10 sai lầm khi đặt bàn ăn trong nhà

Dự án như bước ra từ tiểu thuyết khoa học

Theo Neuralink, con chip được đưa vào não người có thể đọc, ghi hàng loạt dữ liệu. Tuy nhiên, NY Times nhận định tầm nhìn của công ty này có thể là hơi viển vông, nếu xét tới tầm nhìn của nhiều công ty khác mà tỷ phú Elon Musk sở hữu hoặc đầu tư.

Con chip nhỏ xíu này có thể được đưa vào bề mặt não, lấy dữ liệu từ những điện cực siêu nhỏ cho các nghiên cứu về não người. Ảnh: Neuralink

Giống những thành tựu của trí tuệ nhân tạo, ý tưởng đưa một thiết bị vào não người để tăng tốc độ giao tiếp giữa con người và máy tính nghe giống như được lấy ra từ một tiểu thuyết khoa học. Ý tưởng này từng được nói đến trong tiểu thuyết "Neuromancer" của tác giả William Gibson, trong đó con chip đưa vào não người giúp họ truy cập toàn bộ kho tàng dữ liệu.

Tất nhiên, sản phẩm thật của Neuralink còn lâu mới đạt đến mức độ như tiểu thuyết. Đại diện công ty này cho biết "còn rất lâu" họ mới có thể cung cấp dịch vụ cấy chip vào não người theo hình thức thương mại.

"Chúng tôi muốn gạt bỏ áp lực từ việc phải giữ bí mật để có thể hoạt động bình thường, như là công bố kết quả nghiên cứu chẳng hạn", ông Max Hodak, Chủ tịch Neuralink chia sẻ.

Theo mô tả của Neuralink, con chip sẽ được kết nối với một thiết bị nhỏ gọn, gắn trên đầu để truyền dữ liệu không dây về cho máy tính, phục vụ mục đích nghiên cứu. Ảnh: Neuralink

Theo Giám đốc dự án Shivon Zilis của Neuralink, Elon Musk đã có nhiều đóng góp tích cực trong việc giải quyết các thách thức kỹ thuật của dự án. Ông cũng đưa ra những ý tưởng về y tế mà Neuralink có thể giải quyết.

Theo ông Hodak, Neuralink có thể giải quyết những vấn đề về hệ thần kinh của con người trong tương lai gần, như giúp người tàn tật vận động trở lại hoặc hỗ trợ những người khiếm thính, khiếm thị.

Cỗ máy "khâu" chip vào não người

Hiện tại, để đưa con chip vào não người, những bác sĩ phẫu thuật sẽ phải khoan một lỗ trên sọ não. Tuy nhiên trong tương lai, kỹ thuật này có thể được thay thế bằng một cỗ máy chiếu tia laser để khoan lỗ trên sọ.

"Một trong những thách thức lớn nhất của mũi khoan cơ khí là độ rung khi khoan qua sọ não rất khó chịu, trong khi nếu dùng laser thì sẽ không cảm thấy độ rung", ông Hodak chia sẻ.

Đây là cỗ máy giúp "khâu" các điện cực của con chip vào não người, thông qua những dây dẫn siêu nhỏ. Ảnh: Neuralink

Neuralink sẽ làm việc với những bác sĩ phẫu thuật não tại đại học Stanford và nhiều trường y khoa khác để tiến hành các thử nghiệm.

Công ty cũng giới thiệu cỗ máy đọc dữ liệu từ não chuột trong phòng thí nghiệm, với 1.500 điện cực, nhiều gấp 15 lần máy quét "xịn" nhất dùng cho con người.

Cỗ máy này được sử dụng trong nghiên cứu và ứng dụng y học. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học độc lập cũng bày tỏ quan điểm là thử nghiệm với động vật trong phòng thí nghiệm không đảm bảo sẽ có thành công khi áp dụng cho con người.

Thành tựu công nghệ nổi bật nhất của Nerualink là họ có thể đặt những đường nối giữa điện cực vào rất gần các neuron thần kinh, những tế bào tí hon tạo nên bộ não.

Nếu như có thể thu thập dữ liệu từ lượng tế bào khổng lồ và truyền qua kết nối không dây đến máy tính, đây sẽ là bước đột phá về nghiên cứu não bộ con người.

