Khi báo đài liên tục nói về thời đại 4.0 còn giới trẻ đâu còn lạ gì Facebook hay nhiều ứng dụng mạng xã hội khác thì liệu rằng xã hội này đã thật sự tân tiến và mức độ tân tiến đến đâu. Liệu chúng ta có sẵn sàng tiếp nhận những thứ mà xưa kia bị cho là cấm kị?

Với tốc độ phát triển của Internet và nhiều hình thức giải trí khác, sự cảm thụ về phim ảnhcủa người Việt Nam đã có bước tiến lớn trong nhiều năm qua, gần như “phổ cập” chung với mặt bằng chung của thế giới. Nhưng là một nước Đông Nam Á, văn hóa Á Đông vẫn còn in đậm và là nét đặc trưng của xã hội Việt Nam thì có nhiều thứ dù muốn hay không nó vẫn tồn tại. Một gia đình nhiều thế hệ cùng sinh sống là một trong những điều như vậy. Cũng từ đây phát sinh nhiều vấn đề bởi chắc chắn rằng không phải ông bà thế hệ 5X nào cũng bắt kịp được với thời đại cùng con cháu 8X, 9X... Đặc biệt, vấn đề “nhạy cảm” càng là đề tài khó nói và khó giải quyết nhất.

Đúng là chúng ta luôn có nhiều khái niệm gọi là “tế nhị”, mà đã là tế nhị thì “khó nói”. Chính sự khó nói đó dẫn đến sự thiếu hiểu biết, nhưng tò mò và mong muốn được khám phá. Tuy nhiên, với hành trang kiến thức còn hạn chế thì những tò mò muốn khám phá ấy phần lớn đều mang lại điều không tốt, hậu quả về sau thật khó mà biết được.

Chính vì bản sắc văn hóa Á Đông ấy mà nhiều gia đình Việt Nam rất e ngại khi cả gia đình cùng xem một bộ phim nhưng bất ngờ có một hay nhiều cảnh nóng. Ông bà ngại. Cha mẹ ngại. Nhưng những lũ cháu con phần lớn bị kích thích và tò mò. Như đã nói, một khi không có đủ kiến thức về giới tính rất có hại cho những tò mò này. Tiếc thay cho đến lúc này, giáo dục giới tính trong nhà trường và tại các gia đình Việt Nam vẫn là điều gì đó tế nhị, khó nói. Hệ lụy là những người trẻ phải tự tìm hiểu là chính. 

Cho nên có lý do chính đáng để nhiều người phản ứng về việc nhiều phim Việt Nam chiếu giờ vàng lại xuất hiện nhiều cảnh nóng. Sau một ngày làm việc, học tập, các gia đình Việt Nam thường ngồi lại bên nhau bên bàn ăn với cái ti vi. Rõ ràng đó là những điều làm nên giá trị văn hóa Việt. Nhưng khi những cảnh nhạy cảm trong các bộ phim xuất hiện khiến cho không khí gia đình mất hẳn niềm vui. Đáng lo hơn về lâu về dài sẽ tác động không tốt đến bộ phận những con trẻ trong nhà.

Nhiều người cho rằng những cảnh ấy chưa thật sự nóng và có chăng cũng là bắt buộc phải có vì bộ phim cần như vậy. Còn nhớ cách đây khá lâu, bộ phim Sắc, Giới từng gây những phản ứng trái chiều. Người khen nghệ thuật, kẻ chê dung tục. Dù sau cùng bộ phim ấy cũng đạt nhiều giải thưởng danh giá nhưng rõ ràng nó chưa thuyết phục được hết tất cả mọi người. Bởi suy cho cùng phần lớn những người xem phim là giải trí, không phải nhà phê bình, nhà chuyên môn nên cách nhìn nhận về cách tình tiết sẽ khác.

Thế nhưng câu chuyện về phim chiếu giờ vàng lại có nhiều cảnh nóng thì lại mang một vai trò khác chứ không hẳn chỉ là nghệ thuật. Với nhiều người đó là nghệ thuật, là chấp nhận được nhưng tin rằng phần đông những bậc làm cha làm mẹ khó chấp nhận điều đó. Những ai phản đối cần những bộ phim nhẹ nhàng hơn, vui tươi hơn, không cần những cao trào tình cảm như vậy bởi điều đó đang làm hỏng không khí gia đình, xa hơn là nhận thức, định hướng phát triển của những đứa trẻ trong gia đình.

