Khi kỳ tuyển sinh lớp 6 vào trường Ams năm nay đang đến gần, câu chuyện này một lần nữa lại trở nên ồn ào. Mặc dù đã giảm 2 điểm so với mức điểm sơ tuyển năm ngoái (từ 139 xuống 137 điểm), nhưng học sinh vẫn phải đạt kết quả kiểm tra định kỳ cuối năm là 10 điểm ở hầu hết môn mới có thể được vào vòng dự tuyển.

Sân chơi của nhà giàu?

Nhiều ý kiến cho rằng, với chương trình tiểu học hiện nay, việc đạt điểm 10 là không khó. Song, chị Hằng (Ba Đình, Hà Nội) thì hoài nghi về tính trung thực của những điểm 10 này.

"Có cháu hàng xóm hồ sơ toàn điểm 10 mà năm ngoái thi vào trường Ams chỉ đạt 3 điểm toán" - chị Hằng nghi ngờ.

"Tại sao lại phải đưa ra những yêu cầu cao để sàng lọc khắt khe như vậy?"

"Trường chuyên là trường đào tạo giỏi hay chỉ là nơi tập trung những cá nhân giỏi sẵn?",  nhiều người bày tỏ sự băn khoăn trên mạng xã hội.

Phụ huynh thấp thỏm chờ con thi vào Trường THCS Ngoại ngữ (Ảnh: Thúy Nga)

Có người cho rằng, yêu cầu về một bảng điểm đẹp như mơ chắc chắn sẽ khiến nhiều đứa trẻ phải gánh trên vai áp lực nặng nề. Đó còn là sự kỳ vọng và đầu tư của cha mẹ cả về công sức, thời gian lẫn tiền bạc.

“Cách thức tuyển sinh này sẽ tạo ra quá nhiều bất bình đẳng trong giáo dục. Chúng ta đều hiểu rằng để vượt qua được kỳ thi khốc liệt này, rất hiếm học sinh có đủ tự tin nếu chưa từng qua các lò luyện thi này, lớp học thêm khác.

Những đứa trẻ có điều kiện tốt sẽ lợi thế hơn rất nhiều so với những đứa trẻ kém điều kiện hơn. Xét cho cùng, với cách thức này, trường chuyên vẫn chỉ là sân chơi của những đứa trẻ nhà giàu”.

Không phủ nhận điều này, chị Hà My (Hoàng Mai, Hà Nội) cho rằng, kinh nghiệm của bạn bè, đồng nghiệp có con học ở các trường chất lượng cao cho thấy, không thể không đồng hành và rèn giũa con từ khi còn nhỏ. Vì vậy, cháu Hoàng Anh con chị bắt đầu đi học Tiếng Anh từ lúc 4,5 tuổi, ngoài ra còn học thêm toán bàn tính. Từ lớp 3, ngoài học tiếng Anh ở các trung tâm có giáo viên nước ngoài, Hoàng Anh còn học toán nâng cao, học thêm tiếng Anh nặng về ngữ pháp theo hướng thi chuyên - chọn.

Chị My tính nhanh, chi phí học tiếng Anh khoảng 5 triệu đồng cho một khóa 12 tuần, thì mỗi năm chị đã hết hơn 20 triệu. Trong 6 năm qua, gia đình chị đã đầu tư cho con trên 120 triệu đồng tiền học tiếng Anh.

"Ngoài ra, còn tiền học toán và tiếng Việt, nếu cộng vào thì chắc đã tốn khoảng hơn 200 triệu, chưa kể các chi phí khác" - chị My nói.

Trong khi đó, chị Thu Hương, hiện đang sống và làm việc ở Hà Nội, cho biết chị cũng là dân trường chuyên ở một tỉnh miền núi phía Bắc. Trước cuộc đua vào các trường top đang diễn ra, chị nhìn nhận ở Hà Nội kỳ thi này dù gay cấn nhưng có lẽ còn “sòng phẳng”, chỉ là bé nào được đầu tư sớm, hay nổi trội hơn thì có lợi thế hơn.

