Vì sợ thất bại, nên một số người trì hoãn những việc mà họ muốn làm. Ảnh: C.F.

Tôi đã từng nhận được một email thú vị và chứa đầy tâm tư của một độc giả sau khi đọc bài viết về trì hoãn có tổ chức của tôi. Người phụ nữ này, mà tôi tạm gọi là cô Imelda, là chủ của một công ty may trang phục bằng da cho người lớn và còn đang viết một cuốn tiểu thuyết. Cô ấy viết cho tôi như sau:

"Tôi muốn cảm ơn vì bài viết của ông. Tôi và chồng chưa cưới đều là những người có tính trì hoãn. Anh ấy đã gửi cho tôi bài viết của ông và tôi không thể tin được rằng những điều trong bài viết như thể nói về chính tôi vậy.

Tôi đã trải qua cảm giác tội lỗi và dằn vặt biết bao nhiêu lần bởi vì tôi không thể hoàn thành những dự định của mình hay tệ hơn, tôi đã cố tình không thực hiện. Tôi biết là tôi hoàn toàn có đủ khả năng thực hiện và hoàn thành tất cả những dự định của mình, nhưng vì một lý do gì đó, tôi lại cố ý không làm.

Tôi nghĩ điều này có liên quan đến nỗi sợ thất bại, bởi tôi biết rằng mình sẽ không bị đánh giá và thất bại chừng nào những dự án của tôi chưa hoàn thành. Suy nghĩ này rõ ràng là kết quả của việc tôi quá khắt khe với bản thân. Là một người cầu toàn, điều khó khăn nhất tôi phải đối điện là vượt qua những yêu cầu chặt chẽ đối với chính bản thân mình.

Tôi còn một bộ tiểu thuyết ba tập đang viết dở, một đống đơn đặt hàng chưa may xong ở công ty, một bản thu âm thử chưa được bắt đầu, một bộ truyện tranh, vài bức tranh và rất nhiều ký họa chưa vẽ xong.

Tôi cố làm những việc như rửa cọ vẽ, sắp xếp ổ cứng máy tính để dành chỗ cho các dự án âm nhạc chưa cả được bắt đầu, sắp xếp thứ tự các chương sách và viết thật nhiều thật nhiều phác thảo về các nhân vật và các tình tiết; bởi vì làm tất cả những việc này cho tôi cảm giác như thể tôi sắp thật sự bắt tay vào thực hiện các dự án.

Tôi thậm chí còn cố gắng viết thư cho một vài ban nhạc và tuyên bố rằng tôi chuẩn bị cho ra một bản thu thử, coi như là để tự đặt cho mình một mục tiêu cần phải hoàn thành trong một thời hạn cụ thể. Họ trả lời rằng thấy rất thú vị và mong chờ được nghe bản ghi thử, điều đó chỉ làm lớn thêm trong tôi nỗi sợ phải bắt đầu để rồi lại bị từ chối.

Trong thâm tâm, tôi biết rõ mình là một người có tính trì hoãn đến mức mà tôi không dám hứa hẹn bất kỳ dự định nào với người khác vì tôi biết rằng thế nào rồi tôi cũng thất hứa. Việc này làm cho tôi chỉ luẩn quẩn trong sự thất vọng với bản thân vì liên tục không đạt được mục tiêu và loanh quanh với những công việc không mấy quan trọng.

Bài viết của ông khá trùng hợp với cuộc sống hiện tại của tôi. Tôi đã rất ngạc nhiên, thậm chí là chết lặng khi biết rằng ai cũng có thể ở vào tình trạng đó. Nó đã làm cho tôi hiểu chính bản thân mình, đem lại cho tôi sự động viên to lớn mà trước nay chưa một ai làm được.

Cảm ơn ông rất nhiều! Imelda."

Cô Imelda là một người trì hoãn thông thái vì cô nhận thức được mình là một người cầu toàn. Nhưng cái nào có trước - tính trì hoãn hay tính cầu toàn? Theo tôi, tính cầu toàn dẫn đến tính trì hoãn. Phải mất một thời gian tôi mới nhìn thấy mối liên hệ giữa hai tính cách này bởi vì tôi không nghĩ mình là người cầu toàn. Rất nhiều người có tính trì hoãn không nhận ra rằng họ là người cầu toàn, đơn giản là bởi vì chúng ta không bao giờ làm được việc gì hoàn hảo hay gần như thế.

