Mã độc tống tiền: Bỏ tiền chuộc vẫn có thể mất hết dữ liệu

2025-03-07 22:20:21 [Bóng đá] 来源：NEWS

Sau một loạt các vụ tấn công bằng mã độc WannaCry năm 2017,ãđộctốngtiềnBỏtiềnchuộcvẫncóthểmấthếtdữliệkết quả bóng đá thế giới thế giới chứng kiến ngày một nhiều hơn các nạn nhân của ransomware. Đây là tên gọi chung của các loại phần mềm độc hại được sử dụng để mã hóa dữ liệu của nạn nhân nhằm đòi tiền chuộc.

Năm 2021, Colonial Pipeline - một trong những nhà cung cấp xăng dầu lớn nhất Hoa Kỳ đã trở thành nạn nhân của ransomware. Cuộc tấn công khiến Colonial Pipeline phải tạm ngừng hoạt động toàn bộ hệ thống ống dẫn dầu trong vài ngày.

Hậu quả là giá xăng thế giới tăng cao do sự lo sợ về thiếu hụt nguồn cung cấp nhiên liệu. Dù doanh nghiệp này đã thanh toán một khoản tiền lớn cho kẻ tấn công, hậu quả của vụ việc vẫn hiện hữu lâu dài, gây nhiều tranh cãi về cách tiếp cận và đối phó với mã độc.

ma doc tong tien thong bao doi tien chuoc lockbit.jpg — Thông báo đòi tiền chuộc trong vụ LockBit tấn công, mã hóa dữ liệu của Royal Mail. Ảnh: mRr3b00t/X

Đầu năm 2023, băng đảng tội phạm mạng LockBit đã thực hiện một vụ tấn công theo cách thức tương tự nhằm vào Royal Mail - dịch vụ bưu chính quốc gia của Vương quốc Anh.

Vụ tấn công đã làm tê liệt hoạt động chuyển phát thư quốc tế, khiến hàng triệu lá thư và bưu kiện bị kẹt. Trong khi đó, các máy in liên tục in ra thông báo đòi tiền chuộc màu cam của nhóm LockBit. Mặc dù vậy, Royal Mail sau đó đã từ chối làm theo yêu cầu.

Không chỉ trên thế giới, tại Việt Nam thời gian qua cũng chứng kiến nhiều vụ tấn công hệ thống của các tổ chức, doanh nghiệp bằng mã độc tống tiền. Số vụ tấn công ransomware tăng cao khiến Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) đã phải liên tục đưa ra cảnh báo.

Trao đổi với VietNamNet, ông Hà Minh Vũ, Trưởng nhóm tư vấn công nghệ của Công ty an ninh mạng Việt Nam (VSEC) cho biết, năm 2023, các cuộc tấn công sử dụng mã độc tống tiền nhắm vào các tổ chức, cơ sở hạ tầng công nghiệp đã tăng gần gấp đôi so với năm 2022. Trong đó, hơn 70% cuộc tấn công bằng mã độc tống tiền nhằm vào ngành sản xuất.

Năm 2023, VSEC ghi nhận nhiều phản ánh sự cố liên quan đến việc bị mã hóa tệp tin do ransomware gây ra. Nạn nhân của những cuộc tấn công này thường nhận về những hậu quả nghiêm trọng. Đa số mất hẳn dữ liệu do đã bị tin tặc mã hóa.

“Dù nạn nhân có gửi tiền chuộc hay không, những dữ liệu bị mã hóa cũng khó toàn vẹn. Do vậy, ransomware là hình thức tấn công rất nguy hiểm. Các cuộc tấn công bằng ransomware dự kiến sẽ còn tăng mạnh hơn nữa trong năm 2024”, ông Vũ nói.

messenger creation 812d684d 67d4 4e7d 9b82 48ec95487729.jpeg — Sau khi mã hóa dữ liệu, hacker sẽ để lại thông báo yêu cầu nạn nhân trả tiền chuộc. Ảnh minh họa: Bing

Theo TS Đặng Minh Tuấn, Viện trưởng Viện nghiên cứu ứng dụng công nghệ CMC, trong các vụ tấn công bằng ransomware, ngay cả khi bỏ tiền để chuộc dữ liệu, nạn nhân cũng sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro. Việc lấy lại được dữ liệu hay không phụ thuộc phần nhiều vào uy tín của chính hacker đã lấy cắp và mã hóa chúng.

