Đường huyết là gì?

Đường huyết là một thuật ngữ chỉ lượng đường trong máu, đường huyết của mỗi người biến động đáng kể trước và sau bữa ăn và sự biến động đường huyết (hạ đường huyết hay tăng đường huyết) đều tác động rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chúng ta, trong đó việc tăng đường huyết đặc biệt nguy hiểm do những biến chứng nghiêm trọng của nó. 

Tăng đường huyết và bệnh đái tháo đường

Tăng đường huyết là có quá nhiều glucose trong máu, phản ánh sự dư thừa glucose tại các mô của cơ thể. Lượng đường trong máu ở mức từ 162 đến 180 mg/dl thì được coi là tăng đường huyết. 

Cơ quan có nhiệm vụ điều chỉnh và ổn định lượng đường trong máu là tuyến tụy, thông qua nội tiết tố in-su-lin. Nếu vì lý do nào đó mà in-su-lin không được bài tiết đủ hay hoạt động không hiệu quả để giữ lượng đường trong máu ổn định, ở mức cho phép, thì đường huyết cao hơn mức bình thường. Ngoài ra, do thiếu vận động, không tập luyện thể thao, ăn hoặc uống quá nhiều carbohydrate, căng thẳng và phấn khích đột ngột cũng gây nên tăng đường huyết. 

Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) được định nghĩa là tình trạng đường trong máu tăng cao do thiếu hụt in-su-lin. Chính tình trạng đường huyết tăng cao kéo dài sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và không hồi phục như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, mù đột ngột, đoạn chi do loét… cùng với cao huyết áp. 

Vì vậy bệnh ĐTĐ được mệnh danh là kẻ giết người thầm lặng do diễn tiến bệnh âm thầm, không báo trước nên người bệnh ĐTĐ cần được theo dõi đường huyết kỹ lưỡng, thường xuyên hàng ngày và tuân thủ điều trị. 

Triệu chứng và nguy hiểm của bệnh ĐTĐ 

Người bị ĐTĐ thường gặp phải các triệu chứng như khát nước thường xuyên, đi tiểu nhiều hơn bình thường, cảm thấy mệt mỏi, đau bụng, tính khí thay đổi và hay mất tập trung. 

Nguy hiểm nhất của tăng đường huyết là hiện tượng nhiễm toan ceton. Hiện tượng này xảy ra khi có quá ít in-su-lin trong cơ thể. Nếu không có đủ In-su-lin, glucose không thể đi vào các tế bào để sinh ra năng lượng. Cơ thể thiếu năng lượng để hoạt động, trong khi đó lượng đường trong máu tăng cao dẫn đến cơ thể tìm con đường khác để tạo năng lượng, đó là phá vỡ chất béo. 

Quá trình này tạo acid độc hại được gọi là ceton. Ceton dư thừa tích tụ trong máu, "tràn" vào nước tiểu làm thay đổi pH máu - thường gọi là nhiễm toan ceton. Nếu không được điều trị, nhiễm toan ceton có thể dẫn đến hôn mê hoặc gây tử vong. 

Theo các chuyên gia khuyến nghị, kiểm soát đường huyết bằng việc kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc sẽ giúp hạn chế biến chứng. Bên cạnh đó, người bệnh cần thường xuyên theo dõi đường huyết để giúp phát hiện kịp thời tình trạng không ổn định của đường huyết, một biến chứng rất nguy hiểm thường găp trên những bệnh nhân lớn tuổi, thừa ký hoặc sử dụng In-su-lin.

“Theo khuyến cáo của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF, 2005) việc theo dõi đường huyết thường xuyên đã trở thành một phần quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường. Và để thực hiện tốt việc theo dõi đường huyết thường xuyên như lịch trình được khuyến cáo bởi các chuyên gia, cách tốt nhất là bệnh nhân được trang bị và thực hiện việc đo đường huyết tại nhà” ThS. Bs Diệp Thị Thanh Bình, Trưởng Khoa Nội Tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. HCM tư vấn. 

Để giảm nhẹ và khống chế bệnh đái tháo đường, việc kiểm soát đường huyết và tuân thủ điều trị cực kì quan trọng. Ngày nay, ngoài việc đến bệnh viện khám định kì, người bệnh đã có thể theo dõi đường huyết ngay tại nhà. 

Đường huyết là gì?

Đường huyết là một thuật ngữ chỉ lượng đường trong máu, đường huyết của mỗi người biến động đáng kể trước và sau bữa ăn và sự biến động đường huyết (hạ đường huyết hay tăng đường huyết) đều tác động rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chúng ta, trong đó việc tăng đường huyết đặc biệt nguy hiểm do những biến chứng nghiêm trọng của nó. 

Tăng đường huyết và bệnh đái tháo đường

Tăng đường huyết là có quá nhiều glucose trong máu, phản ánh sự dư thừa glucose tại các mô của cơ thể. Lượng đường trong máu ở mức từ 162 đến 180 mg/dl thì được coi là tăng đường huyết. 

