Nhà “lúa học” đang công tác tại Philippines cho biết, là người gốc Việt, chị rất tự hào về VinFuture. Giải thưởng là minh chứng cho niềm tin và sự khát khao mạnh mẽ của Việt Nam cho khoa học phục vụ nhân loại. Hai mùa giải đầu tiên của VinFuture đều rất thành công khi chủ nhân các giải thưởng đều là những trí tuệ kiệt xuất. Các công trình được vinh danh đều là những nghiên cứu có tầm ảnh hưởng tới cuộc sống của hàng tỷ người trên thế giới. 

Từ Nhật Bản, GS. Trần Văn Thọ, Giáo sư danh dự Đại học Waseda, Tokyo, đặc biệt ấn tượng với quy mô tăng vọt của số lượng đối tác đề cử cũng như số công trình tham gia VinFuture mùa 3. 

Vị giáo sư kỳ cựu đánh giá VinFuture ngày càng được chú ý trong cộng đồng khoa học quốc tế vì cho thấy năng lực phát hiện những nhà khoa học ưu tú nhất của thế giới và chọn trao cho những công trình đóng góp trực tiếp vào việc cải thiện cuộc sống của con người. Theo ông, hai đặc tính này thể hiện rõ qua sự trùng hợp của Giải Nobel Y sinh năm nay và Giải thưởng Chính VinFuture năm 2021. Thậm chí, VinFuture còn đi trước thế giới một bước khi có khả năng lựa chọn, đánh giá và tôn vinh công trình đã cứu sống hàng chục triệu người trong đại dịch ngay từ 2 năm trước.

“Năm nay, số lượng đối tác đề cử cho Giải thưởng VinFuture đã tăng gấp hơn 4 lần so với mùa giải đầu tiên và gồm nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới. Điều này khẳng định uy tín ngày càng tăng của giải thưởng”, GS. Trần Văn Thọ nhận định. 

Cùng lý giải về sức lan tỏa và tác động mạnh mẽ của VinFuture trong cộng đồng khoa học quốc tế, GS. Nguyễn Thị Kim Oanh, Giáo sư Viện Công nghệ châu Á (AIT, Thái Lan) cho rằng đây là một giải thưởng lớn, có tầm cỡ toàn cầu và có tiêu chí cụ thể.

“Tiêu chí ‘Khoa học phụng sự nhân loại’ của VinFuture rất thời đại. Hy vọng các nhà khoa học nhận các giải thưởng sẽ tiếp tục xuất sắc sứ mạng cao quý để phục vụ nhân loại”, GS. Kim Oanh bổ sung.

Nguồn cảm hứng cho đổi mới sáng tạo ở Việt Nam

Cũng theo GS. Kim Oanh, tại Viện Công nghệ châu Á, các nhà nghiên cứu biết đến VinFuture ngày càng nhiều, đặc biệt là qua các webinar mà Quỹ tổ chức thường xuyên thời gian qua. Đây là chuỗi hoạt động học thuật nhằm kết nối các trí tuệ hàng đầu thế giới với các nhà khoa học và doanh nghiệp trong và ngoài nước. Thông qua các nội dung thảo luận, VinFuture còn khuyến khích sự đóng góp và thúc đẩy vai trò của các nhà khoa học Việt Nam trong chuỗi sáng tạo toàn cầu.  

“Nhờ VinFuture, Việt Nam được biết đến như một đất nước coi trọng hiền tài và quan tâm đến các vấn đề của nhân loại ở quy mô toàn cầu. Các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài biết nhiều hơn về các lĩnh vực có tính ứng dụng cao ở Việt Nam và hướng về đất nước nhiều hơn”, GS. Kim Oanh chia sẻ. 

Là một nhà khoa học trẻ, TS. Nguyễn Trọng Hiếu, Nghiên cứu viên, Giảng viên cao cấp, Đại học Quốc gia Australia, cũng nhận thấy rõ giá trị của “cầu nối” VinFuture trong việc đưa cộng đồng nghiên cứu trong nước và quốc tế xích lại gần nhau. Giải thưởng cũng là nguồn cảm hứng vô giá cho các bạn trẻ yêu khoa học, khích lệ họ học hỏi và nghiên cứu sâu hơn. Nhờ đó, VinFuture giúp khoa học Việt Nam phát triển và được biết đến nhiều hơn trên thế giới.

“Sự thành công của VinFuture sẽ nâng cao uy tín và vị thế quốc tế của nền khoa học và công nghệ của Việt Nam trong nhiều khía cạnh, đặc biệt là cải thiện hình ảnh Việt Nam như một nước đi đầu trong việc thúc đẩy và ủng hộ khoa học, công nghệ. Từ đó, sẽ thu hút sự chú ý của quốc tế, bao gồm thu hút thêm đầu tư vào lĩnh vực nghiên cứu và phát triển tại Việt Nam”, TS. Trọng Hiếu phân tích. 

Tán đồng quan điểm này, TS. Van Schepler-Luu đánh giá, sự quan tâm dành cho khoa học và công nghệ không chỉ thể hiện sự tiến bộ của Việt Nam mà còn là minh chứng cho cam kết trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống và tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa cho nhiều người. Đồng thời, VinFuture tạo điều kiện cho các nhà khoa học quốc tế kết nối để hiểu hơn và có cái nhìn tổng quát, sâu sắc hơn về nền khoa học Việt Nam cũng như năng lực nghiên cứu, phát triển của con người Việt Nam. Sự giao lưu này vừa thúc đẩy cơ hội hợp tác quốc tế vừa giúp nâng cao vị thế và uy tín của khoa học Việt Nam trên trường quốc tế. 

