Có nhiều yếu tố khiến não gặp phải các bất ổn, một số nằm ngoài tầm kiểm soát như di truyền và tuổi tác. Nhưng bạn có thể tránh một số tác nhân gây hại như hút thuốc lá và chế độ ăn thiếu lành mạnh. 

Các nhà chuyên môn đã chứng minh rằng áp dụng các mô hình ăn uống giàu chất chống oxy hóa như chế độ Địa Trung Hải và tập trung vào các chất dinh dưỡng như axit béo omega-3 và vitamin B có thể hỗ trợ sức khỏe não bộ. Ăn nhiều rau quả hằng ngày sẽ dẫn đến nhận thức tốt hơn. 

Mặt khác, một số loại thực phẩm có thể khiến não suy yếu. 

Gà rán

Món gà chiên ngập dầu đem lại cảm giác ngon miệng cho nhiều người, cảm giác miếng thịt giòn tan thỏa mãn vị giác của bạn. Nhưng ăn đồ chiên rán thường không có lợi cho não của bạn. 

Kết quả phân tích tổng hợp được công bố trên tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Mỹcho thấy mối quan hệ giữa ăn nhiều thực phẩm chiên rán và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe nhận thức.

Nếu bạn vẫn muốn ăn món gà nóng giòn, hãy thử tẩm bột và nướng thay vì chiên ngập dầu.

Xúc xích

Ăn xúc xích và các loại thực phẩm siêu chế biến có thể tàn phá sức khỏe não bộ, đặc biệt nếu bạn không cân bằng lượng thịt chế biến sẵn với các thực phẩm tốt cho não như cá hồi, quả óc chó và rau xanh.

Nhiều nghiên cứu liên kết việc tiêu thụ thịt siêu chế biến với những tác động tiêu cực đến nhận thức. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Dinh dưỡng châu Âu cho thấy những người ăn nhiều thịt siêu chế biến thể hiện kém khi thực hiện một số bài kiểm tra. 

Tiến sĩ Bredesen cho biết thêm các loại thịt có chứa nitrat và nitrit như xúc xích, thịt nguội làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson, cũng như ung thư, bệnh tim mạch, tiểu đường. 

Thức ăn nhanh

Đôi khi, không phải thực phẩm bạn đang ăn mà chính bao bì đóng gói mới gây ra rủi ro. Một số loại giấy gói thức ăn nhanh chứa các chất PFAS hoặc hóa chất tác động tiêu cực đến sức khỏe, bao gồm cả nhận thức.

PFAS được tìm thấy trong một số loại giấy gói bánh hamburger, hộp bánh pizza và các loại bao bì có khả năng chống dầu mỡ. Những hóa chất này có thể thấm vào thực phẩm. 

Bánh rán

Bánh rán vòng thường được làm bằng đường bổ sung, khi tiêu thụ quá mức, dường như có liên quan đến chức năng nhận thức kém hơn. Loại bánh này cũng được chiên ngập dầu và được coi là một loại thực phẩm siêu chế biến. Việc ăn bánh rán vòng thường xuyên có thể gây bất lợi đối với sức khỏe não bộ.

Thời điểm ăn sáng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Bệnh nhân Triệu Thị H., 27 tuổi (huyện Na Hang, Tuyên Quang) đang phải nằm điều trị tại BV đa khoa tỉnh sau khi phá thai tại nhà.

Gia đình cho biết, cách đây 5 ngày, H. tự nhờ người quen đến nhà phá thai bằng thảo dược không rõ nguồn gốc.

Que dài hơn 14cm được đặt vào tử cung bệnh nhân gây nhiễm trùng nặng

Sau khi sổ thai, H. được đặt 1 que vào âm đạo để “cầm máu” và tránh “bị sốt”. Tuy nhiên ngay sau đó H. thấy đau bụng nhiều, chảy máu âm đạo, được gia đình đưa đến BV huyện kiểm tra. Tại đây BS phát hiện cổ tử cung hé mở nên lập tức chuyển lên tuyến trên vào lúc 22h45 ngày 10/10.