Cỗ máy đặc biệt của Neuralink sẽ sử dụng kim siêu nhỏ cùng hệ thống hình ảnh giúp đưa con chip vào não và "khâu" các điện cực một cách rất chính xác, tránh động vào những mạch máu trên bề mặt não.

Theo công ty này, những dây dẫn nối giữa chip và não người chỉ có kích cỡ khoảng 1/4 sợi tóc. Mỗi sợi dây dẫn sẽ nối với hàng loạt điện cực, hay có thể coi là những cảm biến.

Những dây dẫn dữ liệu có độ dày chỉ bằng 1/4 sợi tóc. Ảnh: Neuralink

Con chip có thể được đặt ở những vị trí, độ sâu khác nhau trong não bộ nhằm nghiên cứu những chức năng khác nhau của bộ não, như các trung tâm não dành cho chức năng nói, nhìn, nghe hoặc điều khiển cử động.

Theo ông Terry Sejnowski, giáo sư tại học viện sinh học Salk, độ linh hoạt của các dây dẫn mà Neuralink phát triển là một ưu điểm. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý các nhà nghiên cứu của Neuralink cần chứng minh khả năng cách điện của các dây dẫn này, bởi môi trường trong não có thể ăn mòn lớp bọc cách điện sau một thời gian.

Trong tương lai, Neuralink có thể phát triển cả ứng dụng trên smartphone để điều khiển các thiết bị xung quanh, sử dụng con chip cấy vào não. Ảnh: Neuralink.

Neuralink không phải đơn vị duy nhất tham gia phát triển những thiết bị đọc não bộ. Lầu Năm Góc đã tài trợ nhiều dự án nghiên cứu về não bộ và các hệ thống điều khiển tích hợp trong não dành cho chân, tay giả. Ngoài ra, một số nghiên cứu còn sử dụng ánh sáng để thay thế cho các điện cực trong việc thu thập dữ liệu từ não.

Cơ quan Nghiên cứu Các dự án Quốc phòng Tiên tiến (DARPA) đã công bố các nghiên cứu cho thấy khả năng điều khiển chi giả cho một số hành động cơ bản.

Theo Zing/New York Times

Công nghệ đột phá này sẽ giúp nhiều thành phố hết cảnh tắc đường

Công nghệ làm đường hầm này của Boring Company sẽ thay đổi phương thức di chuyển trong các thành phố đông đúc, một biện pháp hữu hiệu để giải quyết dứt điểm tình trạng tắc đường.

 Nhiều bất cập còn tồn tại cũng như những kiến nghị, giải pháp đã được các chuyên gia tham gia thảo luận trong Hội thảo chuyên đề “Quản lý xây dựng, chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM” do Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức ngày 7/10.

Phát triển nhưng nhiều thách thức

Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong nhấn mạnh, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X có chương trình đột phá “Chỉnh trang và phát triển đô thị”. Với chương trình này, Thành phố phấn đấu đến năm 2020 di dời và tổ chức lại cuộc sống cho 20.000 người dân đang sống trên và ven kênh rạch; cải tạo, xây dựng mới ít nhất 50% thay thế chung cư cũ hư hỏng, xuống cấp…

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, công tác phát triển đô thị của thành phố luôn được coi là hướng then chốt để phát triển và đạt được nhiều thành tựu gắn liền với những đột phá trong tư duy phát triển đô thị. Tuy nhiên, còn nhiều thách thức như mất kiểm soát tăng trưởng dân số cơ học, phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị chưa theo kịp tốc độ phát triển kinh tế và dân số, vấn đề biến đổi khí hậu, nước biển dâng và sụt lún đất gây hiệu ứng ngập úng, xâm nhập mặn…

Hội thảo chuyên đề “Quản lý xây dựng, chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM” do Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM phối hợp tổ chức ngày 7/10.