Tất nhiên mọi người đều sẽ có nhiều lựa chọn cho chuyện giải trí của gia đình mình bởi trong thời đại bùng nổ thông tin này có rất nhiều kênh thích hợp cho những khi gia đình tụ họp như một game show đố vui, ca nhạc hay chương trình hài kịch chẳng hạn. Còn phía nhà đài, có lẽ đã tới lúc nên suy nghĩ lại vấn đề phát sóng. Đương nhiên một bộ phim phát sóng giờ vàng sẽ dễ thu hút lượng người xem. Dẫu vậy, chỉ cần bỏ chút tâm ra để đặt mình vào vị trí người xem, những cha mẹ, ông bà có con cháu đang tuổi trưởng thành cùng xem bộ phim ấy có lẽ những người trong cuộc sẽ hiểu rằng nên có sự thay đổi.

Bộ phim ấy nếu chiếu một khung giờ khác có thể không có được lượng người xem như mong muốn nhưng giá trị nhân văn sâu xa còn lớn hơn rất nhiều. Thành công không chỉ là bộ phim hay mà còn là khi người mang bộ phim đó ra với cộng chúng đã nghĩ tới cảm xúc, tới văn hóa các gia đình Việt Nam. Nghệ thuật vị nghệ thuật hay nghệ thuật vị nhân sinh đây? 

Độc giả Hoàng Thông
Clip: VTV

Độc giả có thể gửi ý kiến về địa chỉ: [email protected]. Ý kiến của bạn không nhất thiết trùng với bài viết đã đăng trên VietNamNet. Xin trân trọng cảm ơn!

TIN BÀI KHÁC:

Vở diễn được dàn dựng bởi đạo diễn người Nhật Tsuyoshi Sugiyama cùng sự tham gia của các diễn viên của Nhà hát Tuổi trẻ chia thành hai kíp diễn như: Lương Thu Trang, Hương Thủy, Thanh Sơn, Thu Quỳnh, Chí Huy, Duy Anh, Lệ Quyên, Anh Thơ, Anh Tú, Mạnh Đạt, Thanh Tú, Nhật Quang. 

Hedda Gabler - nhân vật chính của câu chuyện kết hôn với học giả Jørgen Tesman nhưng cô vẫn tiếp tục sử dụng tên thời con gái của mình. Họ vừa trở về sau tuần trăng mật dài ngày. Vở kịch làm sáng tỏ những vấn đề chung của phụ nữ trong một xã hội do nam giới xây dựng. Hedda phải từ bỏ sự sắp đặt của cuộc sống đời thường… trong khi bản thân cô luôn mong muốn vượt qua nó với những vấn đề không dễ dàng giải quyết.

Vì vậy Hedda Gabler trở thành một vở kịch xuất sắc lay động trái tim khán giả nhiều thập niên, các nhà hát danh tiếng trên thế giới đều muốn dàn dựng vở diễn này. Không chỉ được ghi nhận như một tác phẩm sân khấu kinh điển mà sức hút xuyên thời gian của Hedda Gabler còn thể hiện ở những giá trị chân chính, mẫu mực có thể tìm thấy trong bất kỳ thời đại nào, dù chuyện kịch chỉ xoay quanh đề tài về hôn nhân gia đình. Sự yêu thương, sự trăn trở, sự cay đắng và cả sự trống rỗng trong tâm hồn con người vào những thời điểm cam go trong đời sống hôn nhân. Nhân vật chính của của vở kịch, mặc dù mong muốn vượt ra khỏi những rào cản mặc định nhưng cô không thể và rơi vào bế tắc.

