Người Mường ở xã Mai Hạ xưa nay vẫn luôn tự hào về ẩm thực quê mình. Điều đó được ghi nhận qua việc truyền tụng trong xã hội những câu thành ngữ khá nổi tiếng: “Củ mài, rau sắng, măng đắng, mật ong” hay “Cơm đồ, nhà gác, nước vác, lợn thui”…Những món ăn của người Mường chủ yếu là khai thác tự nhiên và chăn nuôi. Với các sản vật mà thiên nhiên mang lại như rau rừng, măng rừng, đánh bắt cá ở sông suối, săn bắt động vật…. Cách chế biến món ăn của người Mường khá đa dạng nhưng chủ yếu sử dụng cách chế biến các món hấp và xào.
Độc đáo trong phong vị
Người Mường thích ăn các món ăn có khẩu vị chua. Có lẽ do điều kiện khí hậu nóng ẩm qui định, những thức ăn dễ chuyển hóa hơn, dễ ăn và cũng ngon miệng hơn, chẳng hạn các món cá muối củ kiệu và quả cà dại, rau cải muối dưa, đu đủ muối dưa ép, rau sắn muối dưa nấu cá….Đặc biệt, người Mường thích các loại măng ngâm chua. Từ măng chua họ có thể kết hợp các nguyên liệu khác để chế biến thành nhiều món ăn.
Ngoài vị chua người Mường thích ăn các món có vị đắng, như lá đu đủ, quả đu đủ non hấp là những món ăn có vị đắng mà được người Mường rất ưa thích. Rau đốm cũng là loại rau đắng được đồ để ăn, có khi đồng bào còn thích ăn món này hơn thịt, cá. Lá kia là loại rau rất đắng, được nấu canh với khoai môn. Các loại mướp đắng, ruột cá cũng được ưa chuộng. Họ còn ưa mật của các loại động vật như chim, lợn, gà, vịt là nguyên liệu dùng để chế biến các loại nước chấm.
Người Mường cũng thường ăn những món ăn có vị cay nóng đặc biệt là ớt. Trong nhà của đồng bào lúc nào cũng có một hũ ớt.
Người Mường ít ăn những món ăn có vị ngọt. Họ thường chỉ ăn ngọt ở dạng hoa quả tươi. Mật và đường chỉ dùng cho vài loại bánh hay để chấm bánh.
Trong ăn uống, người Mường đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm hay và sâu sắc trở thành biểu tượng văn hóa của dân tộc mình: “ Cơm đồ, nhà gác, nước vác, lợn thui, ngày lui, tháng tới/ Cơm nếp, cơm chăm, trên nương, trên nà/ Cá nhỏ, cá to, trong ao, dưới suối/ Săn trong rừng được thú, được chim/ Đi hái, đi tìm, được rau, được quả”.
Văn hoá ẩm thực người Mường
Người Mường ở xã Mai Hạ, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình có truyền thống làm các loại bánh bằng gạo, gạo nếp, bột gạo nếp,..Bánh được làm theo những quy định của lễ tết, hội hè. Đối với họ, lễ tết nào cũng có bánh phù hợp nhất định. Các loại bánh không thể thiếu trong các lễ tết của họ: bánh chưng, bánh chay, bánh trôi, bánh uôi, bánh ống (pẻng tổng khìu) dùng trong cưới hỏi, bánh ốc (pẻng wach) để thăm người ốm,..
Cơ cấu bữa ăn của người Mường ở xã Mai Hạ, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình có sự khác biệt giữa ngày thường với lễ, tết. Đồ cúng tế trong các lễ tết của họ, trước hết phải thờ cúng tổ tiên, thần thánh, các loại ma nhà, hồn vía cây trồng, vật nuôi,.. nên nguyên liệu chế biến thường quý hiếm, và được chế biến cầu kỳ hơn… Cỗ trong ngày tết Nguyên Đán cổ truyền của người Mường ở xã Mai Hạ, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình không quá cầu kỳ về hình thức, không trang trí đẹp như cỗ của người Thái, không cắt tỉa hình hoa như người Việt,…
 |
Ứng xử trong ăn uống của người Mường ở xã Mai Hạ, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình mang tính tôn ti trật tự. Điều đó thể hiện sâu sắc trong nề nếp gia đình và tính cộng động, cộng cảm tinh thần tương thân tương ái giúp đỡ nhau, giữa những người anh em họ hàng, làng xóm,… trong cỗ bàn, đám sá. Nó cũng hàm chứa trong sự nhường nhịn, đồ ăn uống của người khỏe với người ốm đau, của ông bà, bố mẹ, anh chị với con cháu, em út, của người thân trong nhà với thái phụ, sản phụ,… sự tương trợ đó diễn ra một cách tự nguyện, tự giác trở thành một nếp sống của họ.