TS.KTS Trần Thị Lan Anh, Cục Phát triển đô thị - Bộ Xây dựng cũng nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm của chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị TP.HCM, trong đó có vấn đề chỉnh trang đô thị dọc hai bên bờ kênh rạch, cải tạo chung cư cũ, thay thế tạo ra các khu nhà ở mới có chất lượng, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Phân vùng quản lý

Theo đánh giá của PGS.TS.KTS Nguyễn Trọng Hòa, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM: “Trên địa bàn thành phố, việc sử dụng đất cho phát triển đô thị ở nhiều khu vực kém hiệu quả. Thành phố đã giao gần như toàn bộ quỹ đất trong các khu vực định hướng phát triển đô thị nhưng tỷ lệ đất được thực sự đưa vào đầu tư phát triển đô thị không nhiều, tạo nên hiện tượng đầu cơ đất đai… Ngày càng nhiều nơi trong thành phố bị ách tắc giao thông, ngập lụt, nhiều dự án khó hoặc không thực hiện được, nhất là các dự án sử dụng nguồn vốn từ ngân sách hoặc các nhà đầu tư tính toán thiệt hơn. Tình trạng người dân khiếu kiện kéo dài do bị thu hồi đất hoặc giá đền bù chưa thỏa đáng; xây dựng trái phép hoặc không phép vẫn luôn thường trực ở các quận huyện vùng ven…”.

“Hệ thống các đồ án quy hoạch đô thị của TP.HCM tưởng như đã hoàn thiện vì đã được lập, thẩm định và phê duyệt theo đúng các quy định của pháp luật đang gặp nhiều khó khăn vì khi đưa vào quản lý phát triển đô thị lại khá tùy tiện, thiếu cơ sở khoa học, gây cản trở quá trình chỉnh trang và phát triển đô thị, hoặc tại nơi này nơi kia đã được xử lý nhưng thường bằng những giải pháp mang tính tình thế, thiếu tính bền vững”, ông Hoà cho biết thêm.

Cụ thể, tại một khu đất, theo đồ án có thể được phép xây dựng công trình với hệ số sử dụng đất và tầng cao lớn, song phải đồng bộ với việc đầu tư cải tạo phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, trong đó có hệ thống giao thông, và nhất là hệ thống giao thông công cộng. Chính vì vậy mà khi chưa có câu trả lời chính xác về thời điểm hoàn thành hệ thống giao thông này thì việc cho phép đầu tư hàng loạt công trình lớn sẽ gây ách tắc giao thông là điều hiển nhiên.

Theo đó, ông Hoà đề xuất giải pháp mang tính khả thi nhất đó là thực hiện phân vùng quản lý chỉnh trang và phát triển đô thị được giữ nguyên theo hệ thống đồ án quy hoạch chung - xây dựng đô thị tại các quận, huyện đã được phê duyệt như hiện nay.

Phát triển đô thị nén

Bày tỏ quan điểm, TS. Huỳnh Thế Du, Giám đốc đào tạo chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, nêu đề xuất then chốt là thành phố nên tập trung vào chương trình đột phá chỉnh trang và phát triển đô thị gắn với phát triển hệ thống vận tải công cộng, nhằm tạo cấu trúc không gian đô thị thông minh, hiệu quả, làm nền tảng cho một thành phố có sức cạnh tranh và đáng sống.

Ngoài ra, nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, chuyên gia này nhấn mạnh việc nhất quán trong các chính sách nhằm đảm bảo phát triển đô thị nén, tập trung vào những nơi đã phát triển, hạn chế phát triển đô thị phân tán với mật độ thấp và phải giữ bằng được vành đai xanh của thành phố. Đồng thời, gắn chương trình đột phá về giải quyết ùn tắc giao thông với chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị. Phát triển bán đảo Thủ Thiêm gắn kết tốt với khu trung tâm hiện hữu; phát triển khu Nam Sài Gòn gắn với liên kết vùng.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, chương trình phát triển các khu đô thị mới sẽ mở rộng khu trung tâm cũ, hình thành thêm khu trung tâm đô thị mới là khu đô thị Thủ Thiêm và các khu đô thị vệ tinh trên các hướng quan trọng của thành phố.

Đại diện HoREA khuyến khích các công trình kiến trúc đạt tiêu chuẩn xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, thiết bị, vật liệu mới thân thiện môi trường… “Việt hóa” các mô tuýp kiến trúc nước ngoài để tránh lai căng, hoặc bê nguyên xi thiết kế nước ngoài; học tập kinh nghiệm thiết kế, xây dựng các công trình kiến trúc kiểu Pháp - châu Âu đã được “Việt hóa” đưa vào thành công ở nước ta mấy chục năm trước đây.

Trang Phạm