Cơ quan có nhiệm vụ điều chỉnh và ổn định lượng đường trong máu là tuyến tụy, thông qua nội tiết tố in-su-lin. Nếu vì lý do nào đó mà in-su-lin không được bài tiết đủ hay hoạt động không hiệu quả để giữ lượng đường trong máu ổn định, ở mức cho phép, thì đường huyết cao hơn mức bình thường. Ngoài ra, do thiếu vận động, không tập luyện thể thao, ăn hoặc uống quá nhiều carbohydrate, căng thẳng và phấn khích đột ngột cũng gây nên tăng đường huyết. 

Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) được định nghĩa là tình trạng đường trong máu tăng cao do thiếu hụt in-su-lin. Chính tình trạng đường huyết tăng cao kéo dài sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và không hồi phục như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, mù đột ngột, đoạn chi do loét… cùng với cao huyết áp. 

Vì vậy bệnh ĐTĐ được mệnh danh là kẻ giết người thầm lặng do diễn tiến bệnh âm thầm, không báo trước nên người bệnh ĐTĐ cần được theo dõi đường huyết kỹ lưỡng, thường xuyên hàng ngày và tuân thủ điều trị. 

Triệu chứng và nguy hiểm của bệnh ĐTĐ 

Người bị ĐTĐ thường gặp phải các triệu chứng như khát nước thường xuyên, đi tiểu nhiều hơn bình thường, cảm thấy mệt mỏi, đau bụng, tính khí thay đổi và hay mất tập trung. 

Nguy hiểm nhất của tăng đường huyết là hiện tượng nhiễm toan ceton. Hiện tượng này xảy ra khi có quá ít in-su-lin trong cơ thể. Nếu không có đủ In-su-lin, glucose không thể đi vào các tế bào để sinh ra năng lượng. Cơ thể thiếu năng lượng để hoạt động, trong khi đó lượng đường trong máu tăng cao dẫn đến cơ thể tìm con đường khác để tạo năng lượng, đó là phá vỡ chất béo. 

Quá trình này tạo acid độc hại được gọi là ceton. Ceton dư thừa tích tụ trong máu, "tràn" vào nước tiểu làm thay đổi pH máu - thường gọi là nhiễm toan ceton. Nếu không được điều trị, nhiễm toan ceton có thể dẫn đến hôn mê hoặc gây tử vong. 

Theo các chuyên gia khuyến nghị, kiểm soát đường huyết bằng việc kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc sẽ giúp hạn chế biến chứng. Bên cạnh đó, người bệnh cần thường xuyên theo dõi đường huyết để giúp phát hiện kịp thời tình trạng không ổn định của đường huyết, một biến chứng rất nguy hiểm thường găp trên những bệnh nhân lớn tuổi, thừa ký hoặc sử dụng In-su-lin.

“Theo khuyến cáo của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF, 2005) việc theo dõi đường huyết thường xuyên đã trở thành một phần quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường. Và để thực hiện tốt việc theo dõi đường huyết thường xuyên như lịch trình được khuyến cáo bởi các chuyên gia, cách tốt nhất là bệnh nhân được trang bị và thực hiện việc đo đường huyết tại nhà” ThS. Bs Diệp Thị Thanh Bình, Trưởng Khoa Nội Tiết, Bệnh viện Đại học Y Dược Tp. HCM tư vấn. 

Nhưng Apple giờ là công ty được lãnh đạo bởi con cáo già cao tay nhất làng công nghệ. Apple sẽ không bao giờ phá giá theo kiểu Xiaomi (hay Vsmart). Tháng 9/2019, iPhone 11 ra mắt với mức giá 700 USD, giảm 50 USD so với giá khởi điểm của iPhone XR khi vén màn vào năm 2018. Cùng lúc, chiếc XR cũ kỹ cũng không bị khai tử như 2 người anh em XS và XS Max mà được giảm giá chỉ còn 600 USD. Sau gần 3 năm, đến tận cuối 2019 Apple mới có iPhone khung giá 600 USD.

13 năm sau khi Steve Jobs khởi đầu cuộc cách mạng modern smartphone, iPhone giá rẻ vẫn là nỗi thèm muốn của nhiều người. Ngay cả khi Android giá rẻ tràn ngập thị trường, số lượng người tìm mua iPhone đời cũ vẫn đủ nhiều để iPhone 8 hay iPhone XR lọt top bán chạy nhất thế giới. Tại Việt Nam, nhiều người dùng còn chấp nhận rủi ro mua iPhone lock để rẻ được vài triệu đồng.  

Bởi thế, chúng ta có thể gần như chắc chắn rằng, nếu iPhone được giảm giá mạnh, Apple sẽ chiếm thị phần cao hơn rất nhiều so với hiện nay. Nếu iPhone giá cao còn có thể lọt top (hay đứng đầu) các bảng xếp hạng bán chạy trong khi Android cao cấp hoàn toàn vắng bóng, chẳng có lý do gì không tin iPhone giá thấp sẽ "làm gỏi" Android giá mềm.