“Qua đó, Việt Nam không chỉ được nhìn nhận là một đối tác quan trọng trong nghiên cứu và phát triển mà còn là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo và đổi mới”, TS. Van Schepler-Luu chia sẻ từ Philippines. 

Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2023 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố hôm 27/9 cho thấy, Việt Nam đã tăng 2 bậc so với năm 2022, xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế. WIPO đánh giá Việt Nam là một trong 3 quốc gia có thành tích vượt trội so với mức phát triển. 

Theo các chuyên gia, việc tăng 2 bậc trong xu thế khó khăn sau đại dịch Covid-19 cho thấy Việt Nam đã có những sự đầu tư mạnh mẽ và đúng hướng về mặt chính sách, cơ chế cho các nhà khoa học để họ có những đóng góp xứng đáng, được thế giới công nhận. Và không khó để có thể nhận ra dấu ấn của VinFuture trong sự thăng hạng này.

“Giải VinFuture có hiệu quả kích thích nghiên cứu sáng tạo ở Việt Nam khi các thông tin về thành quả nghiên cứu ở tuyến đầu khoa học thế giới được phổ biển và các nhà khoa học uy tín nhất đến nhận giải ngay tại nước ta”, GS. Trần Văn Thọ nhìn nhận. 

Thế Định

Uy tín, tầm vóc quốc tế của VinFuture ngày càng tăng cao

Với TS. Van Schepler-Luu, Trưởng Bộ môn Bệnh thực vật và Tính kháng của cây ký chủ, Viện Nghiên cứu Lúa quốc tế - IRRI, lần trở về Việt Nam tháng 12/2022 tham gia tọa đàm “Khoa học vì Cuộc sống” do Quỹ VinFuture tổ chức là một chuyến đi “bội thu”. 

Bên lề sự kiện, mạng lưới BioNET-Vietnam đã chính thức ra đời, quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực “chữa bệnh” cho cây lúa. Ý tưởng về mạng lưới quốc tế này đã được TS. Schepler-Luu ấp ủ từ lâu, nhưng phải tới khi có sự kết nối của “bà đỡ” VinFuture mới có thể trở thành hiện thực. 

“VinFuture không chỉ là một nền tảng cho việc trao giải thưởng mà còn là điểm hội tụ, giao lưu và thiết lập mối quan hệ hợp tác đầy triển vọng và thiết thực trong lĩnh vực nông nghiệp nói riêng và khoa học nói chung”, TS. Van Schepler-Luu đánh giá. 

Nhà “lúa học” đang công tác tại Philippines cho biết, là người gốc Việt, chị rất tự hào về VinFuture. Giải thưởng là minh chứng cho niềm tin và sự khát khao mạnh mẽ của Việt Nam cho khoa học phục vụ nhân loại. Hai mùa giải đầu tiên của VinFuture đều rất thành công khi chủ nhân các giải thưởng đều là những trí tuệ kiệt xuất. Các công trình được vinh danh đều là những nghiên cứu có tầm ảnh hưởng tới cuộc sống của hàng tỷ người trên thế giới. 

Từ Nhật Bản, GS. Trần Văn Thọ, Giáo sư danh dự Đại học Waseda, Tokyo, đặc biệt ấn tượng với quy mô tăng vọt của số lượng đối tác đề cử cũng như số công trình tham gia VinFuture mùa 3. 

Vị giáo sư kỳ cựu đánh giá VinFuture ngày càng được chú ý trong cộng đồng khoa học quốc tế vì cho thấy năng lực phát hiện những nhà khoa học ưu tú nhất của thế giới và chọn trao cho những công trình đóng góp trực tiếp vào việc cải thiện cuộc sống của con người. Theo ông, hai đặc tính này thể hiện rõ qua sự trùng hợp của Giải Nobel Y sinh năm nay và Giải thưởng Chính VinFuture năm 2021. Thậm chí, VinFuture còn đi trước thế giới một bước khi có khả năng lựa chọn, đánh giá và tôn vinh công trình đã cứu sống hàng chục triệu người trong đại dịch ngay từ 2 năm trước.

“Năm nay, số lượng đối tác đề cử cho Giải thưởng VinFuture đã tăng gấp hơn 4 lần so với mùa giải đầu tiên và gồm nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới. Điều này khẳng định uy tín ngày càng tăng của giải thưởng”, GS. Trần Văn Thọ nhận định. 

Cùng lý giải về sức lan tỏa và tác động mạnh mẽ của VinFuture trong cộng đồng khoa học quốc tế, GS. Nguyễn Thị Kim Oanh, Giáo sư Viện Công nghệ châu Á (AIT, Thái Lan) cho rằng đây là một giải thưởng lớn, có tầm cỡ toàn cầu và có tiêu chí cụ thể.

“Tiêu chí ‘Khoa học phụng sự nhân loại’ của VinFuture rất thời đại. Hy vọng các nhà khoa học nhận các giải thưởng sẽ tiếp tục xuất sắc sứ mạng cao quý để phục vụ nhân loại”, GS. Kim Oanh bổ sung.