Tại BV đa khoa tỉnh, kết quả siêu âm cho thấy, có 1 dị vật hình que dài 14,2 cm, rộng 7mm, chọc thẳng từ cổ tử cung đến đáy tử cung, đâm vào lớp cơ tử cung gây nhiễm trùng nặng.

Các BS khoa Phụ sản đã phối hợp với khoa Ngoại Tổng hợp thực hiện thủ thuật rút que ra khỏi tử cung người bệnh thành công.

Hiện tại, sau khi lấy dị vật trong buồng tử cung, bệnh nhân đang nằm tại khoa Phụ sản để theo dõi, dùng 3 loại kháng sinh kết hợp để điều trị nhiễm trùng, cấy máu, cấy dịch âm đạo, dùng thuốc cầm máu và thuốc co tử cung.

Các BS khuyến cáo, thai phụ không nên tự ý phá thai tại nhà. Việc dùng thuốc thảo dược phá thai không rõ nguồn gốc có thể dẫn tới tình trạng nhiễm trùng, mất máu, thủng tử cung, sót thai gây nhiễm khuẩn... có thể dẫn đến vô sinh và nặng nhất là tử vong.

Nếu phá thai, cần được thực hiện tại các cơ sở y tế có chuyên môn cao. Sau phá thai, nếu xuất hiện các triệu chứng như: chảy máu, sốt, buồn nôn, đau bụng kéo dài cần phải thăm khám ngay.

Ngoài ra cần vệ sinh âm đạo sạch sẽ để tránh viêm nhiễm; không quan hệ tình dục trong khoảng 3 tuần; bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để nhanh chóng phục hồi sức khỏe; không làm việc nặng trong vài tuần.

Nữ sinh tá hỏa vì thai vẫn phát triển sau khi phá thai bằng thuốc

Có thai ngoài ý muốn khi đang học cấp 3, M. giấu cha mẹđi phá thai bằng thuốc. Cứ tưởng thai đã hết, tuy nhiên càng ngày bụngcàng to.

ThS.BS Nguyễn Văn Sanh, Giám đốc hệ thống Hitec, đánh giá trường hợp như của chị T. là hi hữu, dù đục thủy tinh thể sau chấn thương không hiếm gặp. 

“Một sang chấn khá mạnh gây đứt chân mống mắt nhiều, làm cho mắt chị dường như có hai lỗ đồng tử (con ngươi). Dây treo thủy tinh thể (dây chằng zinn) bị đứt làm cho nhân mắt bị lệch, đục”, BS. Sanh cho biết. 

Thông thường bệnh nhân chấn thương mắt nếu đến viện sớm có thể được phục hồi các bình diện giải phẫu và cải thiện chức năng thị giác tốt hơn. Tuy nhiên trong trường hợp này, bệnh nhân đến muộn, những tổn thương cũ bị xơ hóa do chảy máu và viêm khiến phẫu thuật trở nên khó khăn hơn. 

“Nếu như một ca phaco đơn thuần chỉ cần phẫu thuật trong mấy phút thì xử lý những ca này sẽ tốn hàng giờ”, BS. Sanh với hơn 20 năm kinh nghiệm nhận định.

BS. Sanh cũng là người trực tiếp thực hiện hàng nghìn lượt mổ phaco thay thủy tinh thể nhân tạo. Ông cho hay, trước khi quyết định phẫu thuật cho chị T., các thầy thuốc đã khảo sát, đánh giá kỹ những tổn thương phía sau dịch kính và võng mạc để tiên lượng khả năng đem lại thị lực sau mổ. 

“Kết quả phẫu thuật nằm ngoài sự mong đợi của chúng tôi”, BS. Sanh cho biết. Sau khi khâu phục hồi chân mống mắt đứt rách, bệnh nhân đã có con mắt gần như bình thường với một lỗ đồng tử tròn trịa, phải là bác sỹ mắt nhìn vào mới có thể biết đây là mắt đã được “khâu vá” lại. Nhân mắt bị đục đã được lấy đi, thay vào đó là một thủy tinh thể nhân tạo bằng kỹ thuật phaco có đặt vòng căng bao. 

