Đề Văn THPT Chuyên KHXH&NV có thể tìm học sinh cá tính và sâu sắc
Về cấu trúc,ĐềVănTHPTChuyênKHXHNVcóthểtìmhọcsinhcátínhvàsâusắbáo bóng đá việt nam đề thi vẫn theo đúng hướng cấu trúc đề tuyển sinh môn Ngữ văn chuyên của các tỉnh, thành phố nói chung và các khối chuyên Hà Nội nói riêng, đó là cấu trúc 4/6 dành cho 2 câu hỏi nghị luận xã hội và nghị luận văn học.
Các thí sinh dự thi vào lớp 10 chuyên Văn của Trường THPT chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn năm 2020. Ảnh: Thanh Hùng |
Câu nghị luận xã hội được chú ý bởi sự ngắn gọn, hàm súc, bởi cách đưa vấn đề nghị luận ngay trong yếu tố lệnh của cùng một cấu trúc câu nghi vấn: “Phải chăng lắng nghe người khác là đánh mất cơ hội thể hiện bản thân?”.
Và quan trọng nhất, đương nhiên là bản thân vấn đề nghị luận với 2 phạm trù có thể bị coi là đối lập, thậm chí loại trừ nhau: “lắng nghe người khác” và “thể hiện bản thân”.
“Lắng nghe người khác” thường thể hiện thái độ khiêm nhường, trân trọng, thấu cảm trong văn hóa ứng xử, tinh thần thực sự cầu thị trong quá trình nhận thức… Còn “thể hiện bản thân” lại cho thấy 2 khả năng trong tính cách con người, hoặc là sự bộc lộ ý thức khẳng định cái tôi khao khát sống hữu ích cho đời, ý nghĩa cho mình, không chấp nhận thái độ sống nhòa nhạt, vô nghĩa; hoặc là biểu hiện của cách sống vị kỷ, thích phô diễn…
Đề bài đặt 2 bình diện ấy trong một câu nghi vấn: “Phải chăng lắng nghe người khác là đánh mất cơ hội thể hiện bản thân?”, đó là cách tạo tình huống thách thức cho học sinh khi các em phải tự trả lời câu hỏi đó bằng chính những trải nghiệm khá mỏng so với lứa tuổi.
Tuy nhiên, thay cho những trải nghiệm cuộc sống, các em có thể vận dụng những hiểu biết trong quá trình học tập, vận dụng năng lực tư duy để phát hiện ra những yếu tố mang tính chất gợi ý, thậm chí định hướng đã hiện hữu ngay trong cấu trúc nghi vấn của đề bài – cụm từ “Phải chăng…” thường là tín hiệu gợi mở sự nghi ngờ với phán đoán sau đó. Cấu trúc câu định nghĩa: “…lắng nghe người khác là đánh mất cơ hội thể hiện bản thân?” có lẽ không khó để những học sinh chuyên văn tương lai có thể mơ hồ nhận ra những cảnh báo đồng thời cả về văn hóa ứng xử và sự tỉnh táo của trí tuệ trong quá trình nhận thức…
![]() |
Đề thi môn Ngữ Văn vào lớp 10 Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn |
Vấn đề tuy quen thuộc nhưng không hề dễ với học sinh lớp 9 khi các em phải nhận ra vai trò, giá trị, ý nghĩa của văn chương, của thơ với cuộc sống qua cụm từ tưởng chỉ như một lời dẫn: “Thơ đối với cuộc sống…”; phải giải mã được hai khái niệm “nhan sắc” và “đức hạnh” trong hình ảnh so sánh “Thơ đối với cuộc sống ví như một người con gái đối với gia đình…”.
Và quan trọng nhất, các em phải thấy được mối quan hệ biện chứng giữa “nhan sắc” và “đức hạnh” của thơ với cuộc sống con người – đây là vấn đề không hề đơn giản với học sinh lớp 9, khi một thời, người lớn cũng còn cực đoan, thiên lệch, chỉ quan tâm tới “đức hạnh” của thơ mà bỏ bê “nhan sắc”; chỉ soi cho bằng ra những thông điệp tư tưởng mà coi nhẹ tiêu chí vẻ đẹp ngôn từ, hình ảnh, nhạc điệu… của thơ, lẫn lộn thơ/vè tuyên truyền với thơ ca nghệ thuật; chỉ lo “tải đạo/ ngôn chí” mà quên tính thẩm mỹ đặc thù của phương tiện chuyên chở…Còn câu nghị luận văn học đặt ra những vấn đề quen thuộc của lý luận văn học, đó là chức năng của văn học nói chung, 2 phạm trù nội dung – nghệ thuật của thơ nói riêng.
Hoặc nữa, các em phải mở rộng được khái niệm “nhan sắc”, đó không hẳn là sự du dương, lấp lánh của ngôn từ, nhạc điệu mà chủ yếu là sự đắc địa trong khả năng biểu đạt, biểu cảm, và vì vậy, đó là một thứ hình thức chứa nội dung.
Cũng như thế, khái niệm “đức hạnh” không thể giới hạn ở nội dung tư tưởng trong mỗi thời điểm của cuộc sống xã hội, mà phải hướng tới những giá trị mang tính vĩnh hằng, đó là sự tử tế, nhân văn trong tất cả các mối quan hệ của con người với thế giới xung quanh mình.