Chưa có ai dùng từ hoàn hảo để nhận xét về những việc chúng ta đã làm và chính chúng ta cũng chưa bao giờ tự cảm thấy mình làm được việc gì một cách hoàn hảo. Chúng ta cho rằng, một cách sai lầm, là người cầu toàn thì, thường xuyên hay thi thoảng, hay chí ít cũng một lần, làm được cái gì đó hoàn hảo. Nhưng suy nghĩ này đã khiến chúng ta hiểu sai về cách hoạt động của tính cầu toàn.

Tính cầu toàn tôi đang nói đến ở đây là một loại ảo tưởng, chứ không phải là thực tế. Đây là cách nó hoạt động trong trường hợp của tôi. Ai đó muốn tôi làm gì đó - chẳng hạn như nhà xuất bản muốn tôi viết bài phản biện cho bản thảo của một cuốn sách mới nhận được, bao gồm việc cho ý kiến cuốn sách đó có đạt yêu cầu để xuất bản hay không, và nếu đạt thì nội dung có cần sửa đổi gì hay không. Tôi nhận công việc đó, có thể là bởi vì người ta hứa sẽ trả công bằng cách tặng tôi một vài cuốn sách, mà tôi nghĩ rằng nếu mua được thì tôi sẽ đọc.

Ngay lập tức, trong đầu tôi bắt đầu xuất hiện một ảo tưởng. Tôi hình dung ra mình viết một bài phản biện tuyệt vời nhất. Tôi hình dung mình sẽ đọc bản thảo thật kỹ lưỡng và phần đánh giá của tôi sẽ giúp cho tác giả có thể viết lại hay hơn nhiều lần. Tôi hình dung biên tập viên nhận bài viết của tôi và phải thốt lên, “Chà, chưa bao giờ trong đời mình lại đọc được một bài phản biện xuất sắc đến thế”.

Tôi hình dung bài phản biện của tôi hoàn toàn chính xác, hoàn toàn công tâm và hữu ích không ngờ đối với cả tác giả lẫn nhà xuất bản.

Chỉ có trời mới biết vì sao tôi hình dung ra cái viễn cảnh đó. Hoặc, may ra thì bác sỹ tâm lý của tôi mới biết. Có thể, khi còn nhỏ tôi không được bố khen ngợi đủ nhiều. Hoặc có thể ông đã khen tôi quá lời trong một lần tôi ăn may rồi làm nên việc gì đó cực kỳ tốt.

Có thể cái tính ảo tưởng này là do di truyền. Nhưng thôi, không lan man nữa, những gì tôi đang viết ở đây là một bộ giải pháp thiết thực gồm nhiều bước chứ không phải là một cuốn sách về tâm lý học.

Vậy nên chúng ta khỏi cần quan tâm đến lý do tại sao tôi, hay bạn, lại có cái ảo tưởng kiểu đó. Trọng tâm ở đây là nếu bạn là người trì hoãn, theo kiểu thường gặp nhất, thì có khả năng là mấy thứ giống như trên thường xuất hiện trong đầu bạn.

Người đẹp Hương Giang idol.

Vụ việc của Hoa hậu chuyển giới Hương Giang tiêu biểu nhất cho loạt ồn ào giữa nghệ sĩ và antifan. Khoảng một năm nay, cô mất dần thiện cảm với khán giả vì tài ít tật nhiều. Cô thường xuyên bình luận những vấn đề thuộc mọi lĩnh vực trong cuộc sống dù không có tư cách cụ thể. Vì vậy, khán giả thấy Hương Giang "chém gió", dạy đời, đặt cho cô nickname "nữ hoàng đạo lý". 

"Giọt nước tràn ly" là sự kiện Hương Giang khơi mào cuộc chiến với antifan bằng tâm thư và liền sau đó đăng tải video có tên Sao kết bạn cùng antifan. Video bị nghi dàn dựng khi diễn tả việc Hương Giang mời một người mặc đồng phục công an đến tận nhà một "antifan" làm việc, kết thúc bằng cảnh cô ôm lấy antifan đó hóa giải hiểu lầm một cách gượng ép. Video này đẩy trào lưu tẩy chay Hoa hậu chuyển giới lên đỉnh điểm.