Trong trường hợp nạn nhân chấp nhận trả tiền chuộc, thông thường, hacker sẽ giữ uy tín, trả khóa và phần mềm giải mã dữ liệu cho nạn nhân. Điều này nhằm đảm bảo khi một nạn nhân khác bị tấn công, họ cũng sẽ tin tưởng và gửi tiền chuộc dữ liệu.

“Nếu hacker 'ăn non', nạn nhân sẽ truyền tai nhau rằng, mất tiền cũng chẳng giải quyết được gì đâu, và các nạn nhân tiếp theo vì thế sẽ không nộp tiền nữa. Chính vì có 2 khả năng như vậy, việc chuộc tiền xong có thể lấy lại dữ liệu hay không là hên xui. Lúc này nạn nhân sẽ ở thế bị động, phụ thuộc hoàn toàn vào hacker là bên nắm thông tin giải mã”, TS Đặng Minh Tuấn phân tích.

Đối với các vụ tấn công ransomware, các biện pháp kỹ thuật gần như không thể xử lý được một khi dữ liệu đã mã hóa. Do vậy, để phòng bị, doanh nghiệp, tổ chức cần thường xuyên cập nhật các bản vá.

Khi phần mềm nâng cấp, thông thường sẽ gặp vấn đề về lỗ hổng bảo mật. Các bản vá được sinh ra để giải quyết vấn đề này. Nếu vá không kịp, hacker sẽ khai thác các lỗ hổng để thâm nhập hệ thống.

Biện pháp thứ hai là cài các công cụ, phần mềm giúp hạn chế mã độc, có biện pháp giám sát, tường lửa, phát hiện xâm nhập... Bên cạnh đó, cơ quan, tổ chức cần tiến hành backup (sao lưu) dữ liệu thường xuyên.

Đặc biệt, các dữ liệu quý, nhạy cảm, cần phải backup ít nhất tại hai nơi, một nơi “online” và một nơi “offline”, không kết nối với Internet. Bản backup không được để ở server trong cùng hệ thống, dẫn đến khi hacker tấn công, dữ liệu sao lưu cũng bị mã hóa theo.

Nếu sao lưu thường xuyên, trong trường hợp hệ thống bị tấn công, nạn nhân có thể dùng dữ liệu được lưu ở nơi khác để khôi phục, thay thế, chỉ bị mất một chu kỳ cập nhật dữ liệu.

Theo TS Đặng Minh Tuấn, tất cả những biện pháp bảo vệ trên đều được quy định trong các tiêu chuẩn ISO về an toàn thông tin như 27.001, 27.002 đến 27.0015. Việc tuân thủ đúng các tiêu chuẩn an toàn thông tin sẽ giúp hạn chế những vụ tấn công bằng mã độc tống tiền.

Tấn công theo kiểu mã độc tống tiền sẽ là tâm điểm năm 2024Chuyên gia an ninh mạng dự báo, tấn công theo kiểu mã độc tống tiền (ransomware) sẽ tiếp tục là xu hướng gây ảnh hưởng lớn đến người dân và doanh nghiệp trong năm 2024.

(责任编辑：Thời sự)

Chị Vũ Thị Duyên (sinh năm 1982 ở thôn 7, xã Phú Long, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) hiện đang là bệnh nhân Khoa Nội hồi sức thần kinh, Bệnh viện Việt Đức. Dẫn chúng tôi đến thăm, chị Hà Thị Phương, cán bộ phòng CTXH cho biết, đây là một bệnh nhân có hoàn cảnh đặc biệt khi chồng mới mất, các con còn quá nhỏ, gia đình chị Duyên lại vô cùng khó khăn.

