Ở Việt Nam, số người mắc bệnh sỏi mật khá nhiều nhưng các dấu hiệu lâm sàng khá kín đáo, đôi khi lại không có biểu hiện gì. Người bệnh chỉ được phát hiện sau khi siêu âm ổ bụng lúc đi khám bệnh.

Theo vị trí, sỏi mật được chia thành hai nhóm chính là sỏi túi mật và sỏi đường mật. Nguyên nhân gây ra sỏi mật được nhiều tác giả cho rằng trong bệnh viêm túi mật mạn tính, sỏi mật phát sinh ra là do cholesterol, ngoài ra còn do giun và trứng giun gây nhiễm khuẩn đường mật làm lắng đọng mật tạo sỏi.

Tính chất của sỏi mật được chia ra hai loại là sỏi sắc tố mật (chủ yếu là bilirubinat canxi, loại này ít gặp) và sỏi cholesterol (loại này hay đi đôi với việc có cholesterol máu cao). Nhưng cholesterol dễ gây sỏi nếu nó có các chất béo khác kèm theo vì thế nó thường gắn liền với tình trạng béo phì hoặc chế độ ăn nhiều chất béo.

Người bị sỏi mật nên ăn các loại thịt nạc như thịt gà bỏ da.

Vậy nên ăn thế nào là hợp lý cho người có sỏi mật? Chế độ ăn cần:

Giảm mỡ: Các chất mỡ ảnh hưởng đến chức phận gan, mật, nhất là loại axit béo no. Nếu ăn nhiều mỡ làm cho mật xuống ruột không điều hoà dễ lắng đọng tạo sỏi. Hạn chế dùng thức ăn giàu cholesterol.

Giàu đạm để chống thoái hóa mỡ tế bào gan, tăng tái tạo tế bào gan. Đã có nghiên cứu chứng minh chất cholin có thể chống lại sự xâm nhập mỡ vào gan gây ra bởi các chế độ ăn thiếu đạm. Methionin - một axit amin cần thiết có nhiều trong các chất đạm (casein) của sữa giúp cho tổng hợp cholin. Cholin và methionin được gọi là các chất tiêu mỡ (lipotrope) vì nó có tác dụng chuyển các chất béo từ gan đến các kho dự trữ mỡ ở dưới da. Không có các chất này thì mỡ sẽ tụ lại trong tế bào gan gây thoái hóa mỡ.

Tăng cường chất bột và chất xơ để chống táo bón vì táo bón đặt ra cơ hội cho vi khuẩn đường ruột phát triển dẫn đến viêm tá tràng, túi mật và ống mật...

Các thức ăn nên dùng:

Các loại thịt không mỡ như thịt bò, thịt gà bỏ da, thịt lợn nạc, cá nước ngọt: cá chép, cá rô phi... Có thể dùng sữa ít béo, sữa chua rất tốt.

Các loại đậu đỗ như đậu nành, đậu xanh... nhưng cần nấu nhừ hoặc nghiền hay làm thành đậu phụ. Nếu giá đỗ hoặc các loại rau mầm có thể trộn dầu dấm có độ chua dịu nhẹ...

Các thức ăn nhiều chất đường bột như gạo, bánh mỳ, bánh ngọt (ít bơ, trứng). Nhiều hoa quả và rau tươi để cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất. Các loại rau quả như cà rốt, củ cải, dưa hấu, cần tây, thì là... cũng rất tốt cho người bị sỏi mật.

Các thức ăn hạn chế dùng:

Các loại thịt cá mỡ (thịt lợn mỡ có 37,3g lipid/100g,cá mỡ có 9,3g lipid / 100g).

Các loại phủ tạng động vật: bầu dục lợn có 319mg cholesterol/100g, gan gà có 345mg cholesterol/100g, gan lợn có 301mg cholesterol/100g, gan vịt có 515mg cholesterol/100g, óc lợn có 2195mg cholesterol/100g, óc bò có 3010mg/100g cholesterol/100g.

Các loại  thực phẩm có nhiều canxi  như ốc (ốc  bươu, ốc  nhồi, ốc vặn   đều  có  trên 1.300mg  canxi/100g) hoặc rạm (có tới 3.520mg/100g), tôm đồng (có 1.120mg/100g), tép gạo (có 910mg/100g);

Các loại chất kích thích như rượu, chè, cà phê...