“Trường tôi từng học trước đây là nơi nhiều con cái quan chức được “gửi gắm”. Dĩ nhiên có bạn học tốt, nhưng cũng có bạn chỉ học làng nhàng, thậm chí là kém” - chị Hương kể.

Cần đổi mới thay vì xoá bỏ

Từ câu chuyện chạy đua vào lớp 6 các trường top ở Hà Nội đã nảy ra những tranh cãi về mô hình trường chuyên, trường chất lượng cao ở các cấp học.

Trước ý kiến xóa bỏ trường chuyên, nhiều giáo viên và các cựu học sinh trường chuyên lại cho rằng việc phải có một hệ thống đào tạo học sinh tài năng, tinh hoa để “ươm mầm” đội ngũ dẫn dắt xã hội là cần thiết ở bất cứ hệ thống giáo dục nào.

Là cựu học sinh chuyên Hoá, Trường THPT Chuyên Hà Nội-Amsterdam, chị Lê Hải Anh cho rằng việc tồn tại trường chuyên là phù hợp.

“Giáo dục tài năng không phải là một đặc ân cho một bộ phận mà là việc đáp ứng nhu cầu được phát triển theo khả năng của những học sinh có năng lực và cố gắng vượt trội. Thực tế cho thấy, trường chuyên đào tạo người có tỷ lệ thành công cao hơn hẳn so với các trường học khác”.

Nụ cười của học sinh trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam

Có con từng học tại Trường THPT Lê Hồng Phong (Nam Định), chị Lê Thị Tuyết cho rằng, từ bao nhiêu năm nay các tỉnh/thành trong cả nước đều có trường chuyên. Chính những mái trường này đã đào tạo ra rất nhiều nhân lực chất lượng cao cho xã hội.

“Hãy để cho những trò giỏi có cơ hội phát triển”, chị Tuyết nói.

Trong khi đó, chị Mai Hồng (cựu học sinh chuyên Bắc Giang), có con học lớp 8 ở một trường chất lượng cao của Hà Nội cho hay: "Thực tế là giờ các cháu giỏi được như thế thì đa số đi học thêm ở bên ngoài, trừ những lớp đội tuyển hoặc chuẩn bị cho các kì thi, chương trình học ở các trường chuyên, trường chất lượng cao không có gì đặc biệt. Ở lớp học thêm của những thầy cô nổi tiếng, thì đa số học sinh là của các trường chuyên, trường chất lượng cao". 

Còn anh Trường Hùng, một cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam cho rằng quan điểm bỏ trường chuyên không có nghĩa là khiến trường chuyên ấy biến mất như dư luận đang lo lắng. Nó chỉ có nghĩa là “xóa” đi mô hình mỗi lớp học tập trung sâu, nghiêng lệch vào một môn. Thay vào đó, các lớp sẽ học đồng đều như nhau và đồng đều ở các môn.

“Tóm lại, trường vẫn là trường, thầy trò vẫn như thế, chỉ có cách tổ chức dạy và học là thay đổi theo hướng cân đối hơn giữa các môn học” - anh Hùng đề xuất.

Thúy Nga - Hồng Hạnh

Làm gì để trường chuyên, trường chất lượng cao thực sự trở thành nơi tuyển chọn và bồi dưỡng nhân tài? Ý kiến của độc giả vui lòng gửi về email: bangiaoduc@vietnamnet.vn

Nước Mỹ tuyển chọn học sinh năng khiếu như thế nào?

Yếu tố điểm số cũng có trong quá trình xét duyệt nhưng chỉ là một phần nhỏ, và không phải yếu tố tiên quyết trong việc chọn học sinh năng khiếu.