Nguồn cảm hứng cho đổi mới sáng tạo ở Việt Nam

Cũng theo GS. Kim Oanh, tại Viện Công nghệ châu Á, các nhà nghiên cứu biết đến VinFuture ngày càng nhiều, đặc biệt là qua các webinar mà Quỹ tổ chức thường xuyên thời gian qua. Đây là chuỗi hoạt động học thuật nhằm kết nối các trí tuệ hàng đầu thế giới với các nhà khoa học và doanh nghiệp trong và ngoài nước. Thông qua các nội dung thảo luận, VinFuture còn khuyến khích sự đóng góp và thúc đẩy vai trò của các nhà khoa học Việt Nam trong chuỗi sáng tạo toàn cầu.  

“Nhờ VinFuture, Việt Nam được biết đến như một đất nước coi trọng hiền tài và quan tâm đến các vấn đề của nhân loại ở quy mô toàn cầu. Các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài biết nhiều hơn về các lĩnh vực có tính ứng dụng cao ở Việt Nam và hướng về đất nước nhiều hơn”, GS. Kim Oanh chia sẻ. 

Là một nhà khoa học trẻ, TS. Nguyễn Trọng Hiếu, Nghiên cứu viên, Giảng viên cao cấp, Đại học Quốc gia Australia, cũng nhận thấy rõ giá trị của “cầu nối” VinFuture trong việc đưa cộng đồng nghiên cứu trong nước và quốc tế xích lại gần nhau. Giải thưởng cũng là nguồn cảm hứng vô giá cho các bạn trẻ yêu khoa học, khích lệ họ học hỏi và nghiên cứu sâu hơn. Nhờ đó, VinFuture giúp khoa học Việt Nam phát triển và được biết đến nhiều hơn trên thế giới.

“Sự thành công của VinFuture sẽ nâng cao uy tín và vị thế quốc tế của nền khoa học và công nghệ của Việt Nam trong nhiều khía cạnh, đặc biệt là cải thiện hình ảnh Việt Nam như một nước đi đầu trong việc thúc đẩy và ủng hộ khoa học, công nghệ. Từ đó, sẽ thu hút sự chú ý của quốc tế, bao gồm thu hút thêm đầu tư vào lĩnh vực nghiên cứu và phát triển tại Việt Nam”, TS. Trọng Hiếu phân tích. 

Tán đồng quan điểm này, TS. Van Schepler-Luu đánh giá, sự quan tâm dành cho khoa học và công nghệ không chỉ thể hiện sự tiến bộ của Việt Nam mà còn là minh chứng cho cam kết trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống và tạo ra sự thay đổi có ý nghĩa cho nhiều người. Đồng thời, VinFuture tạo điều kiện cho các nhà khoa học quốc tế kết nối để hiểu hơn và có cái nhìn tổng quát, sâu sắc hơn về nền khoa học Việt Nam cũng như năng lực nghiên cứu, phát triển của con người Việt Nam. Sự giao lưu này vừa thúc đẩy cơ hội hợp tác quốc tế vừa giúp nâng cao vị thế và uy tín của khoa học Việt Nam trên trường quốc tế. 

“Qua đó, Việt Nam không chỉ được nhìn nhận là một đối tác quan trọng trong nghiên cứu và phát triển mà còn là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo và đổi mới”, TS. Van Schepler-Luu chia sẻ từ Philippines. 

Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2023 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố hôm 27/9 cho thấy, Việt Nam đã tăng 2 bậc so với năm 2022, xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế. WIPO đánh giá Việt Nam là một trong 3 quốc gia có thành tích vượt trội so với mức phát triển. 

Theo các chuyên gia, việc tăng 2 bậc trong xu thế khó khăn sau đại dịch Covid-19 cho thấy Việt Nam đã có những sự đầu tư mạnh mẽ và đúng hướng về mặt chính sách, cơ chế cho các nhà khoa học để họ có những đóng góp xứng đáng, được thế giới công nhận. Và không khó để có thể nhận ra dấu ấn của VinFuture trong sự thăng hạng này.

“Giải VinFuture có hiệu quả kích thích nghiên cứu sáng tạo ở Việt Nam khi các thông tin về thành quả nghiên cứu ở tuyến đầu khoa học thế giới được phổ biển và các nhà khoa học uy tín nhất đến nhận giải ngay tại nước ta”, GS. Trần Văn Thọ nhìn nhận. 

Thế Định

Nhận thức được hoàn cảnh gia đình, Khoa luôn cố gắng học tập chăm chỉ và nam sinh đã đạt học bổng trường Quốc tế Châu Âu (EIS). 

Tại đây, Khoa được hòa mình trong một môi trường học tập năng động, nhấn mạnh tư duy phản biện và ứng dụng kiến thức trong bối cảnh thực tế. Từ đó, niềm đam mê kinh doanh và quản lý doanh nghiệp, nghiên cứu khoa học và ngoại giao quốc tế của Khoa lần đầu tiên được khơi dậy.

“Chương trình học yêu cầu học sinh phải hoàn thành một số dự án đóng góp cho cộng đồng. Mình và các bạn trong lớp đã chung tay gây quỹ được 200 triệu đồng để tân trang lại một trường tiểu học khó khăn ở tỉnh Hà Giang. 

Được thầy hiệu trưởng động viên, chúng mình khởi nghiệp bán gối qua các kênh online và sự kiện offline để đạt được mục tiêu tài chính. Dự án thành công và tạo cho mình những nền tảng phát triển các kỹ năng về quản lý dự án, kiểm toán tài chính cũng như marketing”.

Ngoài ra, học tập tại EIS cho Khoa những trải nghiệm đa văn hóa với các bạn bè đến từ nhiều quốc gia như Việt, Hàn, Trung, Thái. Sự đa dạng bản sắc giúp các cuộc thảo luận đa chiều hơn rất nhiều.

Niềm đam mê nghiên cứu của Khoa cũng được nhen nhóm trong những năm học cấp 3. Dự án nghiên cứu "Tác động của du lịch đến bảo tồn động vật tự nhiên tại Đảo Khỉ ở Cần Giờ" đã đặt nền móng cho những phát kiến về phát triển bền vững của chàng trai sau này.

Hành trình “nhanh-gọn-lẹ” đến Bắc Đại

Khát khao trở thành một nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách, Khoa tin rằng nền tảng vững chắc về luật pháp quốc tế là cần thiết trong bối cảnh toàn cầu hóa. Điều này đã thôi thúc chàng trai theo đuổi bằng cử nhân Luật và Nghiên cứu pháp lý tại Đại học New York cơ sở Abu Dhabi với học bổng toàn phần 8 tỷ đồng.

Sau khi hoàn thành năm nhất, Khoa được trao cơ hội tham gia khóa đào tạo dự bị thạc sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) dưới sự hướng dẫn của hai giáo sư đoạt giải Nobel. Khóa học đã trang bị cho nam sinh những kỹ năng cần thiết để sử dụng dữ liệu và phương pháp nghiên cứu kinh tế lượng. Ở các năm tiếp theo, Khoa tham gia vào nhiều dự án nghiên cứu về đầu tư phát triển bền vững và chính sách y khoa cùng các giáo sư tại ĐH New York và ĐH Stanford. Qua những trải nghiệm này, chàng trai nhận ra được mục tiêu của mình.

“Khi bước vào năm ba, mình định hướng liên thông thành nghiên cứu sinh tiến sĩ. Trong quá trình nộp đơn, mình đậu 2 chương trình Học bổng Toàn phần của Liên Minh Châu Âu (Erasmus Mundus), Cambridge và Bắc Đại. Tuy nhiên, 2 trường đầu tiên không không đảm bảo học xong sẽ có thể được chuyển tiếp thẳng lên tiến sĩ. Đỗ chương trình tiến sĩ tại nhiều nơi khác trên thế giới như Pháp nhưng mình vẫn ưu tiên Trung Quốc vì mình nghiên cứu về phát triển bền vững ở các quốc gia đang phát triển.

Sau khi cân nhắc, mình chọn ĐH Bắc Kinh vì không chỉ cho phép học thẳng tiến sĩ mà còn đài thọ toàn bộ chi phí học tập, ăn ở và trao đổi quốc tế trong 4-6 năm”, Khoa chia sẻ.

Chia sẻ với VietNamNet, Khoa cho biết trình nộp đơn vào Đại học Bắc Kinh rất “nhanh-gọn-lẹ” gói gọn trong xấp xỉ 20 ngày, nộp đơn ngày 22/2, phỏng vấn ngày 11/3 và nhận kết quả ngày 13/3/2023.

“Thử thách lớn nhất của mình trong quá trình hoàn thành đơn giản là chương trình phỏng vấn với 6 giáo sư từ ĐH Bắc Kinh trong 20 phút với 2 ngày chuẩn bị. Mình khá bất ngờ vì lúc đó đang đi du lịch ở Ấn Độ và không mang theo bất kỳ quần áo sơ mi nào cả. Mình vẫn nhớ phải chạy quanh một trung tâm thương mại để mua được 1 bộ áo thật đẹp cho buổi phỏng vấn”.

“Các anh chị bên hội đồng tuyển sinh và các bạn thường gọi mình là ‘baby of the class’ vì mình là nghiên cứu sinh nhỏ tuổi nhất - nhận kết quả nhập học khi còn ở tuổi 21. Các bạn tân nghiên cứu sinh khác đều sinh năm 1999 đổ về trước”, Khoa dí dóm nói.

Trong môi trường đa văn hóa Đông-Tây và hội tụ anh tài từ khắp nơi trên thế giới, “món quà” lớn nhất chàng trai nhận được là có một cái nhìn toàn diện hơn, đa chiều hơn về thế giới.

“Trong suốt 4 năm qua, mình đã học tại Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Singapore, Anh Quốc, Ghana và Trung Quốc. ‘Con điên à?’ là câu nói mình thường xuyên nhận được từ gia đình và các cô chú lớn tuổi mỗi khi mình nói địa điểm xách ba lô đi học tiếp theo”.

Thuyết phục gia đình ủng hộ, chàng trai trẻ mong muốn đến nhiều nơi để thực chứng những điều trên truyền thông, đồng thời xóa bỏ định kiến của bản thân về thế giới.

Được biết, yêu cầu và kỳ vọng của trường Khoa theo học là hướng cho các tân nghiên cứu sinh tiến sĩ là trở thành giáo sư tại các đại học top đầu trên thế giới và tại Trung Quốc. Vì vậy, nhà trường kỳ vọng các tân tiến sĩ không chỉ đăng bài trên các báo Q1 sau 4-5 năm nghiên cứu mà phải nhắm tới 24 tạp chí tốt nhất khối ngành quản trị kinh doanh. 

Kỳ vọng này tạo áp lực cũng như động lực cho Khoa chuẩn bị ý tưởng nghiên cứu và thu thập dữ liệu ngay từ những tháng đầu tiên nhập học- không như nhiều nơi khác là công việc này sẽ bắt đầu vào năm 2, năm 3.

Cơ duyên với Liên Hợp Quốc và trăn trở phát triển bền vững ở Việt Nam

Anh Khoa có cơ duyên tham gia các sáng kiến của Liên hợp quốc (LHQ) ngay từ khi còn nhỏ. “Những năm cấp 3, mình tham gia nhiều dự án trực thuộc Youth Force 2030 Việt Nam, mạng lưới các thủ lĩnh thanh niên khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, được thành lập và bảo trợ ban đầu bởi Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) và Chương trình Tình nguyện LHQ Châu Á – Thái Bình Dương.

Năm 2020, tại Diễn Đàn Đô Thị Toàn Cầu Lần Thứ 10 của Chương trình Nhập cư LHQ (UN-Habitat), mình làm báo cáo viên cho 2 phòng họp cấp cao của các bộ trưởng các nước châu Á về chủ đề Đô thị bền vững”.

Hiện tại, Khoa là thành viên của nhóm nghiên cứu Chuyển dịch Năng lượng thuộc Nhóm Công tác Thanh niên về Chính sách Khí hậu (YPWG) - một dự án được bảo trợ và khởi xướng bởi UNDP. Nghiên cứu của Khoa hướng đến đánh giá vai trò của bạn trẻ Việt Nam trong việc thúc đẩy chuyển dịch năng lượng công bằng. 

Dựa vào các dữ liệu nghiên cứu thu thập được, nhóm đang tiến hành viết báo cáo đặc biệt gửi về UNDP để phục vụ cho công tác cố vấn chính sách tại Việt Nam và sẽ trình bày tại hội nghị COP28 sắp tới.

Ngoài ra, Khoa cũng đồng sáng lập các tổ chức MiYork và VSPACE với ước mơ mang giáo dục đến gần với các bạn trẻ Việt Nam. VSPACE hướng tới ứng dụng công nghệ để tạo cơ hội học tập tiếng Anh trực tiếp cho học sinh địa bàn cả nước trong khi MiYork Education được định hướng là một doanh nghiệp xã hội 2 mục tiêu lớn là mang đến cơ hội học tập quốc tế cho học sinh Việt Nam và đào tạo các kỹ năng liên quan đến nghiên cứu và quản lý dự án hướng đến 17 mục tiêu phát triển bền vững của LHQ.

Ngoài giúp sinh viên Việt Nam vươn tầm quốc tế, Khoa cùng các bạn cũng đã hỗ trợ hơn 300 em học sinh tại 21 quốc gia đạt được ước mơ du học vào Stanford, Princeton, Harvard... 

“Ba lời khuyên chung mà mình gửi các em học sinh là: Hãy có 1 ước mơ thật lớn nhưng khả thi để có thể khiến em vừa sung túc và vừa có ích cho xã hội. (2) Hãy kiếm những đồng đội thật giỏi để cùng em hoàn thành ước mơ đó. (3) Nếu giấc mơ có thay đổi cũng đừng buồn hay lo lắng vì những kỹ năng và tình bạn em có được thông qua thời gian vẫn còn đó, chỉ cần có một mục tiêu để tiến tới, đó đã là điều hạnh phúc”.

Trong 5 năm qua, Anh Khoa đã chu du đến 15 quốc gia tại 4 châu lục (Bắc Mỹ, Âu, Á, Phi, Đại Đương). Chàng học bá Bắc Đại đặt mục tiêu vòng quanh thế giới và góp phần tạo tác động tích cực đến lĩnh vực khởi nghiệp xã hội tại Việt Nam.

Thành tích của Trần Anh Khoa:

- Học bổng toàn phần 8 tỷ đồng bậc cử nhân tại ĐH New York cơ sở Abu Dhabi với chuyên ngành Luật và Nghiên cứu Pháp lý (2019-2023)

- Học bổng toàn phần của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho khóa đào tạo tiền Thạc sĩ về Kinh tế, Dữ liệu và Phát triển xã hội

- Học bổng toàn phần, học liên thông lên tiến sĩ chuyên ngành Quản Trị Chiến Lược và Kinh Doanh Quốc Tế tại ĐH Bắc Kinh

- Báo cáo viên UN-Habitat; Nhóm Công tác Chính sách Thanh niên, Nhà nghiên cứu về Chuyển đổi Năng lượng Công bằng tại UNDP Việt Nam

- Co-founder tổ chức MiYork (Hệ sinh thái thúc đẩy đổi mới xã hội và giáo dục hướng đến phát triển bền vững cho học sinh Việt Nam); VSPACE (Doanh nghiệp đào tạo tiếng Anh trực tuyến hướng đến phát triển công nghệ giáo dục)

- Trợ lý nghiên cứu tại trường Y dược ĐH Stanford, ĐH New York, ĐH Bắc Kinh

- Xuất bản phẩm trên các tạp chí quốc tế uy tín và thuyết trình tại các hội thảo quốc tế

Nền tảng từ văn hóa đọc

Ngay từ nhỏ, Trần Anh Khoa (TP.HCM) đã được gia đình truyền lửa đam mê học tập và nghiên cứu. Chàng trai thường dành hàng giờ đồng hồ mỗi ngày để đắm chìm trong những cuốn sách về các chủ đề từ khoa học vũ trụ đến Lịch sử, Địa lý. Văn hóa đọc đã xây dựng những nền tảng vững chắc cho Khoa trên chặng đường chinh phục đỉnh cao tri thức.

“Dù khó khăn hay no ấm, gia đình vẫn luôn ưu tiên việc học của mình, vì vậy, mình may mắn được đọc rất nhiều sách từ hồi tiểu học. Lên lớp 5, mình đã đọc hết 8 tập của Việt Sử Giai Thoại. Những nền tảng Khoa học, Lịch sử và Địa lý này đã tạo nền tảng tốt cho mình những năm cấp 2, cấp 3 và cả sau này”.

Nhận thức được hoàn cảnh gia đình, Khoa luôn cố gắng học tập chăm chỉ và nam sinh đã đạt học bổng trường Quốc tế Châu Âu (EIS). 

Tại đây, Khoa được hòa mình trong một môi trường học tập năng động, nhấn mạnh tư duy phản biện và ứng dụng kiến thức trong bối cảnh thực tế. Từ đó, niềm đam mê kinh doanh và quản lý doanh nghiệp, nghiên cứu khoa học và ngoại giao quốc tế của Khoa lần đầu tiên được khơi dậy.

“Chương trình học yêu cầu học sinh phải hoàn thành một số dự án đóng góp cho cộng đồng. Mình và các bạn trong lớp đã chung tay gây quỹ được 200 triệu đồng để tân trang lại một trường tiểu học khó khăn ở tỉnh Hà Giang. 

Được thầy hiệu trưởng động viên, chúng mình khởi nghiệp bán gối qua các kênh online và sự kiện offline để đạt được mục tiêu tài chính. Dự án thành công và tạo cho mình những nền tảng phát triển các kỹ năng về quản lý dự án, kiểm toán tài chính cũng như marketing”.

Ngoài ra, học tập tại EIS cho Khoa những trải nghiệm đa văn hóa với các bạn bè đến từ nhiều quốc gia như Việt, Hàn, Trung, Thái. Sự đa dạng bản sắc giúp các cuộc thảo luận đa chiều hơn rất nhiều.

Niềm đam mê nghiên cứu của Khoa cũng được nhen nhóm trong những năm học cấp 3. Dự án nghiên cứu "Tác động của du lịch đến bảo tồn động vật tự nhiên tại Đảo Khỉ ở Cần Giờ" đã đặt nền móng cho những phát kiến về phát triển bền vững của chàng trai sau này.

Hành trình “nhanh-gọn-lẹ” đến Bắc Đại

Khát khao trở thành một nhà khoa học và nhà hoạch định chính sách, Khoa tin rằng nền tảng vững chắc về luật pháp quốc tế là cần thiết trong bối cảnh toàn cầu hóa. Điều này đã thôi thúc chàng trai theo đuổi bằng cử nhân Luật và Nghiên cứu pháp lý tại Đại học New York cơ sở Abu Dhabi với học bổng toàn phần 8 tỷ đồng.

Sau khi hoàn thành năm nhất, Khoa được trao cơ hội tham gia khóa đào tạo dự bị thạc sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) dưới sự hướng dẫn của hai giáo sư đoạt giải Nobel. Khóa học đã trang bị cho nam sinh những kỹ năng cần thiết để sử dụng dữ liệu và phương pháp nghiên cứu kinh tế lượng. Ở các năm tiếp theo, Khoa tham gia vào nhiều dự án nghiên cứu về đầu tư phát triển bền vững và chính sách y khoa cùng các giáo sư tại ĐH New York và ĐH Stanford. Qua những trải nghiệm này, chàng trai nhận ra được mục tiêu của mình.

“Khi bước vào năm ba, mình định hướng liên thông thành nghiên cứu sinh tiến sĩ. Trong quá trình nộp đơn, mình đậu 2 chương trình Học bổng Toàn phần của Liên Minh Châu Âu (Erasmus Mundus), Cambridge và Bắc Đại. Tuy nhiên, 2 trường đầu tiên không không đảm bảo học xong sẽ có thể được chuyển tiếp thẳng lên tiến sĩ. Đỗ chương trình tiến sĩ tại nhiều nơi khác trên thế giới như Pháp nhưng mình vẫn ưu tiên Trung Quốc vì mình nghiên cứu về phát triển bền vững ở các quốc gia đang phát triển.

Sau khi cân nhắc, mình chọn ĐH Bắc Kinh vì không chỉ cho phép học thẳng tiến sĩ mà còn đài thọ toàn bộ chi phí học tập, ăn ở và trao đổi quốc tế trong 4-6 năm”, Khoa chia sẻ.

Chia sẻ với VietNamNet, Khoa cho biết trình nộp đơn vào Đại học Bắc Kinh rất “nhanh-gọn-lẹ” gói gọn trong xấp xỉ 20 ngày, nộp đơn ngày 22/2, phỏng vấn ngày 11/3 và nhận kết quả ngày 13/3/2023.

“Thử thách lớn nhất của mình trong quá trình hoàn thành đơn giản là chương trình phỏng vấn với 6 giáo sư từ ĐH Bắc Kinh trong 20 phút với 2 ngày chuẩn bị. Mình khá bất ngờ vì lúc đó đang đi du lịch ở Ấn Độ và không mang theo bất kỳ quần áo sơ mi nào cả. Mình vẫn nhớ phải chạy quanh một trung tâm thương mại để mua được 1 bộ áo thật đẹp cho buổi phỏng vấn”.

“Các anh chị bên hội đồng tuyển sinh và các bạn thường gọi mình là ‘baby of the class’ vì mình là nghiên cứu sinh nhỏ tuổi nhất - nhận kết quả nhập học khi còn ở tuổi 21. Các bạn tân nghiên cứu sinh khác đều sinh năm 1999 đổ về trước”, Khoa dí dóm nói.

Trong môi trường đa văn hóa Đông-Tây và hội tụ anh tài từ khắp nơi trên thế giới, “món quà” lớn nhất chàng trai nhận được là có một cái nhìn toàn diện hơn, đa chiều hơn về thế giới.

“Trong suốt 4 năm qua, mình đã học tại Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Singapore, Anh Quốc, Ghana và Trung Quốc. ‘Con điên à?’ là câu nói mình thường xuyên nhận được từ gia đình và các cô chú lớn tuổi mỗi khi mình nói địa điểm xách ba lô đi học tiếp theo”.

Thuyết phục gia đình ủng hộ, chàng trai trẻ mong muốn đến nhiều nơi để thực chứng những điều trên truyền thông, đồng thời xóa bỏ định kiến của bản thân về thế giới.

Được biết, yêu cầu và kỳ vọng của trường Khoa theo học là hướng cho các tân nghiên cứu sinh tiến sĩ là trở thành giáo sư tại các đại học top đầu trên thế giới và tại Trung Quốc. Vì vậy, nhà trường kỳ vọng các tân tiến sĩ không chỉ đăng bài trên các báo Q1 sau 4-5 năm nghiên cứu mà phải nhắm tới 24 tạp chí tốt nhất khối ngành quản trị kinh doanh. 

Kỳ vọng này tạo áp lực cũng như động lực cho Khoa chuẩn bị ý tưởng nghiên cứu và thu thập dữ liệu ngay từ những tháng đầu tiên nhập học- không như nhiều nơi khác là công việc này sẽ bắt đầu vào năm 2, năm 3.

Cơ duyên với Liên Hợp Quốc và trăn trở phát triển bền vững ở Việt Nam

Anh Khoa có cơ duyên tham gia các sáng kiến của Liên hợp quốc (LHQ) ngay từ khi còn nhỏ. “Những năm cấp 3, mình tham gia nhiều dự án trực thuộc Youth Force 2030 Việt Nam, mạng lưới các thủ lĩnh thanh niên khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, được thành lập và bảo trợ ban đầu bởi Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) và Chương trình Tình nguyện LHQ Châu Á – Thái Bình Dương.

Năm 2020, tại Diễn Đàn Đô Thị Toàn Cầu Lần Thứ 10 của Chương trình Nhập cư LHQ (UN-Habitat), mình làm báo cáo viên cho 2 phòng họp cấp cao của các bộ trưởng các nước châu Á về chủ đề Đô thị bền vững”.

Hiện tại, Khoa là thành viên của nhóm nghiên cứu Chuyển dịch Năng lượng thuộc Nhóm Công tác Thanh niên về Chính sách Khí hậu (YPWG) - một dự án được bảo trợ và khởi xướng bởi UNDP. Nghiên cứu của Khoa hướng đến đánh giá vai trò của bạn trẻ Việt Nam trong việc thúc đẩy chuyển dịch năng lượng công bằng. 

Dựa vào các dữ liệu nghiên cứu thu thập được, nhóm đang tiến hành viết báo cáo đặc biệt gửi về UNDP để phục vụ cho công tác cố vấn chính sách tại Việt Nam và sẽ trình bày tại hội nghị COP28 sắp tới.

Ngoài ra, Khoa cũng đồng sáng lập các tổ chức MiYork và VSPACE với ước mơ mang giáo dục đến gần với các bạn trẻ Việt Nam. VSPACE hướng tới ứng dụng công nghệ để tạo cơ hội học tập tiếng Anh trực tiếp cho học sinh địa bàn cả nước trong khi MiYork Education được định hướng là một doanh nghiệp xã hội 2 mục tiêu lớn là mang đến cơ hội học tập quốc tế cho học sinh Việt Nam và đào tạo các kỹ năng liên quan đến nghiên cứu và quản lý dự án hướng đến 17 mục tiêu phát triển bền vững của LHQ.

Ngoài giúp sinh viên Việt Nam vươn tầm quốc tế, Khoa cùng các bạn cũng đã hỗ trợ hơn 300 em học sinh tại 21 quốc gia đạt được ước mơ du học vào Stanford, Princeton, Harvard... 

“Ba lời khuyên chung mà mình gửi các em học sinh là: Hãy có 1 ước mơ thật lớn nhưng khả thi để có thể khiến em vừa sung túc và vừa có ích cho xã hội. (2) Hãy kiếm những đồng đội thật giỏi để cùng em hoàn thành ước mơ đó. (3) Nếu giấc mơ có thay đổi cũng đừng buồn hay lo lắng vì những kỹ năng và tình bạn em có được thông qua thời gian vẫn còn đó, chỉ cần có một mục tiêu để tiến tới, đó đã là điều hạnh phúc”.

Trong 5 năm qua, Anh Khoa đã chu du đến 15 quốc gia tại 4 châu lục (Bắc Mỹ, Âu, Á, Phi, Đại Đương). Chàng học bá Bắc Đại đặt mục tiêu vòng quanh thế giới và góp phần tạo tác động tích cực đến lĩnh vực khởi nghiệp xã hội tại Việt Nam.