Ở bệnh viện chăm con gái từ mùng 4 Tết đến giờ, bác Trần Thị Tơ (61 tuổi) dường như chưa đêm nào được ngủ. Đôi mắt thâm quầng, khuôn mặt đen sạm mệt mỏi, hằng ngày bác chỉ biết cầu trời khấn phật mong con sớm tai qua nạn khỏi.

Chị Duyên nhập viện cấp cứu vì u não trong tình trạng nguy kịch

“Em nó có bệnh đau đầu từ hồi con gái. Sau lấy chồng, đi bệnh viện mới phát hiện ra u não, phải uống thuốc hằng ngày. Năm 2018 Duyên từng mổ một lần nhưng sức khỏe không tiến triển nhiều”, bác Tơ cho biết.

Bị bệnh tật hành hạ năm này qua năm khác, chị Duyên không làm thuê làm mướn được gì. Mọi gánh nặng kinh tế của gia đình đều do một tay người chồng gánh vác.

Nghiệt ngã thay, tháng 11/2018, trong lúc đi làm thuê, chồng chị Duyên không may gặp tai nạn nghiêm trọng đã qua đời, bỏ lại người vợ bệnh tật cùng 2 đứa con chưa đủ tuổi trưởng thành. Trong đó, cháu lớn nhất 16 tuổi, phải bỏ học do nhà quá nghèo, đứa nhỏ mới học lớp 4.

Chị từng phẫu thuật u não lần 1 ở Bệnh viện tuyến tỉnh

Nỗi đau mất chồng chưa nguôi ngoai, và có thể cũng bởi suy nghĩ quá nhiều dẫn đến sức khỏe suy kiệt, đúng ngày mùng 4 Tết, chị Duyên bị đau đầu dữ dội, phải đưa lên bệnh viện tỉnh cấp cứu rồi phải chuyển gấp sang Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội).

“Giờ mấy mẹ con bà cháu thực sự cùng đường rồi. Số con tôi khổ quá, chồng mất sớm, con nhỏ, giờ lại bệnh nặng thế này. Tôi biết làm sao để cứu nó đây? Tôi già rồi chẳng ai cho vay tiền nữa..”, bác Tơ khóc ngất.

Bác Tơ lo lắng cho sức khỏe của con gái

Bác sĩ Phạm Đức Hiển, Khoa Nội hồi sức, bệnh viện Việt Đức cho hay: “Bệnh nhân Vũ Thị Duyên nhập viện trong tình trạng hôn mê 6 điểm, suy hô hấp, qua chụp chiếu phát hiện giãn não thất.

Hiện tại bệnh nhân có tổn thương thêm ở phổi rất nặng. Với tình trạng như hiện tại còn phải điều trị lâu dài, chi phí tương đối lớn. Tuy nhiên cơ hội để bệnh nhân khỏe lại rất lớn nếu như được chăm sóc và điều trị tốt”.

Bố mất, những đứa con chỉ còn mẹ là điểm tựa. Chúng vẫn ngày đêm mong ngóng mẹ khỏe mạnh trở về. Hy vọng của chị Duyên vẫn còn đó, nhưng rồi gia đình chị sẽ phải xoay sở thế nào thì chưa ai biết được. Số tiền mà anh em vay mượn, mọi người giúp đỡ nay đã hết. Ngay lúc này, hoàn cảnh của chị Duyên đang rất cần sự sẻ chia, giúp đỡ của cộng đồng.

Phạm Bắc

Mọi đóng góp có thể gửi về:

1. Gửi trực tiếp: Bác Trần Thị Tơ, thôn 7, xã Phú Long, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. SĐT 0343950469

2. Ủng hộ qua Báo VietNamNet: Ghi rõ ủng hộ MS 2019.038 (Chị Vũ Thị Duyên)

Chuyển khoản: Báo VIETNAMNET

Số tài khoản: 0011002643148. Sở giao dịch Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam - 198 Trần Quang Khải, Hà Nội

- Chuyển khoản từ nước ngoài: Bank account: VIETNAMNET NEWSPAPER

- The currency of bank account: 0011002643148

- Bank:- BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM

- Address: 198 Tran Quang Khai, Hanoi,Vietnam

- SWIFT code: BFTVVNV X

- Qua TK ngân hàng Viettinbank: