LTS: Đại dịch Covid-19 đã gây ra tang thương cho hàng ngàn gia đình. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM, đã có hơn 1.500 học sinh của thành phố mồ côi vì Covid-19. Việc chăm sóc trẻ mồ côi đang được cộng đồng quan tâm với các dự án lớn.Dưới góc nhìn của bà Nguyễn Thuý Uyên Phương (CEO chuỗi trường ngoại khóa Tomato Childrens Home), những mô hình về trường cho trẻ mồ côi cần được tính toán kỹ để tránh những hệ quả không tốt về cảm xúc, nhận thức, tâm lý cho các em.
Bài viết đã được đăng trên trang cá nhân và thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
 |
| Em Nhật Hào (17 tuổi) và Đan Thanh (10 tuổi) trú tại Quận 12, TP.HCM mất bố trong đại dịch (ảnh: Trương Thanh Tùng) |
Sáng nay, tôi đọc được tin một tập đoàn lớn xây trường cho trẻ em mồ côi trong đại dịch. Tôi cũng biết vài dự án tương tự nữa đang trong quá trình hình thành.
Trước hết, tôi muốn nói rằng, tôi luôn dành sự trân trọng và ngưỡng mộ cho những người đã quyết định khởi xướng và dấn thân cho ý tưởng rất cao đẹp nhưng cũng đầy thách thức này.
Những băn khoăn dưới đây của tôi chỉ nhằm góp thêm một góc nhìn giúp những hoạt động hỗ trợ trẻ em này mang lại lợi ích bền vững nhất.
Cho đến nay, tôi vẫn chưa đọc được đề án cụ thể của những dự án xây trường cho trẻ mồ côi do Covid-19, mà chủ yếu biết tin qua báo chí và mạng xã hội.
Qua các thông tin này thì thấy, về bản chất, những dự án này gần với mô hình "mái ấm"/ "nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) hoặc "residential care" (làng cư trú cho trẻ mồ côi) hơn là trường học (school).
Sở dĩ, tôi nhận định như vậy là bởi vì các dự án này có chung hai đặc điểm lớn. Thứ nhất là quy tụ các em lại thành một cộng đồng riêng, có quy mô tương đối lớn; thứ hai là không chỉ dạy học, mà còn nuôi ăn ở, chăm sóc các em đến lúc trưởng thành.
Điều khiến tôi băn khoăn là, mô hình "mái ấm"/"nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) hay "residential care" (làng cư trú cho trẻ mồ côi) này trong thời gian gần đây đã được nhiều tổ chức bảo vệ trẻ em quốc tế chỉ ra rằng đó không phải là giải pháp tốt và đúng nhất cho trẻ em bị tổn thương.
Save The Children - tổ chức hàng đầu thế giới về các hoạt động nhân đạo cho trẻ em còn có cả một chiến dịch vận động các tình nguyện viên không tham gia tình nguyện cho các mái ấm/ trại mồ côi.
Vì sao vậy?
Nhiều nghiên cứu đáng tin cậy đã chỉ ra rằng, những trẻ em trưởng thành trong môi trường này thường gặp các vấn đề lâu dài về phát triển cảm xúc, nhận thức và rối loạn tâm lý.
Mô hình này không thực sự giải quyết được sự thiếu hụt lớn nhất của các em, đó là có một gia đình riêng quan tâm đến mình một cách riêng biệt. Nó còn có thể khiến các em bị tách khỏi "gia đình mở rộng" (extended family, tức họ hàng, người thân ngoài cha mẹ) và trở thành một cộng đồng "khác biệt".
Chi phí cho một trẻ em trong mô hình này cao gấp 10 lần chi phí của các mô hình hỗ trợ có tính chất gần với gia đình hơn (family setting), như là nhận con nuôi hoặc cha mẹ đỡ đầu.