Thành tích của Trần Anh Khoa:

- Học bổng toàn phần 8 tỷ đồng bậc cử nhân tại ĐH New York cơ sở Abu Dhabi với chuyên ngành Luật và Nghiên cứu Pháp lý (2019-2023)

- Học bổng toàn phần của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) cho khóa đào tạo tiền Thạc sĩ về Kinh tế, Dữ liệu và Phát triển xã hội

- Học bổng toàn phần, học liên thông lên tiến sĩ chuyên ngành Quản Trị Chiến Lược và Kinh Doanh Quốc Tế tại ĐH Bắc Kinh

- Báo cáo viên UN-Habitat; Nhóm Công tác Chính sách Thanh niên, Nhà nghiên cứu về Chuyển đổi Năng lượng Công bằng tại UNDP Việt Nam

- Co-founder tổ chức MiYork (Hệ sinh thái thúc đẩy đổi mới xã hội và giáo dục hướng đến phát triển bền vững cho học sinh Việt Nam); VSPACE (Doanh nghiệp đào tạo tiếng Anh trực tuyến hướng đến phát triển công nghệ giáo dục)

- Trợ lý nghiên cứu tại trường Y dược ĐH Stanford, ĐH New York, ĐH Bắc Kinh

- Xuất bản phẩm trên các tạp chí quốc tế uy tín và thuyết trình tại các hội thảo quốc tế

“Toàn trường có 7 lớp với 220 học sinh, hôm qua phải nghỉ học. Hôm nay, chúng tôi muốn cho các em đi học vừa theo kịp chương trình vừa quản lý các em. Vì nước sông vẫn còn lớn, các em ở nhà hay đi câu, thả lưới cạnh sông suối rất nguy hiểm”, ông Hiến nói với PV VietNamNet.

Cũng theo Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Thạch, cầu ngập sâu trong bùn đất, các em lớp lớn vẫn có thể xắn quần lội qua nhưng một số em nhỏ lớp 6, 7 và học sinh khuyết tật không thể đi qua.

Vì thế, thầy hiệu trưởng và một số thầy cô trong trường đã cõng các em qua khu vực bùn đất để đến trường. Một số thầy cô khác cũng tham gia dọn bùn đất, nhờ có máy múc nên tạm thời đường đã thông.

“Những bức ảnh này do một người đi đường chụp lại. Lúc mọi người chia sẻ trên mạng xã hội, tôi mới biết. Tôi hoàn toàn bất ngờ vì hành động nhỏ của mình lại được mọi người quan tâm như vậy. Ở đây thấp, hay ngập nên tôi thấy việc này rất bình thường", ông Hiến nói thêm.

Đến sáng nay, toàn tỉnh Quảng Bình còn 9 thôn bản bị chia cắt, Quốc lộ 15 đoạn đi qua Ngầm Bùng đang ngập từ 1,5-2m. Các tuyến đường khác cơ bản đã thông, nhiều địa phương huy động cán bộ và người dân dọn dẹp để trở lại sinh hoạt bình thường.

Hải Sâm

Sáng 27/9, hình ảnh thầy hiệu trưởng cùng một số giáo viên cõng học sinh lội qua lớp bùn đất đến trường được chia sẻ trên các trang mạng xã hội khiến nhiều người cảm động.

Hình ảnh được ghi lại tại xã Thanh Thạch, huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình. Theo ông Hoàng Thế Hiến, Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Thạch, trận mưa lũvừa qua, cầu Thanh Thạch bị ngập từ 1-1,5m khiến địa bàn xã bị chia cắt, học sinh từ mầm non đến THCS phải nghỉ học.

Sáng nay, nước đã rút xuống dưới mặt cầu khoảng 50cm, tuy nhiên hai bên mố cầu thấp, trũng nên bùn đất rất dày, chỗ dày nhất ngang thắt lưng người lớn.

“Toàn trường có 7 lớp với 220 học sinh, hôm qua phải nghỉ học. Hôm nay, chúng tôi muốn cho các em đi học vừa theo kịp chương trình vừa quản lý các em. Vì nước sông vẫn còn lớn, các em ở nhà hay đi câu, thả lưới cạnh sông suối rất nguy hiểm”, ông Hiến nói với PV VietNamNet.

Cũng theo Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Thạch, cầu ngập sâu trong bùn đất, các em lớp lớn vẫn có thể xắn quần lội qua nhưng một số em nhỏ lớp 6, 7 và học sinh khuyết tật không thể đi qua.

Vì thế, thầy hiệu trưởng và một số thầy cô trong trường đã cõng các em qua khu vực bùn đất để đến trường. Một số thầy cô khác cũng tham gia dọn bùn đất, nhờ có máy múc nên tạm thời đường đã thông.

“Những bức ảnh này do một người đi đường chụp lại. Lúc mọi người chia sẻ trên mạng xã hội, tôi mới biết. Tôi hoàn toàn bất ngờ vì hành động nhỏ của mình lại được mọi người quan tâm như vậy. Ở đây thấp, hay ngập nên tôi thấy việc này rất bình thường", ông Hiến nói thêm.

Đến sáng nay, toàn tỉnh Quảng Bình còn 9 thôn bản bị chia cắt, Quốc lộ 15 đoạn đi qua Ngầm Bùng đang ngập từ 1,5-2m. Các tuyến đường khác cơ bản đã thông, nhiều địa phương huy động cán bộ và người dân dọn dẹp để trở lại sinh hoạt bình thường.

Hải Sâm