Dấu hiệu cần nhớ 

Khi có các dấu hiệu bất thường dưới đây, chị em cần đi sàng lọc tại các cơ sở chuyên khoa ung bướu:

Thứ nhất, ung thư vú: Theo thống kê tại Việt Nam, hằng năm có hơn 21.000 ca mắc ung thư vú được chẩn đoán. Các dấu hiệu của ung thư vú như đau có thể không liên quan đến kỳ kinh, đau một bên vú hoặc đau kéo dài. Da vú và núm vú có thay đổi như sần sùi, căng mọng đỏ, núm vú bị kéo tụt vào trong, có dịch hoặc máu tiết tự nhiên ở đầu vú. 

Chị em có thể sờ thấy khối bất thường ở vú hoặc ở nách. Các khối này có thể cố định hoặc di động, kích thước khác nhau và ranh giới có thể khó xác định.

Thứ hai, ung thư cổ tử cung:Hằng năm tại nước ta ghi nhận hơn 4.000 ca mắc. Dấu hiệu lâm sàng xuất hiện khí hư đơn thuần hoặc lẫn máu ở âm đạo. Đa số các trường hợp bệnh nhân xuất hiện ra máu âm đạo tự nhiên ngoài chu kỳ kinh hoặc sau sinh hoạt tình dục. Ngoài ra, bệnh nhân có dấu hiệu đau tiểu khung, bất thường của hệ tiết niệu và trực tràng thường xuất hiện ở giai đoạn tiến triển và giai đoạn muộn. 

Thứ ba, ung thư buồng trứng:Ghi nhận ở nước ta mỗi năm khoảng 1.400 ca. Dấu hiệu của bệnh gồm cảm giác khó chịu, đau ở vùng bụng dưới. Phụ nữ bị rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy hay táo bón, thường xuyên đi tiểu do tăng áp lực đè ép vào bàng quang. 

Dấu hiệu toàn thân như ăn kém, cảm giác đầy bụng kể cả sau một bữa ăn nhẹ, tăng hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân. Ung thư buồng trứng cũng có thể từ cảnh báo chảy máu âm đạo bất thường sau mãn kinh.

Thạc sĩ, bác sĩ Đồng Chí Kiên -  Phó Trưởng khoa Nội vú, phụ khoa, Bệnh viện K - cho biết, chìa khóa để điều trị ung thư phụ khoa thành công là sàng lọc và phát hiện sớm. Ngoài ra, các phương pháp điều trị ung thư phụ khoa hiện nay rất khả quan, nhiều hướng điều trị khác nhau. 

Ví dụ, ung thư cổ tử cung trước đây chỉ có phương pháp hàng đầu là phẫu thuật, xạ trị, hóa trị nhưng  gần đây bệnh nhân ung thư có thể điều trị bằng liệu pháp miễn dịch, nhắm trúng đích. 

Tuy nhiên, theo bác sĩ Kiên, việc tiếp cận được các phương pháp điều trị mới phụ thuộc vào khả năng chỉ trả, sự đồng thuận của bác sĩ và người bệnh. Chi phí tùy từng giai đoạn bệnh, loại thuốc sử dụng. 

Uống thuốc tránh thai thường xuyên có mắc ung thư vú?

Dạ dày của trẻ xoắn 180 độ quanh trục tạng, dạ dày xoay dọc theo trục dài và bị tắc, bờ cong lớn bị đẩy lên trên và bờ cong nhỏ nằm xuống dưới hơn trong ổ bụng. 

Các bác sĩ đã khẩn trương tháo xoắn và khâu cố định dạ dày vào thành bụng để tránh hiện tượng này tái lại. Sau gần hai giờ phẫu thuật, trẻ đã có thể rút ống nội khí quản, tự thở hoàn toàn. 

Triệu chứng giảm rõ rệt vào ngày thứ 2 sau phẫu thuật, trẻ hết đau bụng, ăn được sữa và đi ngoài bình thường. Bệnh nhi xuất viện vào ngày thứ 4 sau phẫu thuật.

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Trần Anh Quỳnh, Trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa, Trung tâm Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Nhi Trung ương, xoắn dạ dày là tình trạng xoay xoắn bất thường của một phần dạ dày quanh phần còn lại của nó, từ 180 độ đến 360 độ. Hiện tượng này được chia theo hai loại chính gồm xoắn theo trục tạng và xoắn theo trục mạc treo. 