Nhưng Apple giờ là công ty được lãnh đạo bởi con cáo già cao tay nhất làng công nghệ. Apple sẽ không bao giờ phá giá theo kiểu Xiaomi (hay Vsmart). Tháng 9/2019, iPhone 11 ra mắt với mức giá 700 USD, giảm 50 USD so với giá khởi điểm của iPhone XR khi vén màn vào năm 2018. Cùng lúc, chiếc XR cũ kỹ cũng không bị khai tử như 2 người anh em XS và XS Max mà được giảm giá chỉ còn 600 USD. Sau gần 3 năm, đến tận cuối 2019 Apple mới có iPhone khung giá 600 USD.

Samsung Galaxy Fold

Nhà phân tích Rod Hall của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs nói với khách hàng rằng: iPhone của Apple có thể đi sau thị trường 2 năm. Ông nhận xét việc Apple chưa thể sản xuất điện thoại màn hình gập là một thách thức, trong khi ông tin rằng Samsung ít nhất dẫn trước 2 năm so với các đối thủ khác về màn hình.

Điều đó nghe có vẻ khó tin nhưng lịch sử chỉ ra rằng không có gì là không thể. Đối với một số “fan cuồng Apple”, chẳng hạn John Gruber, chủ nhân blog Daring Fireball, Galaxy Fold giống với nguyên mẫu hơn là sản phẩm hoàn thiện: dầy cộp, màn hình nhỏ xíu, “trán” và “cằm” khổng lồ. Màn hình bẻ cong rất có tương lai, chỉ là không phải bây giờ.

Tuy nhiên, ít nhất tại MWC 2019, điện thoại màn hình gập là câu chuyện đáng chú ý duy nhất. Khi gấp lại, thiết bị tương đương iPhone XS hoặc XR nhưng khi mở ra, nó lại có màn hình như tablet. Nó làm chúng ta có cảm giác như về lại năm 2010. Năm ấy, Samsung bắt đầu bán điện thoại màn hình lớn có tên phablet, lai giữa máy tính bảng (tablet) và di động (phone) – thiết bị bị cười nhạo bởi Apple. Cố CEO Steve Jobs nói rằng “sẽ không có ai mua nó”.

Song, đến năm 2013, Apple nhận ra Jobs đã sai. Tài liệu nội bộ nộp trong một vụ kiện cho thấy doanh số iPhone tăng chậm ngay cả khi thị trường tăng trưởng khá nhanh. Tất cả tăng trưởng đều dồn vào phân khúc smartphone có màn hình trên 4 inch, còn iPhone chỉ có 3.5 inch. Tựa đề một slide trong tài liệu Apple ghi: “Người dùng muốn thứ chúng ta không có”. Mãi tới năm 2014, Apple mới ra mắt iPhone màn hình lớn đầu tiên, iPhone 6 Plus.

Samsung Galaxy Fold

Nhà phân tích Rod Hall của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs nói với khách hàng rằng: iPhone của Apple có thể đi sau thị trường 2 năm. Ông nhận xét việc Apple chưa thể sản xuất điện thoại màn hình gập là một thách thức, trong khi ông tin rằng Samsung ít nhất dẫn trước 2 năm so với các đối thủ khác về màn hình.

Điều đó nghe có vẻ khó tin nhưng lịch sử chỉ ra rằng không có gì là không thể. Đối với một số “fan cuồng Apple”, chẳng hạn John Gruber, chủ nhân blog Daring Fireball, Galaxy Fold giống với nguyên mẫu hơn là sản phẩm hoàn thiện: dầy cộp, màn hình nhỏ xíu, “trán” và “cằm” khổng lồ. Màn hình bẻ cong rất có tương lai, chỉ là không phải bây giờ.

Tuy nhiên, ít nhất tại MWC 2019, điện thoại màn hình gập là câu chuyện đáng chú ý duy nhất. Khi gấp lại, thiết bị tương đương iPhone XS hoặc XR nhưng khi mở ra, nó lại có màn hình như tablet. Nó làm chúng ta có cảm giác như về lại năm 2010. Năm ấy, Samsung bắt đầu bán điện thoại màn hình lớn có tên phablet, lai giữa máy tính bảng (tablet) và di động (phone) – thiết bị bị cười nhạo bởi Apple. Cố CEO Steve Jobs nói rằng “sẽ không có ai mua nó”.

Song, đến năm 2013, Apple nhận ra Jobs đã sai. Tài liệu nội bộ nộp trong một vụ kiện cho thấy doanh số iPhone tăng chậm ngay cả khi thị trường tăng trưởng khá nhanh. Tất cả tăng trưởng đều dồn vào phân khúc smartphone có màn hình trên 4 inch, còn iPhone chỉ có 3.5 inch. Tựa đề một slide trong tài liệu Apple ghi: “Người dùng muốn thứ chúng ta không có”. Mãi tới năm 2014, Apple mới ra mắt iPhone màn hình lớn đầu tiên, iPhone 6 Plus.