Các thí sinh dự thi Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn sáng nay 13/7. Ảnh: Thanh Hùng |
Từ 2 khái niệm đó, các em phải bàn luận được sâu sắc, thấu đáo về mối quan hệ tuyệt đối không thể tách rời giữa hình thức và nội dung, khẳng định qua thực tế văn học để thấy văn chương là lĩnh vực của cái đẹp, văn chương không phải một thứ đồ gỗ để đánh giá: “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”, khẳng định không có hình thức nào không chứa nội dung, và đương nhiên cũng không có nội dung nào không thể hiện qua hình thức – sự gắn kết biện chứng ấy sẽ làm nên giá trị của thơ, giúp người đọc vừa mê đắm khi “làm quen”, vừa yêu thương khi “sống với nhau lâu dài”.
Không khó để nhận ra tính định hướng trong cả 2 câu NLXH và NLVH. Với câu đầu, đó là cấu trúc nghi vấn “phải chăng”, với câu sau, đó là quan niệm mang tính khẳng định của nữ sĩ Xuân Quỳnh. Cho nên, đề “mở” mà thực chất vẫn là mở sẵn cho học sinh một cánh cửa để đi vào con đường được coi là chính đạo.
Đề Ngữ văn chuyên của kỳ thi tuyển sinh lớp 10 trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội và Nhân văn năm 2020 đã có một sự ra mắt an toàn với 2 câu nghị luận xã hội và nghị luận văn học có thể giúp tìm những học trò yêu văn chương, cá tính và sâu sắc.
Nhưng trong tương lai, chúng ta vẫn hi vọng đón đợi những đề thi tuyển sinh hoàn toàn bứt ra khỏi lối mòn, từ cấu trúc tới vấn đề…
Cô Trịnh Thu Tuyết (nguyên giáo viên dạy Văn Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội)

Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam có hiệu trưởng mới
Hôm nay 13/7, đại diện Sở GD-ĐT Hà Nội đã công bố quyết định bổ nhiệm bà Trần Thùy Dương là hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam. Bà Dương nguyên là Phó hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An.
下一篇:Nhận định, soi kèo Sevilla vs Mallorca, 3h00 ngày 25/2: San bằng cách biệt
相关文章:
- Nhận định, soi kèo Septemvri Sofia vs Krumovgrad, 22h30 ngày 24/2: Cửa trên thất thế
- Lịch thi đấu và trực tiếp vòng 23 V.League 2019: Hà Nội vs Viettel
- Nhận định, soi kèo Taipower FC vs Hang Yuen FC, 17h30 ngày 23/10: Cứ ngỡ ngon ăn
- Giọng ải giọng ai tập 8: Hương Giang song ca cùng hot girl có giọng hát thảm hoạ
- Kèo vàng bóng đá AS Roma vs Monza, 02h45 ngày 25/2: Chủ nhà đáng tin
- Gạo nếp gạo tẻ tập 61: Hoàng Anh quay về xin lỗi vợ sau khi bị nhân tình đá
- Discovery làm phim 24 phút quảng bá Việt Nam 'miễn phí'
- Nhận định, soi kèo Difai Agsu vs Zaqatala, 20h00 ngày 23/10: Thất vọng chủ nhà
- Siêu máy tính dự đoán Chelsea vs Southampton, 3h15 ngày 26/2
- Nhận định, soi kèo Al Hussein Irbid vs Nasaf Qarshi, 23h00 ngày 23/10: Vượt mặt đối thủ
相关推荐:
- Nhận định, soi kèo Dempo SC vs Sreenidi Deccan, 15h00 ngày 25/2: Khôn nhà dại chợ
- Bầu Đức nói gì trước viễn cảnh HAGL bị xuống hạng?
- Nguyên Khang hôn Minh Tuyết trong đêm chung kết Tuyệt đỉnh song ca
- Hà Nội vs Nam Định đá bù vòng 22 V.League (19h 11/9): Đòi lại món nợ
- Nhận định, soi kèo DPMM vs Hougang United, 18h45 ngày 26/2: Chủ nhà sa sút
- Hòa Minzy phát ngôn nhạy cảm trong sự kiện có liên quan trẻ em
- Nguyên Khang hôn Minh Tuyết trong đêm chung kết Tuyệt đỉnh song ca
- Cát Phượng, Quyền Linh kinh ngạc trước cụ ông 69 tuổi đàn bằng một tay
- Nhận định, soi kèo Al Wehda vs Al Nassr, 22h59 ngày 25/2: Xoa dịu nỗi đau
- Giọng ải giọng ai tập 11: Trấn Thành 'rao bán', Anh Đức nhận kết đắng bởi Hiền Hồ
- Nhận định, soi kèo Porto vs Vitoria Guimaraes, 3h15 ngày 25/2: Con mồi ưa thích
- Nhận định, soi kèo Kirklarelispor vs Kocaelispor, 19h00 ngày 25/2: Đẳng cấp cao hơn
- Soi kèo phạt góc Crystal Palace vs Aston Villa, 02h30 ngày 26/2
- Nhận định, soi kèo Fagiano Okayama vs Gamba Osaka, 17h00 ngày 26/2: Không hề ngon ăn
- Nhận định, soi kèo nữ Montenegro vs nữ Lithuania, 20h00 ngày 25/2: Tin vào chủ nhà
- Nhận định, soi kèo Al Ain vs Al Arabi, 20h10 ngày 25/2: Chủ nhà đáng tin
- Nhận định, soi kèo ASO Chlef vs MC Oran, 21h30 ngày 25/2: Khách thất thế
- Nhận định, soi kèo nữ Montenegro vs nữ Lithuania, 20h00 ngày 25/2: Tin vào chủ nhà
- Nhận định, soi kèo Lion City Sailors vs Tampines Rovers, 18h45 ngày 26/2: Củng cố ngôi đầu
- Soi kèo phạt góc Crystal Palace vs Aston Villa, 02h30 ngày 26/2