4 triệu chứng phố biến của bệnh sỏi mật

Những triệu chứng tưởng như thông thường: rối loạn tiêu hóa, sốt, vàng da, đau bụng, mạn sườn lại là các triệu chứng phổ biến của bệnh sỏi mật.

Theo Cục Quản lý Dược, giai đoạn 2016-2020 đã chứng kiến nhiều đổi mới trong hệ thống quản lý Dược với việc ban hành Luật Dược sửa đổi năm 2016 và các văn bản quy phạm pháp luật khác liên quan. Trước yêu cầu đặt ra, cuốn tài liệu Sổ tay thực hành tại cơ sở bán lẻ thuốc được ra đời nhằm hướng dẫn cụ thể việc thực hiện các hoạt động tại cơ sở bán lẻ thuốc theo quy định hiện hành và nâng cao kỹ năng thực hành của người bán lẻ thuốc.

Cục trưởng Quản lý Dược Vũ Tuấn Cường nhìn nhận, hệ thống cơ sở bán lẻ thuốc trong cộng đồng là một trong những nơi đầu tiên người dân dễ dàng tiếp cận khi có vấn đề về sức khỏe.

Do đó, các cơ sở bán lẻ thuốc trong cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

Lần đầu tiên, tất cả người bán thuốc tại các cơ sở bán lẻ trên cả nước được tiếp cận với cuốn sổ tay chi tiết về lĩnh vực hành nghề của mình

Chiến lược phát triển ngành Dược của Tổ chức Y tế thế giới và Liên đoàn Dược phẩm Quốc tế đã chỉ ra xu hướng của hoạt động thực hành dược là hướng tới việc sử dụng thuốc trên người bệnh an toàn, hợp lý, hiệu quả và kinh tế, trong đó thực hành dược trong cộng đồng đóng một vai trò quan trọng.

Xu hướng mới của hoạt động chăm sóc dược là hỗ trợ, thúc đẩy người bệnh trong cộng đồng tuân thủ điều trị và giảm thiểu các sai sót trong điều trị nhằm hướng tới việc sử dụng thuốc trên người bệnh được an toàn, hợp lý, hiệu quả và kinh tế.

Để đảm bảo cải thiện và nâng cao việc sử dụng thuốc có trách nhiệm cho người bệnh cần có sự tham gia tích cực của dược sĩ cộng đồng – những người sẽ tham gia vào các chương trình y tế có liên quan tới thuốc như chương trình phòng chống lao, HIV, các chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm..

Vì vậy đây sẽ là tài liệu hữu ích đối với người bán lẻ thuốc tại các cơ sở bán lẻ thuốc để nâng cao chất lượng dịch vụ dược và triển khai các hoạt động tại cơ sở bán lẻ thuốc một cách hiệu quả, thống nhất, hướng tới đảm bảo cung ứng, sử dụng thuốc hợp lý, an toàn cho người dân.

Cuốn sổ tay hướng dẫn rất chi tiết về cách giao tiếp, cách hỏi, cách tư vấn cho người dân khi đến mua thuốc, ngay kể những nhóm khách hàng cá biệt.

Đặc biệt, sổ tay hướng dẫn tư vấn cụ thể đối với một số bệnh thường gặp tại cộng đồng như ho, sốt, cảm lạnh, táo bón… trong đó ghi chi tiết các triệu chứng, nguyên nhân, đánh giá tình trạng bệnh và ghi chi tiết chỉ định, chống chỉ định với từng loại thuốc.

Trong tài liệu này, người bán thuốc cũng được giới thiệu về quyền lợi, nghĩa vụ của mình như được đào tạo, cập nhật kiến thức, pháp luật về dược, được từ chối thực hiện hoạt động chuyên môn trái với quy định của pháp luật hoặc đạo đức nghề nghiệp, phải thông báo với cơ quan, người có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật, đạo đức hành nghề dược của người hành nghề dược khác và phải chịu trách nhiệm về những thông tin đã thông báo…

Về hoạt động của cơ sở bán lẻ thuốc, cần thực hiện theo quy định dược hiện hành, các tiêu chuẩn được ban hành theo hệ thống văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Trong đó, cơ sở bán lẻ thuốc phải bảo đảm luôn đáp ứng tiêu chuẩn GPP trong suốt quá trình hoạt động, thực hiện các hoạt động bán lẻ thuốc theo đúng phạm vi được cấp phép, nghiêm cấm kinh doanh các hạng mục trong Điều 6 của Luật Dược 2016.