Việc dùng tình nguyện viên ngắn hạn đến dạy học để giảm chi phí hoặc đến chơi với các em, như tôi nói ở trên, đã được các tổ chức quốc tế lên tiếng là "lợi bất cập hại". Vì nó gây ra cho các em một vấn đề gọi là “sự gắn bó giả tạo” (fake attachment").
Nhiều em rơi vào trạng thái hụt hẫng, có những vết thương tâm lý lớn sau khi một tình nguyện viên mà em yêu thương, gắn bó rời đi, sau đó phải mất nhiều thời gian để chữa lành.
Đáng lưu ý là, những vấn đề nêu trên không chỉ được nhận thấy ở những mô hình được quản lý kém, mà cả những mô hình được quản lý tốt, có cơ sở vật chất sạch đẹp.
Đến đây, chắc bạn sẽ thắc mắc: "Vậy chả lẽ không làm gì hết, cứ để mặc cho tụi nhỏ bơ vơ sao?"
Dưới đây là các kiến nghị của tôi:
Thứ nhất, nếu có tài chính và có lòng muốn giúp đỡ các em, xin hãy kết nối, hợp tác với các tổ chức uy tín về bảo vệ trẻ em. Đừng tự làm một mình vì đây là một vấn đề không chỉ cần đến "trái tim nóng" mà cần cả "cái đầu lạnh" để đi được xa. Các tổ chức này đều có giấy phép, có mạng lưới, có kinh nghiệm.
Trên thế giới, các thống kê đã ước tính có 1 triệu trẻ em mồ côi cha mẹ do Covid-19. Vì vậy, cộng đồng bảo vệ trẻ em thế giới cũng đã có những kế hoạch nhất định để giải quyết vấn đề này. Chúng ta có thể tham khảo, nhờ trợ giúp.
Thứ hai, xin hãy ưu tiên thực hiện những mô hình bảo trợ mà gần với mô hình một gia đình nhất. Chẳng hạn, nếu các em có người thân, họ hàng có thể nhận nuôi dưỡng các em, xin hãy hỗ trợ cho họ để họ là gia đình thứ hai của các em. (Tất nhiên là cần quy trình thẩm định và đồng hành dài hạn).
Nếu các em không còn họ hàng hoặc họ hàng không đủ tốt, thì có thể cân nhắc mô hình "gia đình đỡ đầu" (có quyền chăm sóc nhưng không có quyền giám hộ) hoặc những mái ấm có quy mô nhỏ như một gia đình ấm áp thôi.
Thứ ba, nếu không có lựa chọn khác tốt hơn mô hình "mái ấm"/ "nhà cho trẻ mồ côi" (orphanage) thì có thể tham khảo các lựa chọn như sau:
Thay vì tập hợp các em vào một ngôi trường riêng, hãy tài trợ để các em được đi học trong các ngôi trường bình thường, hòa nhập và kết nối với những trẻ em bình thường khác. Điều đó tốt hơn cho các em so với việc học chung với 100 bạn mà cả 100 bạn đều mồ côi giống mình.
Đầu tư ngân sách để tuyển dụng giáo viên, nhân viên làm việc dài hạn và cam kết gắn bó lâu dài. Không nên dùng tình nguyện viên tạm thời, ngắn hạn.
Đầu tư mạnh cho các chương trình tham vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho các em. Nếu chỉ nuôi ăn ở, nuôi học, đối với các em sẽ là không đủ.
Năm ngoái, tôi đã có cơ hội được làm việc trong một dự án giáo dục cảm xúc và chăm sóc tinh thần cho các trẻ em ở một số mái ấm hiện có ở Việt Nam hiện nay, do một quỹ thiện nguyện Việt-Úc tài trợ.
Chính những người lãnh đạo của các mái ấm đó đã giúp tôi hiểu ra những khiếm khuyết của mô hình mà họ theo đuổi và giờ họ đang nỗ lực để cải tiến nó.
