Timothy Doner - nhà siêu đa ngôn ngữ trẻ nhất thế giới. Hiện tại anh đang theo học ngành Ngôn ngữ học và Trung Đông học tại Đại học Harvard. Bên cạnh việc học, hiện tại anh đang nghiên cứu về một loại ngôn ngữ thiểu số, loại ngôn ngữ chưa được viết ra giấy và sắp bị tuyệt chủng.

Doner vừa có mặt ở Hà Nội sáng 24/6 để chia sẻ với các bạn trẻ Việt Nam kinh nghiệm học ngoại ngữ siêu nhanh của mình.

Dưới đây là những bí quyết của chàng trai dùng thông thạo 23 thứ tiếng chỉ trong vòng 5-6 năm tự học:

Chiến lược học của Doner là để ngôn ngữ đi vào não bộ một cách tự nhiên, không gò ép.

Học theo cụm từ

Khi học ngôn ngữ, các cô giáo thường ghi từ vựng lên bảng và chúng ta sẽ dịch từng từ. Tuy nhiên với cách học này, chúng ta quên từ rất nhanh. Hãy học theo cụm, theo những câu đơn giản nhất trong ngữ cảnh phổ biến. Ví dụ khi học về ngôn ngữ Đức, mình thường lặp lại câu: “Tôi là người Đức”. Mặc dù mình mới bắt đầu học và chưa biết gì, nhưng mình có thể so sánh câu đơn giản ấy với câu có nội dung tương tự bằng Tiếng Anh để thấy được bản chất và sự khác nhau. Hãy đọc đi đọc lại nhiều lần để tìm ra quy luật. Khi đã có một vốn từ nhất định, mình thường dịch Tiếng Anh sang Tiếng Đức. Gặp một từ trong câu không biết, mình tra từ điển. Nhờ việc tra từ, chúng ta sẽ nhớ từ vựng lâu hơn.

Học qua các bài hát

Có một cách rất hay là chúng ta có thể học ngôn ngữ qua việc nhớ lời bài hát theo những thể loại ưa thích như rock, rap,… Việc này có thể giúp bạn nhớ lời dù không biết nghĩa từ vựng. Khi bắt đầu học một ngôn ngữ mới, chúng ta có thể tải từ điển và tải bài hát về điện thoại. Trong bài hát ấy có xuất hiện cấu trúc đặc biệt, mình có thể đem so sánh chúng với các ngôn ngữ mình đang học xem khác nhau như thế nào. Việc đó giúp mình nhớ được nhiều ngôn ngữ và nhớ được lâu. Bước tiếp theo mình áp dụng những câu đã học khi nói chuyện với người bản ngữ hoặc khi viết nhật kí. Điều này sẽ giúp chúng ta có thêm dữ liệu và vốn từ vựng phong phú. Khi người bản ngữ sử dụng những từ, cụm từ mà mình chưa biết thì mình có thể tập dùng để bổ sung vào vốn từ. Mặt khác khi giao tiếp, họ sẽ hiểu mức độ hiện tại của mình và sẽ điều chỉnh cho phù hợp.

Tiếp xúc trực tiếp với người bản ngữ

Mình sống ở New York, nơi có một cộng đồng người rất lớn. Khi muốn học một ngôn ngữ mới, ví như ngôn ngữ của Israel, mình có thể đến hiệu sách để gặp một người Israel hoặc đi phụ tàu để có thể được nói chuyện. Chúng ta cần gạt bỏ đi suy nghĩ sợ phát âm sai, sợ người khác đánh giá, chê cười.

Giống như khi mình học tiếng Trung, mình gọi điện cho người Trung Quốc nơi mình đang ở hỏi về những vấn đề đơn giản như đường đi, các món ăn ngon,…  Trước khi gọi điện mình thường dự đoán phản ứng, viết sẵn câu thoại để chắc chắn xem mình sử dụng thế có đúng hay không? Ngoài ra việc làm này đã cho mình một sự tự tin nhất định. Việc xây dựng những đoạn hội thoại nhỏ trong những tình huống hàng ngày là chiến thuật của mình khi học một ngôn ngữ nào đó.

Doner luôn tìm mọi cách giao tiếp với người bản ngữ.