Đây là bệnh lý rất hiếm gặp ở trẻ em, đặc biệt là trẻ trên 12 tháng tuổi và không kèm các bệnh lý khác. Bệnh nếu không được chẩn đoán, can thiệp kịp thời có thể gây thiếu máu dạ dày, dẫn đến thủng, hoại tử toàn bộ dạ dày, thậm chí tử vong.

Nguyên nhân gây ra tình trạng xoắn dạ dày thường là bất thường các dây chằng cố định dạ dày như trường hợp của bé Q.A, hoặc có thể gặp ở trẻ bị thoát vị hoành hay thoát vị qua khe thực quản. 

Biểu hiện thường gặp của bệnh ở trẻ lớn là buồn nôn, nôn khan; chướng bụng, đau bụng vùng thượng vị; đặt ống thông dạ dày vướng. Ở trẻ nhũ nhi, trớ và nôn là những triệu chứng thường gặp, có thể nôn ra dịch vàng hay dịch trong tùy theo vị trí bị tắc, đôi khi nôn ra máu. Một số trường hợp có triệu chứng suy hô hấp và thở nhanh.

Chẩn đoán xoắn dạ dày khá khó khăn vì triệu chứng của bệnh tương tự các cơn đau bụng do nhiều nguyên nhân thường gặp khác. Bệnh thường khó được xác định chính xác trước phẫu thuật, để làm được điều này đòi hỏi phải có sự phối hợp khám lâm sàng tỉ mỉ cùng các xét nghiệm cận lâm sàng.

Các bác sĩ khuyến cáo ngoài những nguyên nhân thường gặp ở trẻ tắc ruột, giãn dạ dày cũng cần nghĩ đến nguyên nhân ít gặp hơn như xoắn dạ dày. Khi trẻ đột ngột nôn nhiều, đau bụng từng cơn, cha mẹ cần đưa con đến bệnh viện chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Có lẽ chưa bao giờ thị trường sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ (thực phẩm chức năng) lại nở rộ như hiện nay. Người tiêu dùng như bước vào ma trận với hàng loạt quảng cáo “lên mây” trên các website, nền tảng mạng xã hội.

Đáng lưu ý, nhiều sản phẩm thực phẩm chức năng sử dụng bác sĩ, nhân viên y tế hay người nổi tiếng để quảng cáo các nội dung thổi phồng công dụng.

Qua phản ánh của người tiêu dùng, qua công tác hậu kiểm và báo chí, Cục An toàn thực phẩm đã phối hợp với Bộ Công thương, Bộ Thông tin và Truyền thông xử phạt hàng trăm trường hợp vi phạm pháp luật về quảng cáo, song có nghịch lý phạt vài hôm trước, hôm sau lại vi phạm.

Riêng trong 2 ngày 8/12 và 10/12, Cục An toàn thực phẩm đã phát đi hơn 10 thông cáo, cảnh báo các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ vi phạm quảng cáo. Trong đó công ty Phát Đạt (địa chỉ: Tầng 4, Tòa nhà Viet Tower, số 01 phố Thái Hà, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, TP. Hà Nội) vừa bị phạt 25 triệu đồng vi vi phạm quảng cáo sản phẩm Trường Xuân Vương hôm 24/11, lại tiếp tục tái phạm.

Bộ Y tế khẳng định, nội dung quảng cáo sản phẩm Trường Xuân Vương không phù hợp với giấy xác nhận nội dung quảng cáo số 1022/2020/XNQC-ATTP ngày 2/3/2020.

Hay sản phẩm Đường huyết hoàn Halifa, chỉ trong vòng hơn 4 tháng, Cục An toàn thực phẩm phát đi 3 thông báo sản phẩm này vi phạm quảng cáo khi thổi phồng công dụng như thuốc chữa bệnh

Hàng loạt sản phẩm khác khi phát hiện vi phạm, cơ quan chức năng làm việc với doanh nghiệp chịu trách nhiệm công bố, phân phối sản phẩm nhưng các đơn vị này phủ nhận sạch trơn rằng không có liên quan đến các website Cục An toàn thực phẩm đưa và không chịu trách nhiệm nội dung trên các trang này.