(Theo Làng Việt)
" alt="Độc đáo phong vị ẩm thực xứ Mường"/>
Độc đáo phong vị ẩm thực xứ Mường
Mới đây, một cuộc điều tra của các nhà nghiên cứu người Canada tiến hành, được đăng tải trên Tạp chí Nghiên cứu Sex (Journal of Sex Research) đã cho những kết quả rất bất ngờ.
Đó là rất nhiều người có những hành vi tình dục mà chúng ta vẫn coi là "bị cấm". Tiến sĩ Christian Joyal, giáo sư tâm lý tại Đại học Montreal, thành viên nhóm các nhà nghiên cứu cho biết: "Hóa ra một số những cái gọi là hành vi 'cấm kỵ' trong tình dục lại đang thực sự khá phổ biến".
Và theo kết quả thu được thì dưới đây là 5 hành vi liên quan đến tình dục tưởng rất "kì quái" nhưng thực ra lại vô cùng phổ biến:
- Thị dâm: Gần 1/2 số người được khảo sát thừa nhận có những tưởng tượng về tình dục khi xem một người lạ cởi bỏ quần áo hoặc có quan hệ tình dục. 1/3 trong số này nói rằng họ có ham muốn thực sự mỗi lần như vậy.
- Bị kích thích bởi đồ vật (bái vật): Khoảng 1/4 số người được hỏi thú nhận họ bị kích bởi các vật dụng mang tính nhục dục như một đôi giày cao gót hay một chiếc khăn lụa.
- Thích cảm giác mạnh: 30% những người tham gia nghiên cứu thừa nhận đã quan hệ tình dục ở nơi công cộng hay tại một khu vực có nguy cơ cao bị phát hiện hoặc bị bắt. Nhưng quan trọng là họ thích điều này.
- Loạn dâm cọ xát (Frotteurism): Khoảng 1/4 số người được hỏi trả lời rằng họ mắc chứng loạn dâm cọ xát - tức là không cần quan hệ thực sự, chỉ cần chạm hoặc cọ vào người khác là đã có ham muốn, thôi thúc được thỏa mãn nhu cầu tình dục.
- Bị chi phối: Gần 20% số người được hỏi thừa nhận họ cảm thấy kích thích tình dục khi bị người khác chi phối, ví dụ như khi bị dùng bạo lực hoặc làm nhục...
Nói về vấn đề này, Tiến sĩ Joyal cho biết: Những người tham gia nghiên cứu không phải là người nghiện tình dục. Trước đây cũng đã có những nghiên cứu về vấn đề này được thực hiện đối với nhóm sinh viên nhưng kết quả không mang tính bao quát. Đây là nghiên cứu đầu tiên về tình dục được tập trung vào dân số nói chung. Tuy nhiên, mặc dù tất cả những hành vi này có vẻ khá bình thường nhưng nếu xét theo Sổ tay Chẩn đoán và thống kê về Hành vi và Tâm thần (mới được Hiệp hội Tâm thần Mỹ công bố gần đây) thì đó lại là những hành vi không bình thường.
Tiến sĩ Joyal giải thích: Theo phân loại thì những hành vi được coi là rối loạn tình dục bao gồm: ham muốn tình dục mãnh liệt mà không liên quan đến sự kích thích tại bộ phận sinh dục hoặc âu yếm với đối tác, bao gồm cả việc cọ xát, phô trương... Tuy nhiên, nếu như những hành vi này được thực hiện với sự đồng ý giữa 2 người, không phản cảm (như thể hiện ở nơi công cộng...) thì cũng được coi là lành mạnh và bình thường.
Trong thực tế, nghiên cứu của Joyal cho thấy, những người có xu hướng tình dục như vậy lại thừa nhận rằng họ cảm thấy hạnh phúc và đời sống tình dục cũng phong phú hơn. Họ cũng cho biết rằng không phải lúc nào cũng làm như vậy mà chỉ thực hiện trong những dịp đặc biệt, như là một cách để "thêm gia vị" cho chuyện phòng the của mình.