Giao tiếp với người bản ngữ qua internet

Mình thường nghe radio và theo dõi thông tin về chính trị, xã hội của các nước sở tại mà mình học thứ tiếng đó. Ngoài ra chúng ta có thể tận dụng Facebook trở thành một nguồn hữu hiệu cho việc học ngôn ngữ mới. Mình hay theo dõi Facebook của những người nổi tiếng trong Quốc gia đó để có thể học ngôn ngữ một cách dễ dàng và hứng thú. Ví dụ như mình quan tâm đến chó, mèo. Một cô diễn viên nào đó cũng đăng tải thông tin về một con mèo thì mình có thể đọc câu chuyện đó. Ngoài ra, mình có thể đọc bình luận từ các người hâm mộ, từ đó mình hiểu thêm được ngôn ngữ nói của Quốc gia ấy. Thậm chí mình có thể phản hồi lại những bình luận bằng cách bày tỏ quan điểm xem con mèo đó béo hay gầy, đẹp hay xấu,…

Thực tế mình cũng tốn rất nhiều thời gian cho việc online Facebook. Tuy nhiên việc đầu tiên của mình là lướt newfeed xem những thông tin được viết bằng ngôn ngữ mình đang học. Trên trang cá nhân của mình cũng có những bài viết bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, đa dạng, tránh nhàm chán. Đây là cách học thụ động và khá dễ dàng, việc làm này giúp mình rất nhiều trong học ngoại ngữ.

Tóm lại hãy tìm mọi cách để giao tiếp với người bản ngữ càng nhiều càng tốt mặc dù mình không biết họ. Hiện tại trên Facebook có rất nhiều hội nhóm giúp mình học ngôn ngữ với số lượng người tham gia đông. Họ có thể sẵn sàng giúp đỡ chúng ta.

Cách đây khoảng hơn 10 năm, việc học ngôn ngữ khá khó khăn. Nhưng giờ đây, Internet là một thế giới phẳng giúp chúng ta dễ dàng giao tiếp với người nước ngoài.

Nghiêm túc với việc học

Trong một tuần mình dành rất nhiều thời gian cho việc học từ vựng mới. Mình luôn cố gắng viết ra giấy càng nhiều lần càng tốt, điều này sẽ kết nối với bộ não khiến mình nhớ cách viết và nhớ từ sẽ lâu hơn. Một ngày mình học khoảng 50 từ.

Nếu bạn muốn học nhiều ngôn ngữ cũng không nên học nhiều loại từ trong một ngày. Điều này sẽ làm giảm khả năng tiếp thu và mất thời gian cân bằng các loại ngôn ngữ.

Trong năm nay, các nhà nghiên cứu thuộc hệ thống Y tế của trường Đại học Loyola (Loyola University Health System) của Mỹ đã phát hiện ra rằng, ngày càng có nhiều người bị ung thư gan hơn so với trước đây.

Bởi vậy, việc thanh lọc và bảo vệ lá gan là việc làm vô cùng cần thiết. Những công thức đơn giản dưới đây sẽ giúp bạn bảo vệ cơ quan quan trọng này, theo Naturalnews:

Gan là cơ quan thực hiện hơn 500 chức năng hàng ngày

1. Trà bồ công anh

Uống trà từ rễ cây bồ công anh 3-4 lần mỗi ngày để làm sạch gan, đại tràng và túi mật. Trà bồ công anh có tính chất lợi tiểu, giúp trung hòa và loại bỏ các kim loại nặng ra ngoài cơ thể.

2. Trà xanh

Đừng đánh giá thấp sức mạnh của trà xanh. Chúng không chỉ bảo vệ gan của bạn khỏi bị hư hại, mà tính chất chống ôxy hóa mạnh của nó đã được chứng minh là giúp thúc đẩy chức năng gan và loại bỏ sự tích tụ mỡ trong gan. Vì thế, hãy uống một ly trà xanh mỗi ngày.

3. Dầu ô liu và nước ép trái cây có múi

Một hỗn hợp gồm một muỗng canh dầu ô liu hữu cơ và nước cốt nửa quả chanh với hai quả bưởi là một phương thuốc rẻ tiền giúp giải độc gan, đại tràng và túi mật.

4. Nước ép bưởi và muối

Bốn muỗng muối Epsom muối hợp với ba ly nước ép bưởi cũng là một hỗn hợp có tác dụng thanh lọc cực mạnh. Chia hỗn hợp này làm 4 và uống trong ngày.