Sổ tay cũng cung cấp chi tiết các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh, buôn bán dược, tương ứng với các mức xử phạt tương ứng dựa trên các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành như Luật Dược 2016, Nghị định 117/2020/NĐ-CP…

Minh Thư

Theo Ths.BS Đặng Thị Như Quỳnh, Phó Giám đốc, Trưởng khoa phẫu thuật Bệnh viện Mắt Quốc tế DND: “Giống như phi công tính kinh nghiệm theo giờ bay thì kinh nghiệm của bác sĩ cũng dựa vào giờ phẫu thuật. Bác sĩ là người chỉ huy, quyết định cho việc thành công của ca phẫu thuật. Máy móc dù có hiện đại thì cũng không thể thay thế được bác sĩ, nó chỉ hỗ trợ để bác sĩ có thể thực hiện tốt nhất ca phẫu thuật. Có rất nhiều rủi ro có thể xảy ra trong cuộc phẫu thuật, nếu không có kinh nghiệm thì có thể rủi ro đến từ chính bản thân người phẫu thuật viên đó”.

Đầu năm 2023, Bệnh viện Mắt Quốc tế DND vinh dự nhận giải "Bệnh viện phẫu thuật ReLEx SMILE nhiều nhất tại Việt Nam" do Tập đoàn Carl Zeiss đến từ Đức trao tặng với số lượng 20.000 ca phẫu thuật bằng phương pháp SMILE. Đến tháng 12/2023, Bệnh viện đã nâng số lượng ca phẫu thuật SMILE lên con số 40.000.

Đại diện DND nhấn mạnh, để đạt được số lượng 40.000 ca phẫu thuật SMILE cùng nhiều ca phẫu thuật khác, đội ngũ phẫu thuật viên đã trải qua số giờ phẫu thuật không hề nhỏ, điều này thể hiện kinh nghiệm rất lớn của đội ngũ phẫu thuật viên Bệnh viện Mắt Quốc tế DND.

Bác sĩ giỏi + công nghệ hiện đại = DND

Cũng theo BS. Quỳnh, trong một ca phẫu thuật thì bác sĩ là người quyết định, nhưng để làm nên uy tín của một bệnh viện thì cần phải có sự giúp sức của công nghệ.

“Một bác sĩ rất giỏi nhưng ở trong một phòng khám hay bệnh viện không có công nghệ gì thì bác sĩ cũng không thể phát triển được bởi trong tình huống đó bác sĩ chỉ có thể chẩn đoán bằng kinh nghiệm, mà kinh nghiệm thì vẫn có tỉ lệ sai. Bên cạnh đó, nếu bác sĩ giỏi được làm việc trong môi trường tốt với đầy đủ công nghệ hiện đại thì việc chẩn đoán sẽ chính xác hơn, giúp bệnh nhân được điều trị tốt nhất”, BS. Quỳnh chia sẻ.

DND là một trong số ít bệnh viện chuyên khoa mắt có khả năng đồng bộ hệ thống máy móc từ khám đến phẫu thuật. Từ hệ thống chụp cắt lớp võng mạc OCT-HD Cirrus, chụp đáy mắt VISUCAM HD, siêu âm Vumax HD, chụp bản đồ giác mạc Schwind Sirius,… cho đến hệ thống máy phẫu thuật Mel90, VISUMAX 500, VISUMAX 800… Việc đồng bộ này giúp quá trình khám và điều trị của bệnh nhân nhanh hơn, dữ liệu khám được chuẩn hóa. 

Ngoài ra, quy trình khám chuyên sâu 8 bước chuẩn Quốc tế của DND sẽ giúp bác sĩ phát hiện ra tất cả các nguy cơ có thể xảy ra, từ đó chẩn đoán chính xác nhất tình trạng của bệnh nhân để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và tốt nhất.

Xác định bác sĩ và công nghệ là 2 yếu tố hàng đầu tạo nên uy tín của một bệnh viện, bên cạnh việc thường xuyên cập nhật công nghệ mới nhất, Bệnh viện Mắt Quốc tế DND còn thường xuyên chú trọng nâng cao trình độ chuyên môn cho bác sĩ, đặc biệt là đội ngũ bác sĩ trẻ. Bởi theo lãnh đạo bệnh viện “ngay chính đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm của DND ngày hôm nay cũng bắt nguồn từ những bác sĩ trẻ theo bệnh viện từ những ngày đầu tiên”.

Bích Đào