Đơn cử như công ty công ty TNHH Phân phối Phát Việt chối bỏ việc quảng cáo 2 sản phẩm Sapril Collagen 2G và MR.Z210MG trên các website; Công ty cổ phần sản xuất và thương mại Altai Sibiri không thừa nhận là chủ sở hữu website quảng cáo không đúng sản phẩm Cao ban long Sibiri…

Ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng An toàn thực phẩm cho biết, tình trạng này rất phổ biến, khiến các cơ quan chức năng mất nhiều thời gian trong việc truy tìm, xác minh và xử phạt.

Hiện nay, nhiều sản phẩm dù là một nhưng trên thị trường có tới 4-5 đơn vị sản xuất, phân phối, đến khi sản phẩm quảng cáo “láo”, có tình trạng các bên đều đổ lỗi vòng quanh khiến cơ quan chức năng khó xử phạt hoặc hoặc bị phạt “vòi” này vẫn còn “vòi” khác để tiếp tục rao bán.

Cục trưởng An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong từng được gọi mời mua thực phẩm giảm cân không phép ngay trong cuộc họp. Ảnh: T.Hạnh

Theo ông Phong, các sản phẩm thực phẩm chức năng bị quảng cáo thổi phồng như thuốc chữa bệnh thường xuất hiện nhiều trong các sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư, tai biến mạch máu não, bệnh thận, gan, bệnh xương khớp, giảm cân, nam khoa....

Ông Phong cho rằng có hơn 90% quảng cáo thực phẩm chức năng qua mạng xã hội không đúng sự thật.

"Qua thanh tra, kiểm tra thực tế và qua báo chí phản ánh, Cục ATTP đã làm việc với cơ quan chức năng, Bộ thông tin - Truyền thông, đại diện Facebook để xử lý những sai phạm này, song thực trạng này vẫn diễn biến hết sức phức tạp”, ông Phong nêu.

Có sản phẩm quảng cáo ghi dược sĩ, bác sĩ tư vấn nhưng thực tế qua thanh tra, kiểm tra, nhiều dược sĩ, bác sĩ đó không có kiến thức về dinh dưỡng, thậm chí chỉ là sinh viên mới ra trường, chưa nhận bằng tốt nghiệp đại học.

Cần nâng mức phạt để dẹp quảng cáo ‘láo’

Hiện nay, việc xử phạt vi phạm hành chính với các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ vi phạm quảng cáo áp dụng theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP, có hiệu lực từ 20/10/2018.

Theo đó Điều 23 của Nghị định 115 ghi rõ, phạt tiền từ 5 triệu đến 10 triệu đồng với hành vi quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe không có nội dung khuyến cáo: “Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”.

Phạt tiền từ 10 đến 15 triệu đồng đối với hành vi không cung cấp thông tin về an toàn thực phẩm theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với hành vi quảng cáo thực phẩm có nội dung đăng tải, dẫn, trích dẫn hoặc nêu ý kiến người bệnh mô tả thực phẩm có tác dụng điều trị bệnh.

Phạt tiền từ 50-70 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

- Phát hành tài liệu, ấn phẩm thông tin, giáo dục, truyền thông về an toàn thực phẩm không chính xác, không đúng sự thật;

- Đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng thông tin về an toàn thực phẩm không chính xác, không đúng sự thật.

Ngoài xử phạt hành chính, các đơn vị vi phạm sẽ phải buộc thu hồi, tiêu hủy tài liệu, ấn phẩm đã phát hành; buộc tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo và buộc cải chính thông tin.

Sau hơn 3 năm Nghị định 115 đi vào thực tiễn, Cục An toàn thực phẩm đã phối hợp với các cơ quan chức năng xử phạt hàng trăm trường hợp vi phạm, trong đó hầu hết các cơ sở vi phạm đều bị phạt tiền từ 25-50 triệu đồng.

Tuy nhiên, thực tế nhiều trường hợp vừa nhận trát phạt đã tiếp tục tái phạm. Do đó nhiều ý kiến cho rằng, mức xử phạt từ 5-70 triệu đồng vẫn ở mức thấp, cần có chế tài mạnh tay hơn để dẹp nạn quảng cáo “quá đà” công dụng của các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ.

Cục trưởng An toàn thực phẩm cho biết, từ nay đến cuối năm và trong năm 2022, bên cạnh việc đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất, các địa phương sẽ đẩy mạnh xử lý các vi phạm quảng cáo, đặc biệt quảng cáo thực phẩm năng.