5. Bột ớt Cayenne và chanh

Một hỗn hợp gồm nước cốt chanh, nước ấm, 1/4 thìa cà phê ớt cayenne và một muỗng cà phê mật ong sẽ là thức uống thanh lọc và làm sạch gan tuyệt vời vào buổi sáng trước khi ăn.

6. Nước lúa mạch

Uống nước lúa mạch để loại bỏ các độc tố từ gan và máu. Đun sôi một cốc lúa mạch trong ba lít nước trong 3 giờ và uống suốt cả ngày.

7. Ăn 1 quả bơ mỗi tuần

Nghiên cứu cho thấy ăn 1-2 quả bơ mỗi tuần trong khoảng một một tháng có thể giúp gan phục hồi những tổn thương.

8. Một muỗng nghệ mỗi ngày

Nghệ giúp tái tạo tế bào gan bị hư hỏng, bảo vệ chống lại các gốc tự do có hại và giúp bảo dưỡng tổng thể cho lá gan và túi mật khỏe mạnh. Circumin được tìm thấy trong củ nghệ, ngăn cản sự phát triển của xơ gan.

Uống nửa muỗng cà phê bột nghệ (hoặc hai muỗng cà phê nước ép nghệ tươi) với nước ấm mỗi ngày hai lần. Thêm hạt tiêu đen để cơ thể hấp thu tốt hơn.

9. Tỏi và đinh hương

Tỏi là một chất chống oxy hóa mạnh kích hoạt quá trình giải độc tự nhiên. Tiêu thụ đinh hương cũng giúp gan giải độc và bảo vệ nó khỏi bị hư hại.

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên dùng 2-5 gram tỏi hoặc đinh hương mỗi ngày để bảo vệ gan.

10. Gừng

Gừng thúc đẩy chức năng gan hoạt động tốt và bảo vệ chống lại các vấn đề về gan. Uống trà gừng hàng ngày sẽ giúp gan liên tục được làm sạch và khỏe mạnh. Chỉ cần thêm một muỗng cà phê gừng vào nước ấm hoặc nước trà.

11. Rễ rau diếp xoăn

Rễ rau diếp xoăn giúp duy trì lá gan khỏe mạnh, nó được sử dụng trong điều trị bệnh gan, vàng da và sỏi mật. Uống nó như trà cũng sẽ làm sạch ruột kết.

Để làm trà, đun nước cùng rễ rau diếp xoăn khô với lửa nhỏ trong ít nhất nửa giờ và uống hàng ngày. Rễ khô cũng có thể được đun sôi và ăn như một loại rau.

12. Rễ cam thảo

Rễ cam thảo bảo vệ và tăng cường chức năng gan, trung hòa các chất độc hại thường có trong gan. Trà rễ cam thảo được thực hiện bằng cách băm nhỏ rễ cam thảo và đun sôi với hai ly nước để uống mỗi ngày.

(Theo Giadinh.net)

Mẹ tấm tắc bảo: “Trời lạnh thế này mà ăn cơm nóng với cá kho trám thì còn gì bằng!”. Và bỗng dưng món cá kho trám mẹ nấu lại gọi về đậm sâu trong nỗi nhớ hương vị quê nhà.

Hồi xưa ở quê tôi, nhà nào dường như cũng trồng một cây trám trong vườn. Cây cao vút, cành lá xanh mướt quanh năm. Đó là giống trám xanh, quả to chừng ngón chân cái người lớn, hình thoi với hai đầu thuôn nhọn. Khi non, quả thường có vỏ màu xanh lục, đến khi chín thì ngả màu vàng ửng. Từng chùm quả lúc lỉu chẳng khác nào những chùm đèn lồng duyên dáng. Màu trám len giữa những vạt lá biếc xanh ngỡ màu nắng thu dìu dịu.

Đi qua những tháng ngày gian khó, quả trám đã trở thành người bạn thân thuộc, gần gũi với những người dân quê. Mùa thu là mùa quả trám, cũng là mùa của món ngon, của thương nhớ. Quả trám được mẹ chế biến trong nhiều món ăn khác nhau: xôi hạt trám, trám nhồi thịt, canh trám nấu gà, trám muối... Và món mà tôi thích nhất lại là cá đồng kho trám.