“Thị lực bệnh nhân phục hồi khá tốt ngay trong ngày đầu sau phẫu thuật - đạt gần 4/10 và sẽ còn tăng trong vài tuần tới”, BS. Sanh nhấn mạnh.

Lưu ý với mắt chấn thương đục thủy tinh thể 

Theo các chuyên gia tại Hitec, chấn thương mắt là tai nạn thường gặp, là nguyên nhân thứ 3 gây mù loà sau đục thể thủy tinh và glôcôm. Tổn thương mắt do chấn thương gây ra thường rất phức tạp, đòi hỏi thái độ xử trí đúng đắn và kịp thời. 

Chấn thương mắt có thể phát sinh trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, phổ biến nhất là tai nạn sinh hoạt (chiếm 70%). Một trong những tình huống hay gặp là sang chấn đụng dập do bị súng cao su bắn vào mắt, như bệnh nhân T. 

Phân tích kỹ hơn, BS. Sanh cho biết: “Với lực đàn hồi mạnh như vậy, dù lớp vỏ nhãn cầu vẫn “lành”, không bị vỡ nhưng mắt đã bị tổn thương rất nặng nề do rối loạn tuần hoàn và dập nát các tổ chức bên trong, di lệch các bình diện giải phẫu như: đứt dây zinn, lệch thủy tinh thể hoặc đứt rách chân mống mắt gây chảy máu, viêm màng bồ đào… Sau đó, nhân mắt thường sẽ bị đục.

Tuỳ vào tác nhân gây chấn thương, bác sỹ sẽ thăm khám, đánh giá mức độ tổn thương và nguy cơ biến chứng để quyết định phương án xử lý tối ưu, cũng như thời điểm và phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể phù hợp”. 

Phaco treo thủy tinh thể nhân tạo hoặc phaco đặt vòng căng bao là hai kỹ thuật phức tạp điều trị cho bệnh nhân đục, lệch thủy tinh thể sau chấn thương. Kỹ thuật này đòi hỏi phẫu thuật viên nhiều kinh nghiệm, thực hiện tại những cơ sở y tế chuyên khoa sâu. Với sự tiến bộ không ngừng của y học và tay nghề thành thạo của các phẫu thuật viên, phaco và những kỹ thuật nâng cao phối hợp đã trở thành giải pháp hiệu quả cho những mắt đục thủy tinh thể do chấn thương. 

Hệ thống Bệnh viện Mắt Hitec là đơn vị phẫu thuật phaco thay thủy tinh thể uy tín, lâu đời trong các cơ sở chuyên khoa mắt tư nhân tại Việt Nam. Trải qua nhiều năm xây dựng và trưởng thành với đội ngũ các chuyên gia nhãn khoa giỏi chuyên môn và giàu kinh nghiệm, Hitec đã góp phần đem lại ánh sáng cho đông đảo bệnh nhân đục thủy tinh thể trên khắp cả nước.

Minh Ngọc

Theo đại diện Sở TT&TT tỉnh Lạng Sơn, sau 2 tuần thử nghiệm, các hộ dân trên địa bàn xã Chi Lăng và thị trấn Chi Lăng đã được nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy. Phương thức, quy trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa theo cách làm truyền thống đang dần được chuyển đổi sang phương thức mới - mua bán trên nền tảng công nghệ số.

Số liệu của Sở TT&TT tỉnh Lạng Sơn cho thấy, trong thời gian thử nghiệm đã có 1.062 gia đình mở cửa hàng số để tự bán các sản phẩm nông sản, trong đó có 301 hộ đã mở tài khoản thanh toán điện tử.

Cụ thể, Viettel Post đã hỗ trợ 395 gia đình tại xã Chi Lăng mở cửa hàng số trên sàn Vỏ Sò, đạt 31,6% tổng số hộ của xã này. Vietnam Post giúp cho 667 gia đình ở thị trấn Chi Lăng có cửa hàng số trên sàn Postmart, đạt 43% tổng số hộ trên địa bàn. Số lượng gia đình được Viettel Post và Vietnam Post hướng dẫn mở tài khoản thanh toán điện tử lần lượt là 187 và 114 hộ.

