏ, nhiều kết luận đã lược bỏ lập luận... nên người đọc phải có kiến thức cơ sở một chút mới hiểu đúng. Trên mạng đa số người ta chỉ đọc cái tít báo rồi nhảy dựng lên. Đa số không phân biệt được chữ Hán với tiếng Hán, tiếng Trung. Không phân biệt được từ Hán Việt, ngành Hán Nôm, hay "từ" với "chữ" Hán…

Thế nhưng ai cũng có ý kiến: đọc rồi cũng nói, không đọc cũng nói, biết cũng nói, không biết cũng nói, biết dở dở ương ương cũng nói. Tất nhiên có rất nhiều người hiểu biết, phân tích, trình bày một cách có lý lẽ, người thì nhiệt liệt đồng tình, người thì đồng tình có mức độ, người thì nêu ra những khó khăn hay điều kiện để chủ trương ấy thành khả thi…

Nói cho công bằng, đề nghị đưa chữ Hán giảng dạy trong nhà trường thì tôi không phải là người đầu tiên hay duy nhất. Nếu không kể các thời trước thì chừng hơn 10 năm nay đã có nhiều người đề nghị, như GS Cao Xuân Hạo (nhà ngữ học hàng đầu VN thế kỷ XX) đề nghị học chữ Hán xuất phát từ tính ưu việt của nó; GS Nguyễn Đình Chú (nhà ngữ văn hàng đầu) đề nghị học chữ Hán vì tính quan trọng của nó đối với môn ngữ văn; GS Nguyễn Cảnh Toàn (GS toán học, thứ trưởng Bộ GD trước đây) đề nghị học chữ Hán vì chữ Hán giúp hình thành các thuật ngữ khoa học dễ dàng, chặt chẽ và giúp hiểu rõ văn hóa VN…

Tôi thì đứng từ điểm nhìn các nước văn hóa chữ Hán: Nhật, Hàn, Đài Loan (không phải TQ) - những nước vừa phát triển hiện đại vừa giữ gìn ngôn ngữ và bản sắc dân tộc của họ mà để đề nghị học chữ Hán (Hán Việt), nhằm làm sao giữ gìn, phát triển tiếng Việt và văn hóa VN. Tôi thuộc những người đánh giá rất cao vai trò của ngôn ngữ và văn hóa đối với sự trường tồn của dân tộc mà đề nghị như thế. Tôi tin rằng: Tiếng Việt còn thì văn hóa ta còn, văn hóa ta còn thì nước ta còn.

• PGS. TS Đoàn Lê Giang

Forsage tự tuyên bố là một nền tảng hợp đồng thông minh phi tập trung, cho phép hàng triệu nhà đầu tư tham gia giao dịch trên các blockchain Ethereum, Tron và Binance. SEC cáo buộc rằng trong hơn 2 năm qua, nền tảng này đã hoạt động như một mô hình ponzi, trong đó các nhà đầu tư thu lợi nhuận bằng cách tuyển dụng thêm những người mới.

Trong đơn khiếu nại, SEC gọi Forsage là "một mô hình kim tự tháp lừa đảo và kế hoạch ponzi điển hình". Đơn khiếu nại cũng nói thêm rằng phương thức chính mà các nhà đầu tư kiếm tiền từ Forsage là tuyển dụng thêm người mới.

"Như đơn kiện đã đề cập, Forsage là một kế hoạch lừa đảo ponzi trên quy mô lớn. Những kẻ gian lận sẽ không thể lách luật chứng khoán liên bang bằng cách tập trung kế hoạch vào các hợp đồng thông minh và blockchain", Carolyn Welshhans, đại diện SEC, cho biết.

Thứ ba (ngày 2/8)

Công ty khởi nghiệp tiền điện tử Nomad đã bị đánh cắp gần 200 triệu USD. Nomad là cầu nối (bridge) cho phép người dùng hoán đổi token từ chuỗi khối này sang chuỗi khối khác.