Sao Việt 5/8: Hoa hậu Jennifer Phạm thảnh thơi tận hưởng không khí thiên nhiên trên du thuyền ở Vịnh Hạ Long. Ở tuổi 38 và trải qua 4 lần sinh nở, cô vẫn giữ sắc vóc trẻ trung. 

Thúy Ngọc

=> Xem thêm những hình ảnh làng sao mới nhất trên VietNamNet.

Không giống như nhiều cơ quan báo chí địa phương khác, khi quyết định triển khai ứng dụng AI, người đứng đầu Báo Hải Dương không hề lăn tăn, tự ti về chuyện mình chỉ là một cơ quan báo chí nhỏ. 

Trong tâm niệm của ông Trọng, dù là báo địa phương hay báo trung ương thì khi lên trên không gian mạng cũng đều bình đẳng. Thực tiễn thời gian qua, Báo Hải Dương có không ít bài viết đạt lượng chia sẻ rất lớn.

Đề cao tầm quan trọng của công nghệ khi làm báo, đôi khi chỉ cần thay đổi một chút về công nghệ thì sự tương tác, lượng người đọc cũng tăng lên rất nhiều, Báo Hải Dương mạnh dạn đầu tư hoàn thiện tòa soạn hội tụ, trong đó từng bước ứng dụng AI vào các khâu trong quy trình hoạt dộng của tòa soạn. Hàng năm, Báo Hải Dương đều có kế hoạch gia tăng tỷ lệ phóng viên có thể sử dụng được công nghệ mới, tác nghiệp đa phương tiện...

“Chúng tôi có nhiều đơn vị đồng hành là công ty công nghệ. Có những thứ mình chỉ cần nghe tư vấn, giới thiệu là có thể thuê, mua, thậm chí có những thứ miễn phí. Vì thế, kinh phí đầu tư công nghệ không phải chuyện đáng ngại. Cho tới giờ, đầu tư vào AI nói riêng, chuyển đổi số nói chung tại Báo Hải Dương không quá tốn kém mà vẫn mang lại hiệu quả cao”, ông Trọng cho hay.

Để “giải bài toán” nhân lực khi ứng dụng AI trong tòa soạn hội tụ, Báo Hải Dương không chỉ tuyển dụng những người học về báo chí mà còn chú trọng tuyển dụng cả kỹ sư công nghệ thông tin. Từ năm ngoái, các phòng phóng viên đều có người làm kỹ thuật hỗ trợ để sản xuất các sản phẩm đa phương tiện.

“Quan điểm của chúng tôi là cái gì máy móc, AI làm được, thay thế được con người thì sẵn sàng triển khai. Từ hành chính, tài chính, quản trị tòa soạn…, dần dần sẽ cố gắng ứng dụng AI thay thế con người, để con người tập trung vào việc sáng tạo, tư duy. Các phóng viên đừng sợ mất việc bởi AI. Hãy coi AI là bạn đồng hành giúp mình ngày càng giỏi hơn, làm được nhiều việc hơn”, ông Trọng chia sẻ thêm.

AI là “đường cao tốc” của sự phát triển báo chí

Bộ phận đọc morat của Báo Nghệ An suốt một thời gian dài “đứng ngoài cuộc” chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số, nhưng gần đây đã có “luồng gió mới”, khi ChatGPT được ứng dụng hiệu quả trong khâu soát và sửa lỗi chính tả.

Không chỉ riêng bộ phận đọc morat, tại các phòng/ban khác của Báo Nghệ An, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành “chuyện thường ngày ở huyện”. 50% phóng viên, biên tập viên thường xuyên sử dụng AI. Với sự hỗ trợ của AI, năng suất, chất lượng của tòa soạn không ngừng được cải thiện.

“Ứng dụng AI được chúng tôi quan tâm từ rất sớm, triển khai cũng rất quyết liệt. Từ 2 năm trước, chúng tôi đã tích hợp công nghệ đọc tự động vào CMS rồi. Vừa qua, chúng tôi ra mắt giao diện mới, còn ứng dụng AI sâu hơn. 100% đội ngũ làm báo điện tử tăng hiệu quả tác nghiệp trên CMS hàng ngày nhờ AI”, ông Ngô Đức Kiên, Tổng Biên tập Báo Nghệ An kể.

Đối với từng phóng viên, AI làm thay một số công việc mà trước đây con người làm rất vất vả, chẳng hạn bóc băng sau khi đi phỏng vấn về, hay sử dụng AI để đọc lướt các tài liệu, văn bản dài, từ đó tóm lược ý chính để triển khai dàn ý cho tác phẩm báo chí.

Hiện đã có một số sản phẩm của tòa soạn được triển khai bằng AI, ví dụ như video ngắn, tổng hợp tin tức trong ngày bằng ứng dụng text-to-speech (văn bản chuyển sang giọng nói).

Trên phần mềm tòa soạn hội tụ mới, AI giúp gợi ý nội dung cho từng loại hình báo chí. Ví dụ, từ một bài viết cho ấn phẩm điện tử, hệ thống phần mềm với sự hỗ trợ của AI có thể dễ dàng chuyển đổi sang kịch bản video clip ngắn rất chi tiết, gợi ý từng cảnh quay trong clip…

Bên cạnh đó, AI cũng được ứng dụng để gợi ý các xu hướng đọc của độc giả, sắp xếp các trường thông tin theo chủ đề, theo dòng sự kiện, theo địa phương trên trang Báo Nghệ An...  

“Muốn trở thành một tờ báo bắt nhịp với dòng chảy chuyển đổi số thì có 2 ứng dụng không thể bỏ qua, đó là AI và dữ liệu lớn (big data). Các cơ quan báo chí không thể đứng ngoài cuộc, không chần chừ được nữa. Ứng dụng AI chính là “đường cao tốc” của sự phát triển báo chí”, ông Kiên nhận định.

Chia sẻ hiệu quả thực tế của AI tại Báo Nghệ An, Tổng Biên tập Ngô Đức Kiên đánh giá cao việc AI hỗ trợ rất tốt khâu phân phối nội dung, giúp tăng lượng truy cập, đặc biệt, có thể ngăn ngừa, hạn chế tương tác với những nội dung mang tính tiêu cực.

“Nguồn kinh tế báo chí đến từ người đọc là nguồn kinh tế sạch nhất, ổn định nhất.  Với sự hỗ trợ của AI, thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục kiến tạo những thông tin tích cực đến với công chúng, tham gia xây dựng các giá trị đạo đức cũng như các giá trị cốt lõi một cách hiệu quả hơn”, ông Kiên chia sẻ thêm.

Phải thay đổi để theo kịp xu thế báo chí hiện đại

Cũng như nhiều cơ quan báo chí địa phương khác, vài năm trước, tại Báo Thái Nguyên, chuyện một phóng viên phải “gánh” nhiều “vai” và nhiều khi không thể làm “tròn vai” không phải chuyện lạ.

Tại phòng điện tử, không có phát thanh viên chuyên nghiệp, phóng viên vừa phải viết tin bài, vừa làm biên tập viên, vừa dẫn chương trình, lại vừa phải làm MC, thậm chí cả dựng hình. Có khi mất nửa ngày đi tác nghiệp, phóng viên mới về tới tòa soạn để đọc tin.

Nhằm cải thiện tình trạng đó, cách đây hơn 2 năm, lãnh đạo Báo Thái Nguyên quyết định triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) với khả năng đọc tự động. Ngay sau khi có thông tin, bộ phận trực kỹ thuật đưa ngay bản text (nội dung văn bản) cho AI đọc luôn, đảm bảo độ “mới nóng” của thông tin báo chí.