Có một mái ấm ở Sài Gòn khiến tôi thực sự ngưỡng mộ, khi người lãnh đạo mái ấm đó không chỉ đầu tư cho các em đi học ở trường bình thường, mà còn tuyển dụng giáo viên để kèm cặp và đi họp phụ huynh cho các em.
Bước vào đó, tôi sẽ không được chụp một tấm hình nào (để tôn trọng quyền riêng tư về danh tính của các em), và còn phải tuân thủ các nguyên tắc về ứng xử với các em (không được tự ý cho quà, cho kẹo, vuốt ve các em).
Chia sẻ như vậy, để mọi người hiểu rằng, tôi không hoàn toàn bài xích mô hình trường cho trẻ mồ côi do Covid-19, mà chỉ muốn chỉ ra những điểm để cải tiến hoặc những lựa chọn tốt hơn nếu có thể.
Tôi hy vọng rằng những hiến kế của mình đến được tay người cần đến. Và tôi xin chúc cho các anh chị, các mạnh thường quân đang ấp ủ các ý tưởng tương tự thật nhiều sức khỏe để sớm đưa ý tưởng thành hiện thực.
Điều các anh chị đã khởi đầu là vô cùng đẹp đẽ, rất mong các anh chị bước thêm một bước nữa để những đẹp đẽ này đi được xa hơn!
Nguyễn Thuý Uyên Phương(CEO chuỗi trường ngoại khóa Tomato Childrens Home)
Các bài viết trao đổi thêm về quan điểm của tác giả xin gửi về email: gocnhinthang@vietnamnet.vn. Xin cảm ơn!
Mái ấm cho trẻ mồ côi
Nhìn thấy cuộc gọi video của mẹ, bốn chị em Yến Nhi túm lại. Màn hình bên kia mở lên, Nhi thấy mẹ thở rít từng hồi...
" alt="Nuôi dạy trẻ mồ côi do Covid"/>
Nuôi dạy trẻ mồ côi do Covid
Trưởng Ban cơ yếu Chính phủ cảnh báo chiến tranh mạng sẽ mở rộng cả về quy mô lẫn cường độ trong thời gian tới, kèm theo nhiều loại hình tấn công mới. Đồng thời, các quốc gia sẽ phải đối đầu với nguy cơ chiến tranh phi truyền thống kết hợp với chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao.
Nhận định này được Thiếu tướng Đặng Vũ Sơn đưa ra tại hội thảo "Bảo mật và an toàn thông tin trong triển khai Chính phủ điện tử" sáng nay, 28/9, tại Hà Nội khi đề cập đến các nguy cơ an toàn thông tin trong bối cảnh mới.
 . |
| Trưởng Ban Cơ yếu Chính phủ cảnh báo nguy cơ chiến tranh mạng gia tăng. Ảnh: Giang Phạm |
"Sẽ xuất hiện những nguy cơ mới về mất an toàn thông tin và tiềm ẩn những mối đe dọa nghiêm trọng đến chủ quyền không gian mạng quốc gia, sẽ gia tăng các cuộc tấn công có chủ ý sử dụng công cụ tin học, kỹ thuật thu tin mã thám của các lực lượng thù địch vào các hệ thống mạng CNTT và viễn thông trọng yếu của các cơ quan Đảng, Nhà nước, mạng liên lạc cơ yếu để thu thập, đánh cắp thông tin bí mật nhà nước, giả mạo thông tin lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy", ông Sơn phân tích.
Với chức năng là cơ quan mật mã quốc gia, Thiếu tướng Đặng Vũ Sơn cho biết Ban Cơ yếu Chính phủ đã và đang tập trung củng cố, xây dựng, phát triển hệ thống thông tin mật mã để bảo vệ thông tin bí mật nhà nước, hệ thống chứng thực điện tử chuyên dùng phục vụ các cơ quan thuộc hệ thống chính trị, hệ thống giám sát an toàn thông tin trên mạng CNTT trọng yếu và đẩy mạnh công tác quản lý mật mã dân sự... Đặc biệt, các hoạt động nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ mật mã đang được đẩy mạnh; Kết hợp triển khai hệ thống chứng thực chữ ký số và giám sát an toàn thông tin với các giải pháp chống mã độc (thiết bị lưu trữ chuyên dụng, máy tính chuyên dụng…).