Sân khấu được thiết kế nghiêng 1m, ánh sáng đơn thuần, không màu xanh đỏ, các diễn viên không dùng micro, khán giả có thể thấy hết chất giọng và nội lực của các diễn viên, khán giả nước ngoài có thể hiểu được nội dung vở kịch qua phần phụ đề tiếng Anh đã được biên tập kĩ lưỡng. Ban đầu, đạo diễn còn muốn thiết kế sân khấu nghiêng 1m8 vì muốn cho khán giả và chính bản thân diễn viên khi diễn ở trên sân khấu phải leo lên leo xuống, giống như họ đang ở trong vực thẳm và cố leo lên. 

Cả khán phòng yên lặng thưởng thức, lắng nghe từng câu thoại của diễn viên và cuốn vào vở kịch không thể rời mắt. Dù là vở kịch kinh điển nhưng câu chuyện của nó vẫn mang tính thời sự cho tới tận hôm nay. Mọi thứ đều rất vừa vặn, diễn xuất tuyệt vời, sân khấu độc đáo, nội dung gai góc nhưng không quá khó hiểu. Duy chỉ có tiếng ồn của sân khấu, do thiết kế nghiêng nên khi diễn viên di chuyển đôi chỗ khiến người xem cảm giác hơi khó chịu, mất cảm xúc.

Chia sẻ về điều này sau đêm diễn, NSƯT Sĩ Tiến cho biết, sân khấu nghiêng thực sự rất khó khăn cho diễn viên. May mà họ tập luyện ròng rã suốt 3 tháng qua, ngày nào cũng 6 tiếng đồng hồ trên sân khấu nên khi di chuyển không bị ngã. Còn về tiếng ồn, sau đêm diễn này, Nhà hát cũng phải gia cố lại để giảm bớt. 

Đạo diễn Tsuyoshi Sugiyama chia sẻ về vở kịch: “Chúng ta ai cũng một lần trong đời từng ở trong tình trạng hay tâm trạng như rơi xuống vực sâu. Và đó không phải là một nơi có thể dễ dàng thoát ra mà chỉ khiến cho ta thấy ngột ngạt, chán nản, cô đơn, tuyệt vọng, bức bối…, giống như bị hút vào bởi lực hút của hố đen vũ trụ. Các nhân vật xuất hiện trong câu chuyện này đều là những con người bị rơi xuống vực thẳm bởi muôn vàn lý do. Có những người thoả hiệp một cách vô thức và khi nhận ra thì đã thấy mình nằm dưới đáy vực. Ccũng có những người bị đầy xuống bởi những định kiến của người đời và xã hội. 

Tại chính nơi này, họ chiến đấu. Là nỗ lực để thoát khỏi vực thẳm. Là vừa thách thức, đối đầu với số phận bằng lòng dũng cảm, vừa như để thét lên: “Tôi muốn trở lại là tôi, chứ không phải là thứ mà người đời hay xã hội mong muốn”! Là bùng nổ mãnh liệt tìm lại phẩm giá mà mình đã đánh mất… Thông qua “cuộc chiến” này, họ sẽ nhận ra: “Điều gì là quan trọng đối với cuộc đời tôi?”, “Tôi sống vì điều gì?”, “Tôi là ai?”, “Tôi muốn trở thành ai?”. 

Và để chiến thắng trong trận chiến này, thứ cần nhất là ý chí mạnh mẽ khẳng định: “Tôi sẽ sống như vậy!”. Tôi rất thích câu thành ngữ: “Biết cỏ sắc qua gió lốc” (Gần nghĩa với “Lửa thử vàng, gian nan thử sức” trong tiếng Việt). Nghĩa của câu là ta chỉ có thể biết được ngọn cỏ có vững hay không khi có trận gió mạnh thổi qua. Và tương tự, chỉ khi đối diện với khó khăn ta mới hiểu được ý chí mạnh mẽ và chân giá trị của con người. Tôi cảm nhận được ý chí và khát khao mãnh liệt kiên định với phẩm giá và tự tôn của mình từ các nhân vật trong câu chuyện. 

Chúng tôi mong rằng tác phẩm này sẽ là cơ hội để khán giả Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ trong khoảng từ 20 – 30 tuổi gặp gỡ được với những điều mới mẻ ngỡ như đã từng ngủ vùi từ sâu thẳm bên trong mình”.