Theo các chuyên gia bảo mật chuỗi khối, vụ tấn công được thực hiện bằng nhiều tài khoản khác nhau. Thậm chí, không ít người khi phát hiện ra điều này còn "hôi của" bằng cách sao chép lại giao dịch của hacker và chỉ thay đổi địa chỉ ví rút tiền nhằm bòn rút từ Nomad.

"Ngay cả khi không có kinh nghiệm về lập trình, bất cứ người dùng nào cũng có thể sao chép giao dịch của tin tặc và thay thế địa chỉ ví rút bằng địa chỉ ví của họ.

Không giống với các cuộc tấn công trước đó, vụ việc của Nomad đã trở thành một cuộc tấn công mà trong đó rất nhiều người dùng đã phá hủy mạng lưới", Victor Young, người sáng lập kiêm kiến trúc sư trưởng của công ty khởi nghiệp tiền điện tử Analog, chia sẻ.

Sam Sun, chuyên gia nghiên cứu tại công ty đầu tư tiền điện tử Paradigm, đã mô tả cuộc tấn công này là "vụ hack hỗn loạn nhất từng xảy ra từ khi Web3 xuất hiện". Web3 là một phiên bản giả định trong tương lai của Internet, được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain.

Thứ tư (ngày 3/8)

Vào đêm thứ ba rạng sáng thứ tư, hàng loạt ví "nóng" kết nối với blockchain của Solana đã bị tấn công. Theo công ty phân tích blockchain Elliptic, gần 8.000 ví kỹ thuật số đã bị rút hơn 5,2 triệu USD tiền điện tử, bao gồm đồng SOL và USDC. Tài khoản Twitter chính thức của Solana cũng đã xác nhận vụ tấn công.

Token SOL của mạng Solana hiện là một trong những đồng tiền điện tử có giá trị lớn nhất, sau Bitcoin và Ethereum. Theo dữ liệu từ CoinMarketCap, giá trị của SOL đã giảm 8% chỉ trong 2 giờ sau vụ tấn công.

Trao đổi với CNBC, Tom Robinson - chuyên gia từ Elliptic, cho biết nguyên nhân chính xác của vụ tấn công vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có vẻ như vụ việc xuất phát từ một lỗ hổng trong phần mềm ví và không liên quan đến mạng blockchain của Solana.

"Các kỹ sư cũng như một số công ty bảo mật đang tích cực điều tra nguyên nhân của vụ việc này," Solana cho biết.

Hiện tại, Solana khuyến cáo người dùng nên sử dụng ví "lạnh" để có thể giữ tài sản một cách an toàn.

Solana từng được xem là một trong những mạng lưới triển vọng nhất trong thị trường tiền điện tử. Thậm chí, đây còn được ví như kẻ thách thức đối với Ethereum. Tuy nhiên, thời gian gần đây, mạng lưới này liên tục gặp phải hàng loạt vấn đề cũng như khiến nhiều người đặt ra câu hỏi về tính phi tập trung.

(Theo Dân trí)

Dùng Bitcoin thuê sát thủ giết chồng nhưng gặp trúng điệp viên FBI

Các điệp viên FBI đã theo dõi những hành vi vi phạm pháp luật bằng Bitcoin và bắt được người phụ nữ muốn giết chồng mình.

Một người làm công tác xã hội chia sẻ: “Tôi nhớ hoài những ngày đi về miền Tây làm công tác tình nguyện cho một quỹ về giáo dục của một tờ báo. Đó là thời điểm những năm 2006 - 2007. Từ Sài Gòn, tôi bắt xe đi xuống các tỉnh miền Tây: Cà Mau, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bạc Liêu… để xác minh lại các hoàn cảnh của các em học sinh được địa phương để làm đề xuất tài trợ học bổng.

Có em phải dậy từ 3-4 giờ sáng, lụi cụi nấu cơm mang theo, rồi co ro, cắm cúi đi mải miết đến 7 giờ mới đến trường. Bao nhiêu năm qua, tôi lưu giữ mãi ánh mắt trong veo cùng những đoạn đường các em đã lặn lội vượt qua để đến được trường, để mong một ngày được thắp sáng tương lai nơi giảng đường đại học.”

Với nhiều gia đình, giấy báo trúng tuyển đại học mang đến niềm vui, hạnh phúc và cả những lo lắng, áp lực. Ảnh: Quốc Minh

Có bao nhiêu bạn trẻ khi nhận được giấy báo trúng tuyển, đã âm thầm giấu đi vì thương cha mẹ phải vất vả đường dài? Những ông bố ưu tư trước hiên nhà, những bà mẹ lau vội những giọt nước mắt nơi góc bếp chỉ vì không đủ tiền trang trải cho con đi học…

Thấu hiểu những khó khăn và muốn chắp cánh cho khát vọng của các bạn tân sinh viên, cùng các bạn xây đắp một tương lai tốt đẹp hơn,Tập đoàn Dược phẩm Merap, đơn vị sở hữuthương hiệu thuốc nhỏ mắt Osla, đã cùng Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam triển khai Chương trình “Cùng Osla thắp sáng khát vọng mùa thi” dành cho các tân sinh viên.

Từ trái qua: ông Doãn Hồng Hà - Ủy viên BCH T.Ư Đoàn, Phó chủ tịch T.Ư Hội Sinh viên VN, ông Đoàn Sĩ Hiền - Phó chủ tịch Tập đoàn Dược phẩm Merap và ông Tony Williamson - Tổng giám đốc Công ty Phương Trang tại buổi lễ ký kết hợp tác triển khai chương trình “Cùng Osla thắp sáng khát vọng mùa thi”. Ảnh: Quang Minh.

Theo đó, chương trình sẽ tặng 2.000 vé xe, tổng giá trị tương đương 500 triệu đồng, cho các thí sinh đỗ đại học, có nhu cầu di chuyển về các thành phố lớn như Hà Nội, Thái Nguyên, TP.HCM, Cần Thơ, Huế, Đà Nẵng… để nhập học.

Bên cạnh đó, chương trình cũng sẽ dành tặng 100 suất học bổng với tổng trị giá 300 triệu đồng cho các sinh viên đạt điểm cao trong kỳ thi xét tuyển vào đại học năm 2016 nhưng có hoàn cảnh khó khăn và mong muốn theo đuổi con đường mình đã chọn.

Để đăng ký và tìm hiểu thêm về chương trình Vé xe và Học bổng Osla, các bạn tân sinh viên hãy truy cập fanpage: https://www.facebook.com/CungOslathapsangkhatvongmuathi/hoặc website: http://www.oslakhatvongmuathi.com/hoặc gửi hồ sơ đến email của chương trình: Cungoslathapsangkhatvongmuathi@gmail.com.

Website của chương trình: http://oslakhatvongmuathi.com/

Ông Đoàn Sĩ Hiền, Phó chủ tịch Tập đoàn Dược phẩm Merap (Merap Group), Nhà sản xuất và phân phối thương hiệu Thuốc nhỏ mắt Osla - cho biết: Osla là một thương hiệu xuất thân từ 1 ngôi trường đại học, là thành quả nghiên cứu của Bộ môn Bào chế - Trường Đại học Dược Hà Nội cách đây 19 năm. Thuốc nhỏ mắt Osla đã đáp ứng nhu cầu chăm sóc mắt như rửa mắt hàng ngày, giúp hết mỏi và khô mắt.

“Việc Osla được người dân tin cậy sử dụng để chăm sóc mắt suốt gần hai thập kỷ qua là niềm tự hào của đội ngũ giáo sư, dược sĩ của Trường Đại học Dược Hà Nội. Trong ý nghĩa đó, Osla muốn tiếp sức các bạn học sinh, sinh viên giàu nghị lực tiếp tục thực hiện ước mơ theo đuổi con đường học tập nghiên cứu của mình, từ đó có thể đóng góp tích cực vào sự phát triển của xã hội, đất nước”, ông Hiền chia sẻ.

Như Mai