"Nó chỉ thực sự trở thành vấn đề nếu như bạn hoặc đối tác của bạn cảm thấy không thoải mái hoặc ám ảnh cuộc sống của bạn, ví dụ như: Liên tục muốn được nhìn cảnh khiêu dâm trong ngày hoặc khăng khăng đòi mang trang phục, phụ kiện nào đó mỗi lần quan hệ tình dục...", Tiến sĩ Joyal cho biết.
Mặc dù có rất nhiều điều đặc biệt xung quanh chuyện này mà chúng ta không hiểu hết được nhưng không thể phủ nhận một điều rằng tình dục là yếu tố cần thiết trong cuộc sống. Không chỉ có vai trò duy trì nòi giống, hoạt động này còn đặc biệt có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nó có thể giúp chúng ta cảm thấy hạnh phúc, khỏe mạnh và sống thọ hơn. Nó cũng có thể bảo vệ chống lại bệnh tật, ngăn ngừa ung thư.
Ở đây, Đại học Y Illinois (Chicago, Mỹ) đã đưa ra một số lợi ích mà hoạt động quan hệ tình dục mang lại như sau:
- Giảm căng thẳng: Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí sinh học Perspective đã chứng minh điều này. Những người tham gia nghiên cứu đã có quan hệ tình dục đường âm đạo sẽ ít bị căng thẳng trước một công việc quan trọng và nhiều áp lực hơn so với người không có quan hệ tình dục, thủ dâm hoặc có quan hệ nhưng không theo đường âm đạo.
- Làm việc hiệu quả hơn: Các nhà nghiên cứu tại Đại học Gottingen tại Đức phát hiện ra rằng những người ít có quan hệ tình dục sẽ có xu hướng làm việc nhiều hơn để bù đắp cho sự thiếu thỏa mãn trong phòng ngủ. 32.000 người tham gia nghiên cứu đã mô tả thói quen quan hệ tình dục và công việc của mình. Kết quả thu được là 36% nam giới và 35% nữ giới có quan hệ tình dục 1 lần/tuần thường lao đầu vào công việc. Càng làm việc, họ càng căng thẳng và hiệu suất kém.
- Tốt cho tim mạch: Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học và y tế cộng đồng (Journal of Epidemiology and Community Health) cho thấy rằng những người đàn ông có quan hệ tình dục 2 lần/tuần trở lên ít có nguy cơ tử vong vì một cơn đau tim so với những người đàn ông có quan hệ tình dục ít thường xuyên hơn. Nghiên cứu cho thấy không có mối quan hệ giữa tần số giao hợp và khả năng tử vong do đột quỵ.
- Giúp giảm đau: Trong thời gian hưng phấn và cực khoái, vùng dưới đồi trong não giải phóng hormone oxytocin tạo ra cảm giác tốt. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Rutgers ở New Jersey phát hiện ra rằng sự đột biến này của oxytocin thực sự có thể giúp phụ nữ cảm thấy đau ít hơn, đặc biệt là trong thời kỳ kinh nguyệt. Một nghiên cứu được công bố trong Bản tin Sinh học thực nghiệm và Y học (Bulletin of Experimental Biology and Medicine) cũng phát hiện ra rằng lượng oxytocin ở nam giới giúp giảm cơn đau tới một nửa.
- Phòng chống lại ung thư: Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí quốc tế BJU thấy quan hệ tình dục và thủ dâm có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới lớn tuổi. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y học Mỹ nhận thấy rằng những người đàn ông xuất tinh thường xuyên trong những năm 20 cũng có thể giúp giảm nguy cơ của ung thư tuyến tiền liệt.
- Cải thiện chất lượng tinh trùng: Quan hệ tình dục thường xuyên có thể cải thiện chất lượng tinh trùng của một người đàn ông, làm giảm thiệt hại DNA ở tinh trùng và tăng khả năng sinh sản. Theo Hiệp hội châu Âu về Nhân Sinh sản và Phôi học (European Society of Human Reproduction and Embryology), những người đàn ông có quan hệ tình dục hoặc xuất tinh hàng ngày sẽ có chất lượng tinh trùng cao hơn sau bảy ngày so với những người không có quan hệ tình dục.
(Theo Afamily.vn)
" alt="5 hành vi tình dục tưởng là rất 'kì quái' nhưng hóa ra lại vô cùng bình thường"/>
5 hành vi tình dục tưởng là rất 'kì quái' nhưng hóa ra lại vô cùng bình thường