Để nhận diện vi phạm quảng cáo, ông Phong cho hay nếu thấy bất cứ một trong những dấu hiệu sau, người tiêu dùng có quyền nghi ngờ về sai phạm quảng cáo, như: Dùng cán bộ y tế, danh nghĩa cán bộ y tế để quảng cáo; lấy danh nghĩa bài thuốc đông y, lang y để quảng cáo sai hoặc quá sự thật; dùng thư, lời cảm ơn, phát biểu của bệnh nhân để quảng cáo thực phẩm chức năng; quảng cáo thực phẩm chức năng khẳng định chữa dứt điểm bệnh…

Thúy Hạnh

Giáo sư, Tiến sĩ Quảng thông tin, ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ Việt Nam và hầu hết các nước trên thế giới. Theo thống kê, mỗi năm, nước ta có 182.563 số ca mắc mới ung thư, trong đó ung thư vú là 21.555 ca (Chiếm tỷ lệ 11,8 %). 

Tuy nhiên, đây là căn bệnh có tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 90% nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp.

“Ung thư vú phát hiện càng sớm, việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả, tỷ lệ chữa khỏi cao và chi phí điều trị thấp. Yếu tố tiên quyết vẫn là việc điều trị khi ung thư đang ở giai đoạn sớm. Vì vậy, việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú ngay khi phụ nữ sang độ tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao (từ tuổi 40 trở lên) rất quan trọng”, Giáo sư, Tiến sĩ Quảng thông tin thêm. 

Tuy nhiên, cũng theo người đứng đầu Bệnh viện K, những năm gần đây, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống bệnh ung thư vú đã được triển khai tại các tỉnh/thành nhưng vẫn còn rất nhiều chị em phụ nữ chưa chủ động trong việc tự đi khám sàng lọc bệnh.

“Hơn nữa, song song với phương pháp điều trị truyền thống, người bệnh ung thư vú hiện nay được tiếp cận với nhiều phương pháp điều trị tiến bộ mới và cá nhân hóa, đem lại hiệu quả cao và chất lượng cuộc sống được cải thiện hơn rất nhiều”, Giáo sư, Tiến sĩ này cho biết.

Chương trình Khám sàng lọc phát hiện sớm ung thư vú sẽ khám sàng lọc miễn phí cho các đối tượng nguy cơ cao (5.000 phụ nữ) tại Bắc Ninh. Hoạt động nhằm phát hiện sớm người có yếu tố nguy cơ cao, lập kế hoạch quản lý và điều trị sớm ung thư vú nằm trong khuôn khổ dự án Tăng cường quản lý Ung thư vú năm 2022 - 2023 tại tỉnh Bắc Ninh.

Dự án được thí điểm ở Bắc Ninh để xây dựng mô hình cho địa phương khác. Dự án có ba mục tiêu chính là đào tạo cán bộ y tế; xây dựng tiêu chuẩn về sàng lọc, phát hiện sớm và triển khai sàng lọc cho nhóm dân số có nguy cơ cao. Cuối cùng là thành lập và tiêu chuẩn hóa ghi nhận ung thư vú. 

Uống thuốc tránh thai thường xuyên có mắc ung thư vú?

Bệnh nhân cần được phẫu thuật gấp nhưng không có người nhà đi cùng, gia đình cách bệnh viện khoảng gần 200km. Nếu không được cấp cứu kịp thời, cơ hội sống của người bệnh chỉ còn khoảng 20% cơ hội. 

Bác sĩ Nguyễn Văn Ngọc, Phó giám đốc bệnh viện, đã gọi điện cho gia đình của anh tại Hà Giang để thông báo báo tình trạng sức khỏe của thân nhân và trao đổi về việc cần tiến hành phẫu thuật gấp. Suy nghĩ trong giây lát, gia đình bệnh nhân nhanh chóng đồng ý. Cuộc gọi này đã được ghi âm lại để làm biên bản cam kết phẫu thuật. 

Ngay sau đó, bệnh nhân được chuyển vào phòng phẫu thuật với ê-kíp gồm các bác sĩ thuộc nhiều chuyên khoa như chấn thương, gây mê hồi sức, tim mạch, thần kinh… Kết thúc ca mổ, bệnh nhân tạm thời qua cơn nguy kịch và đang được tiếp tục theo dõi tại viện.