Đáng chú ý, số lượng cửa hàng số phát triển được trong 15 ngày thử nghiệm gấp gần 5 lần tổng số gian hàng của các hộ nông dân Lạng Sơn đã mở trên 2 sàn thương mại điện tử Postmart và Vỏ Sò trong gần 3 năm trước đó.

“Hơn 1.000 gia đình có cửa hàng số ở xã Chi Lăng và thị trấn Chi Lăng đều nhận biết được lợi ích của việc đưa sản phẩm lên cửa hàng số. Mặc dù chưa phải vào vụ thu hoạch các sản phẩm nông sản chủ lực của địa phương song nhiều hộ đã có những đơn hàng đầu tiên. Qua các sàn Vỏ Sò, Postmart, người tiêu dùng cả nước có thể đặt mua nhiều loại nông sản, đặc sản của Lạng Sơn như na, thạch đen, hoa hồi...”, đại diện Sở TT&TT chia sẻ thêm.

Hướng tới mục tiêu cứ 2 hộ gia đình có 1 cửa hàng số

Nói về lý do Lạng Sơn có thể phát triển kinh tế số nhanh như thời gian thử nghiệm vừa qua, đại diện Sở TT&TT cho rằng chủ yếu là bởi cách tổ chức bài bản và đồng bộ, với việc lên kế hoạch, phương án tổng thể trước khi triển khai.

Các cấp chính quyền từ tỉnh, huyện cho đến xã, thị trấn đều tham gia, huy động các cả Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên, Tổ dân phố, Trưởng thôn, bản… phối hợp cùng các doanh nghiệp trong việc tuyên truyền, hướng dẫn các hộ phát triển cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử.

Sàn Postmart và sàn Vỏ Sò được Sở TT&TT Lạng Sơn giao chỉ tiêu cụ thể số gia đình cần hỗ trợ, hướng dẫn mở cửa hàng số.

Vietnam Post và ViettelPost không những được giao chỉ tiêu cụ thể trong việc hướng dẫn các hộ mở cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử, mà còn được yêu cầu xây dựng quy trình nhận, vận chuyển cho các hộ khi phát sinh đơn hàng. Ngoài ra, 2 doanh nghiệp còn có trách nhiệm phát triển người mua sản phẩm nông sản Lạng Sơn trong và ngoài tỉnh.

Từ kết quả thử nghiệm, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu đã giao Sở TT&TT chủ trì tổ chức lễ ra quân phát triển kinh tế số tỉnh Lạng Sơn vào ngày 20/7.

Theo kế hoạch của Lạng Sơn, trong giai đoạn 1 từ ngày 20/7 đến 20/9, sẽ tập trung phát triển kinh tế số tại 5 huyện gồm Chi Lăng, Hữu Lũng, Tràng Định, Bắc Sơn và Văn Quan.

Giai đoạn 2, từ ngày 20/9 đến ngày 20/12, sẽ tiếp tục phát triển kinh tế số trên địa bàn các huyện, thành phố còn lại. Địa phương này đặt mục tiêu ngay trong năm nay 50% gia đình, tương đương 100.000 hộ trên địa bàn tỉnh có cửa hàng số và tài khoản thanh toán điện tử. 

Người đàn ông 33 tuổi, ở Hà Nội, nhập viện trong tình trạng dương vật cương cứng nhiều giờ. Nói với bác sĩ Bệnh viện E khi vào viện, anh cho biết từng có nhiều năm hút thuốc lá điện tử, thế nhưng sau khi thử một vị thuốc lá điện tử mới đã xảy ra tình trạng khó hiểu này.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Đình Liên, Trưởng khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học, Bệnh viện E, cho biết nam bệnh nhân bị rối loạn cương dương, buộc phải phẫu thuật cấp cứu để xử lý vấn đề "tế nhị".

Cũng là nạn nhân của thuốc lá điện tử, nhưng trái ngược với tình huống trên đây là anh H.L, 45 tuổi. Sau thời gian dài sử dụng, anh L. ngày càng "rối bời" khi "cậu nhỏ" trở nên khó cương cứng hơn.