"Mục tiêu quan trọng của việc triển khai Chính phủ điện tử là góp phần xây dựng một Chính phủ kiến tạo, phục vụ nhân dân; trong đó yêu cầu bảo mật và an toàn thông tin là yếu tố rất quan trọng", ông nói.
Chia sẻ tại Hội thảo, ông Nguyễn Thanh Hải, Cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cho biết để đạt được những mục tiêu phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2016 – 2020, thời gian qua, Bộ TT&TT đã tham mưu cho Đảng và Nhà nước ban hành nhiều văn bản quan trọng về triển khai chính phủ điện tử và bảo đảm an toàn thông tin như Luật An toàn thông tin mạng...
 |
| Các diễn giả trao đổi tại Hội thảo. Ảnh: Giang Phạm |
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của ứng dụng CNTT, triển khai Chính phủ điện tử, các nguy cơ về an toàn thông tin đang là những thách thức lớn. Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, Việt Nam luôn nằm trong top các nước bị lây nhiễm mã độc rất cao và là mục tiêu của nhiều cuộc tấn công mạng có chủ đích. Điều đó gây ra nhiều rủi ro rất lớn cho hoạt động của các cơ quan, tổ chức. Trong khi đó, lực lượng cán bộ an toàn thông tin trong nước còn ít và bị động khi đối phó với các sự cố an toàn thông tin. Sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức còn chưa đồng bộ, ông Hải thừa nhận.
Do đó, việc triển khai thực hiện các quy định về bảo đảm ATTT vào thực tế "chính là cơ sở để thực hiện thành công chính phủ điện tử. Trong đó vai trò của các cơ quan chuyên trách bảo đảm bảo mật và an toàn thông tin rất quan trọng và cần sự phối hợp của các cơ quan chủ quản các hệ thống thông tin", vị đại diện Cục An toàn thông tin nhấn mạnh.
Cũng nhân dịp này, đại diện Ban Cơ yếu Chính phủ cùng các Ban, Bộ, ngành, địa phương đã trao đổi về cơ chế phối hợp trong việc triển khai các giải pháp bảo mật phục vụ Chính phủ điện tử, bao gồm triển khai đồng bộ các nội dung về giải pháp kỹ thuật, đào tạo nhân lực, cơ chế tài chính...
T.C
" alt="Xuất hiện nhiều loại hình tấn công chiến tranh mạng mới"/>
Xuất hiện nhiều loại hình tấn công chiến tranh mạng mới
Cụ thể, việc miễn 100% học phí và tiền tổ chức học buổi hai đối với học sinh là người dân tộc thiểu số trên địa bàn TP.HCM áp dụng cho 2 đối tượng:Học sinh dân tộc Chăm, Khmer trên địa bàn TP.HCM đang học tại các cơ sở giáo dục mầm non, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt.
Học sinh các dân tộc thiểu số còn lại thuộc hộ cận nghèo trên địa bàn TP.HCM đang học tại các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, THCS, THPT, TTGDTX, trường chuyên biệt.
Ngoài ra áp dụng chính sách hỗ trợ chi phí học tập cho học viên cao học và nghiên cứu sinh là người dân tộc thiểu số giai đoạn 2022 – 2025 là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú tại TP.HCM đang học tại các viện nghiên cứu học viện, trường đại học trong cả nước có chức năng đào tạo sau đại học theo quy định của Bộ GD-ĐT.
