Chương trình môn Lịch sử có thể điều chỉnh, nhưng cần tránh cảm tính

Sẽ là thách thức nếu Lịch sử là môn tự chọn

PGS.TS Nguyễn Quang Liệu, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn (Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội) đưa ra quan điểm, trong giai đoạn hiện nay, nếu để Lịch sử trở thành môn học tự chọn là chưa phù hợp.

Bởi lẽ, trước đây, khi môn học này là môn bắt buộc, nhiều học sinh vẫn thờ ơ, không có sự quan tâm đúng mực. Do đó, nếu trở thành môn học tự chọn, đây sẽ là một thách thức.

“Căn cứ vào quá trình học tập của học sinh trong thời gian qua, tôi nghĩ rằng sẽ có rất ít người học lựa chọn Lịch sử nếu môn học này trở thành môn tự chọn. Điều này sẽ gây xáo trộn đội ngũ giáo viên hiện nay.

Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng đến niềm tự hào dân tộc trong thế hệ trẻ Việt Nam, nhất là trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cần giáo dục cho thế hệ trẻ lòng yêu nước, khát vọng về độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội”.

Vì thế, vị hiệu trưởng này cho rằng, chỉ khi biến Lịch sử trở thành môn học khiến học sinh hứng thú, yêu thích, thì dù là môn học lựa chọn hay bắt buộc, Lịch sử vẫn có chỗ đứng.

“Còn khi chưa làm được điều này, để Lịch sử trở thành môn học lựa chọn, tôi nghĩ sẽ không phù hợp”, PGS.TS Nguyễn Quang Liệu nói.

Việc để môn học này trở nên hấp dẫn và lôi cuốn với học sinh hơn, PGS Liệu cho rằng, trước hết giáo viên cần phải thay đổi. Những người dạy Lịch sử cần phải là những người được đào tạo bài bản, tâm huyết, có trách nhiệm, đồng thời cần phải không ngừng đổi mới sáng tạo trong phương pháp giảng dạy, kỹ thuật thi và đánh giá.

Ngoài ra, thay vì mang nặng tính hàn lâm, thông tin sự kiện, số liệu nhàm chán, sách giáo khoa cũng cần phải được thiết kế sao cho hấp dẫn và lôi kéo học sinh hơn. Ví dụ, nội dung bài học có thể được xây dựng giống như những câu chuyện được kết nối logic, dẫn dắt linh hoạt sao cho phù hợp với từng độ tuổi, đối tượng.

Một yếu tố quan trọng khác, cần phải xác định đúng vị trí, vai trò của môn Lịch sử trong chương trình giáo dục hiện nay. Theo PGS Liệu, chính trong các nhà trường hiện cũng chưa thật sự coi trọng môn Lịch sử; bản thân phụ huynh vẫn coi môn học này là môn phụ, môn không quan trọng... Đó cũng là những nguyên nhân khiến học sinh không mấy hứng thú và yêu thích môn học này.

Chỉ còn khoảng 3 tháng nữa năm học mới sẽ bắt đầu, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn cho rằng, điều quan trọng nhất hiện nay là Chính phủ cần phải sớm quyết định môn Lịch sử là môn học bắt buộc hay lựa chọn, từ đó các trường và giáo viên mới có sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng nhất.