Thấy "chuyện ấy" ngày càng tệ vì "trên bảo dưới không nghe", anh phải liên tục dùng các loại sản phẩm trợ giúp nhưng không cải thiện. Anh đi khám bác sĩ nam khoa, nhận chẩn đoán rối loạn cương dương do hút thuốc lá thời gian dài. Bác sĩ chỉ định cho anh sử dụng sóng xung kích tần số thấp nhằm kích hoạt lại mô cương ở "cậu nhỏ" kèm thuốc hỗ trợ cương nhằm tối đa hóa điều trị. Sau 3 tháng điều trị kết hợp với việc cai thuốc lá điện tử, anh mới dần tự tin trở lại. 

Mối liên hệ trực tiếp giữa hút thuốc và rối loạn chức năng cương dương

Thông tin từ Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết, thuốc lá điện tử (EDNs) là thiết bị sử dụng pin làm nóng dung dịch điện tử để tạo ra sol khí/khói cho người dùng hít vào, chứa chất tạo mùi, hòa tan trong Propulene Glycol hoặc/và Glycerin. Thành phần chính của dung dịch điện tử, bên cạnh nicotin, còn có propylene glycol và các chất tạo hương vị. 

"Có ít nhất 60 hợp chất hóa học đã được tìm thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử, còn gọi là tinh dầu, và nhiều hợp chất khác có trong sol khí/khói tạo ra từ thuốc lá điện tử", thông tin từ Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá chia sẻ. 

Bác sĩ Nguyễn Đình Liên, Trưởng khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học, Bệnh viện E, cho biết hàm lượng nicotin trong thuốc lá điện tử cao hơn thuốc lá thông thường.

Đặc biệt, thuốc lá điện tử còn được pha chế thêm nhiều vị với các hương liệu khác nhau nên nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe là rất lớn. Hút thuốc và rối loạn chức năng cương dương có mối quan hệ trực tiếp với nhau. Hút thuốc lá làm tăng sự tích tụ mảng bám trong động mạch, được gọi là xơ vữa động mạch.

Theo các chuyên gia, nicotin là chất kích thích mạnh có thể gây ra co các mạch máu. Điều này có thể làm giảm lưu lượng máu đến dương vật và gây rối loạn cương. Sức khỏe thành mạch là yếu tố then chốt giúp cho cậu nhỏ cương cứng theo mong muốn. Việc sử dụng thuốc lá điện tử thời gian dài khiến cho mạch máu ở "cậu nhỏ" kém đáp ứng cương hơn. Do đó, những thuốc hỗ trợ cương thời gian đầu có thể có tác dụng nhưng theo thời gian thì càng ngày càng kém hiệu quả, khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng nề hơn.

Ngoài gây rối loạn cương dương, thuốc lá điện tử có thể dẫn đến các vấn đề về hô hấp như khó thở, ho, viêm phổi, phổi tắc nghẽn mãn tính, ung thư phổi. 

Các vấn đề về tiêu hóa cũng có thể xảy ra do sử dụng thuốc lá điện tử, phổ biến nhất là đau vùng thượng vị, buồn nôn và nôn, sau đó là tiêu chảy và xuất huyết tiêu hóa. Bộ Y tế cho biết y văn từng ghi nhận một số trường hợp viêm loét đại tràng do loại tuốc lá này.

Thuốc lá điện tử cũng có hại cho tim mạch như làm tăng huyết áp và đột quỵ. Đối với sức khỏe răng miệng, các nghiên cứu gần đây cho thấy những người sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ mắc bệnh nướu răng, sâu răng, mất xương quanh răng, các bệnh nha chu khác, tổn thương niêm mạc miệng, nhiễm trùng cao hơn nhiều so với người không bao giờ sử dụng.

Người nghiện thuốc lá thông thường không nên sử dụng thuốc lá điện tử để cai nghiện.

Để bảo vệ sức khỏe tình dục, người dân cần duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, phù hợp khả năng và tránh sử dụng các chất kích thích mạnh như thuốc lá điện tử, thuốc lá thông thường, thuốc lào.