Chính sách này không áp dụng cho đối tượng của chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ của thành phố; học viên cao học, nghiên cứu sinh được đào tạo toàn phần ở nước ngoài, đào tạo theo các chương trình liên kết đúng quy định pháp luật về hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục.
 |
| Học sinh người dân tộc thiểu số sẽ được miễn học phí |
UBND thành phố vừa đề nghị Ủy ban Dân tộc, Bộ Tài chính, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ GD-ĐT cho ý kiến bằng văn bản để thành phố trình Thường thực HĐND thành phố.
Theo kết quả Tổng điều tra dân số năm 2019, TP.HCM có 8.993.082 người với 54 dân tộc, có 53 dân tộc thiểu số với 468.128 người, chiếm tỷ lệ 5,20% dân số của thành phố.
Trong đó, dân tộc Hoa, Khmer, Chăm chiếm đa số, còn lại là dân tộc khác đến từ Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ đến sinh sống và làm việc, lao động tại các khu chế xuất, khu công nghiệp, các cơ sở sản xuất, kinh doanh tại thành phố.
Ngoài việc thực hiện các chính sách của trung ương, TP.HCM đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số.
Từ năm 2013, TP.HCM đã miễn học phí đối với học sinh dân tộc Chăm và Khmer trên địa bàn thành phố. Qua 7 năm thành phố đã hỗ trợ 10.415 học sinh dân tộc Chăm, Khmer với tổng kinh phí hơn 10,2 tỷ đồng.
Năm 2016, UBND TP.HCM tiếp tục ban hành Quyết định phê duyệt Đề án chính sách hỗ trợ chi phí học tập cho học viên cao học, nghiên cứu sinh là người dân tộc thiểu số giai đoạn 2016 – 2020. Riêng đối với học viên cao học và nghiên cứu sinh là dân tộc Hoa thì thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo của thành phố đang học tại các viện nghiên cứu, học viện và các trường đại học trong cả nước (bao gồm trường công lập và ngoài công lập) có chức năng đào tạo sau đại học theo quy định của Bộ GD-ĐT.
Qua 4 năm thực hiện đã hỗ trợ 16 học viên cao học, nghiên cứu sinh với kinh phí 134,6 triệu đồng.
Minh Anh
Phụ huynh kiến nghị dừng dạy online tiếng Anh tích hợp
Nhiều phụ huynh có con đang học tại các trường tiểu học và THCS trên địa bàn TP.HCM kiến nghị tạm dừng học online đối với chương trình tiếng Anh tích hợp và xem xét giảm học phí.
" alt="TP.HCM miễn học phí, phí hai buổi cho học sinh dân tộc thiểu số đến năm 2025"/>
TP.HCM miễn học phí, phí hai buổi cho học sinh dân tộc thiểu số đến năm 2025
Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) vừa công bố kết quả bình chọn 10 cá nhân có ảnh hưởng lớn nhất đến Internet Việt Nam trong một thập kỷ (2007 - 2017). Danh sách này được bình chọn bởi CLB nhà báo CNTT,ữngnhânvậtảnhhưởngnhấtđếnInternetViệtNamnăliverpool đấu với tottenham các doanh nghiệp thành viên của VIA và độc giả ICTnews.
Tóc Tiên xin lỗi, Trấn Thành hối hận khi biết Madame Vịt là Khánh LinhTrong phần lộ diện của ‘Ca sĩ mặt nạ’ tập 3, Tóc Tiên liên tục xin lỗi trong khi Trấn Thành hối hận khi biết Madame Vịt là ca sĩ Khánh Linh, con gái của NSƯT Vũ Dậu." alt="Nghệ sĩ, khán giả 'dậy sóng' vì Khánh Linh bị loại sớm ở 'Ca sĩ mặt nạ'"/>
Thực hư thông tin ca sĩ Jack 'chi 60 tỷ đồng để gặp Messi'Ca sĩ Jack thừa nhận tốn nhiều tiền nhưng không xác nhận 'chi 60 tỷ đồng để gặp Messi'." alt="Thực hư thông tin ca sĩ Jack 'chi 60 tỷ đồng để gặp Messi'"/>