“Đầu tiên chúng tôi cũng chỉ đi thuê phần mềm, công cụ AI, chứ không thể tự viết phần mềm đấy. Qua một thời gian sử dụng tính năng đọc tự động, cơ bản cũng có hiệu quả. Chúng tôi sớm nhận ra, ứng dụng AI vào các nghiệp vụ làm báo là xu thế tất yếu. Chúng tôi sẽ sử dụng tối đa các công cụ AI để hỗ trợ quá trình làm báo nhanh hơn, chính xác hơn, hiệu quả hơn, đảm bảo đúng đúng tôn chỉ, mục đích của báo”, ông Chu Thế Hà, Phó Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên nhớ lại.

Đại hội Đảng bộ Báo Thái Nguyên giai đoạn 2021 – 2025 ban hành riêng một Nghị quyết chuyên đề về phát triển báo đa phương tiện, trong đó đặt mục tiêu phấn đấu đến hết năm 2025, 70% phóng viên của tòa soạn sẽ là phóng viên đa phương tiện.

Từ đó tới nay, mỗi năm, Báo Thái Nguyên mời khoảng 4 lượt chuyên gia đến đào tạo, tập huấn triển khai AI cho tòa soạn; cử khoảng 20 lượt phóng viên về Hà Nội tham gia các lớp về ứng dụng công nghệ số (gồm cả AI).

3 năm trước, trong tổng số 74 nhân sự của Báo Thái Nguyên, mới chỉ vỏn vẹn 3 người có khả năng làm đa phương tiện. Nhưng giờ, tổng số phóng viên đa phương tiện đã tăng lên 20 người, khá thuần thục việc dùng công cụ AI để tạo bài, sửa ảnh, làm e-magazine, infographics… 

Nhờ AI, tốc độ làm báo nhanh hơn, tốt hơn, nhiều ý tưởng sáng tạo hơn. Chẳng hạn, trước kia, họa sĩ cặm cụi ngồi vẽ mãi mới được một bức tranh minh họa, giờ sử dụng AI chỉ trong 1 phút xong ngay, và AI có thể đề xuất nhiều lựa chọn thú vị.

AI cũng giúp tòa soạn cải thiện cách làm, đáp ứng đúng nhu cầu, thị hiếu của công chúng. Qua khảo sát bằng các công cụ AI, Báo Thái Nguyên đã chuyển từ hướng làm clip dài 5 – 10 phút sang clip ngắn chỉ 30 giây – 1,5 phút; định lượng được số ảnh nên có trong 1 bài e-magazine...

Một trong những “bí quyết” thúc đẩy triển khai ứng dụng AI tại Báo Thái Nguyên là quy định “nếu trong 1 tháng không có tác phẩm đa phương tiện thì phóng viên bị hạ một bậc thi đua”.

Quyết tâm cao của Báo Thái Nguyên đã mang lại kết quả định lượng đáng khích lệ. Về hiệu quả kinh tế, thay vì phải trả 100.000 đồng cho 1 người đọc 1 tin, khi sử dụng AI chỉ mất vài triệu đồng/tháng mà số lượng tác phẩm đọc được có thể gấp 100 – 1.000 lần. Mặt khác, sau khi ứng dụng AI, lượng truy cập tăng gần 30% so với trước. 

“Công nghệ luôn đổi mới nhưng nguồn tiền để đầu tư cho một báo địa phương như Báo Thái Nguyên vẫn còn hạn chế. Đây là một trong những rào cản khiến chúng tôi vẫn chưa với tới những hệ thống công nghệ phức tạp, chất lượng cao. Rất mong các doanh nghiệp công nghệ có chính sách hỗ trợ các cơ quan báo chí địa phương dù nguồn kinh phí hạn hẹp vẫn có thể sử dụng được những công nghệ mới nhất để tiếp cận kịp thời xu hướng làm báo hiện đại trên thế giới”, Phó Tổng Biên tập Chu Thế Hà bày tỏ.

Bình Minh