Mùa lấy trám thường kéo dài từ tháng Bảy đến tháng Chín âm lịch. Do đặc thù của loài cây thân mộc cao, to, cành phân bố rộng, quả lại ở tít đầu cành, dễ giòn dễ gãy, nên việc thu hái trám cũng là một kỳ công. Mẹ tôi thường hái những chùm quả ở gần trước. Còn những quả trên cao thì dùng sào có móc kéo rơi xuống đất rồi mới nhặt. Nếu chẳng may bị nhựa trám bám vào tay, chỉ cần dùng nắm lá trám chà vào rồi đem rửa, kiểu gì nhựa cũng sẽ đi hết.

Mẹ bảo trám dùng để kho với cá phải có cùi dày, quả thon dài hai đầu, sờ còn thấy cứng, da phấn mịn và không bị rộp, bị nhăn nheo. Bởi như thế khi nấu, miếng trám sẽ căng mọng, nở hơn cả miếng trám tươi, ăn vào sẽ rất mềm, rất dẻo, và thêm vị béo ngậy. Trám sau khi được chọn, mẹ đem rửa sạch, khía tròn quả rồi ngâm với nước cho đỡ chát. Sau đó, mẹ tiếp tục chần trám qua nước đun sôi, rồi vớt ra, để ráo. Mẹ dùng dao tách bỏ phần hột, chỉ để lại từng miếng cong cong như chiếc thuyền con. Cũng có khi, mẹ để nguyên quả đã sơ chế để nấu. Cá kho với trám, mẹ thường chọn cá quả. Khi mua ngoài chợ, cũng có khi anh em tôi tát được ngoài đồng đem về. Cá hãy còn tươi ngon được mẹ làm sạch, cắt ra từng khúc, sau đó ướp gia vị đã chuẩn bị sẵn như: tiêu, riềng, mắm, muối… 

Cá và trám được mẹ xếp vào nồi. Cứ một lớp trám, một lớp cá xen kẽ nhau, sau đó bắc nồi lên bếp nấu. Khi nấu, mẹ cho lửa liu riu để gia vị ngấm đều vào cá và trám. Khi tôi tò mò muốn biết: “Món cá quả kho trám thế nào là ngon nhất hả mẹ?”. Tay đẩy lửa, mẹ đáp: “Cũng như các món kho khác, món cá quả kho trám muốn ngon thì không được để quá lửa”. Nồi cá kho trám chín vừa là khi thấy từng miếng trám có màu vàng đỏ quyện nước mỡ óng ánh, thứ nước kho còn đọng ở đáy nồi sanh sánh, sền sệt. Nước có vị mằn mặn, beo béo, bùi bùi, có thể dùng làm nước chấm rau muống, bắp cải, su hào. 

Bữa cơm gia đình có món cá kho trám được dọn ra rất nhanh bởi sự háo hức, thèm thuồng của anh em tôi. Mẹ gắp cá và trám ra đĩa. Và miếng cơm nóng, ăn kèm miếng trám bùi ngậy, miếng cá quả thơm mềm, đậm đà, có vị hơi chua chua, không tanh khiến anh em tôi ăn chẳng biết no, cứ luôn tay đưa chén cho mẹ bới cơm.
Kịp về thăm nhà trong những ngày cuối thu, lòng lại chộn rộn với bao cảm xúc khó tả. Bên những người thân yêu, mâm cơm gia đình đạm bạc với món cá kho trám, hương vị tình thân quyện trong hương đồng và hoa trái nơi vườn nhà càng thêm ngọt ngào, ấm áp. 

Theo Phụ nữ TP.HCM

Xe điện nhóm chế tạo có chiều dài 1,9 m, rộng 1,2 m, cao 1,4 m, trọng lượng khoảng 100 kg, tốc độ chạy tối đa 50 - 60 km mỗi giờ. Người sử dụng chỉ cần nhấn nút điều khiển từ xa, hệ thống sẽ tự động hạ gầm tạo thành một mặt phẳng nghiêng giúp việc di chuyển xe lăn lên dễ dàng. Sau khi người khuyết tật vào trong xe, hệ thống tự động nâng mặt phẳng lên vuông góc với thành xe.