Chính vì câu chữ không rõ ràng, Hương Giang khiến nhiều khán giả trung lập và antifan cảm thấy bị quy chụp thành người xấu và vi phạm pháp luật. Hậu quả, hội nhóm antifan Hương Giang bùng nổ trên mạng Facebook, cô phải xin lỗi, rút khỏi một sự kiện và tạm dừng hoạt động nghệ thuật.

Người thứ 2 đối mặt với nhiều antifan là ca sĩ Thủy Tiên. Nhiều năm qua, cô vốn sống bình lặng, rời xa showbiz để tận hưởng hạnh phúc bên chồng con. Tuy nhiên, sau chuyến từ thiện tại miền Trung, Thủy Tiên trở thành đối tượng bị chỉ trích. 

Bên cạnh sự ghi nhận công sức của Thủy Tiên đối với người dân vùng lũ, một số khán giả phản ứng về nghi vấn cô thiếu minh bạch khi nhận quyên góp; thái độ trịch thượng; công khai từ chối phát tiền cho một số người dân "đeo vàng, sơn móng tay" cùng một vị trưởng xóm khiến gia đình ông này xáo trộn, bị đàm tiếu và tổn thương.

Antifan cũng tấn công các nhãn hàng mà ca sĩ này nhận quảng cáo sản phẩm. Sau khi Thủy Tiên công bố bảng sao kê là tờ giấy A4, những chỉ trích tạm lắng xuống. Những tranh cãi cứ thế trôi qua trong im lặng. 

Lâm Vỹ Dạlần đầu nếm trải cảm giác bị tẩy chay trong năm 2020. Nguyên do, cô xuất hiện quá nhiều trong gameshow truyền hình và thường có ứng xử trịch thượng như tỏ thái độ, hất đồ đạc vào đồng nghiệp... Lập tức, hội nhóm antifan được thành lập, thu hút hơn 12 nghìn người tại thời điểm đó. Lần gần nhất, antifan kêu gọi tẩy chay Lâm Vỹ Dạ khỏi hạng mục Diễn viên hài của năm giải Mai Vàng 2020.

K-ICMtrở thành đối tượng công kích xuyên suốt năm 2020 sau nghi vấn chèn ép, bóc lột Jack. Dù tin đồn không có chứng cứ xác thực, Jack chưa một lần khẳng định hay phủ nhận nhưng K-ICM trở thành một trong những nghệ sĩ bị ghét nhất showbiz. Đến nay, việc antifan soi xét, giễu cợt, tấn công mạng và tẩy chay K-ICM cùng những nghệ sĩ trẻ trong công ty anh vẫn diễn ra hầu như mỗi ngày. 

Ninh Dương Lan Ngọcchính thức có hội nhóm antifan sau vụ việc xảy ra tại đêm Vietnam International Fashion Week. Cô ngồi sai vị trí, không chào Thủy Tiên và bị nghi lườm nguýt đàn chị. Dù tâm điểm chỉ trích là hot girl Linh Chi nhưng Lan Ngọc vẫn bị tẩy chay.

Antifan lập ra 2 hội nhóm, trong đó một nhóm hiện gần 40 nghìn thành viên. Họ tràn vào những fanpage Lan Ngọc làm đại diện nhãn hàng hoặc fanpage chương trình có cô tham gia để kêu gọi tẩy chay. Diễn viên bị soi xét khắt khe, đơn cử nghi vấn đeo băng đô ngọc trai hàng nhái cách đây ít lâu, cũng như bị đào bới nhiều vụ việc, nghi vấn cũ.

Vợ chồng Trấn Thành - Hari Woncũng thường xuyên là đối tượng bị khán giả soi mói. MC thường bị phàn nàn vì khóc nhiều, ưa nói đạo lý trên sóng truyền hình trong khi Hari Won bị nghi cố ý nói tiếng Việt lơ lớ. Tuy nhiên, vợ chồng Trấn Thành thường không quá quan tâm những soi mói thông thường.

Vụ lùm xùm lớn nhất là Trấn Thành bị đồn sử dụng ma túy cùng diễn viên Anh Đức khiến anh không thể im lặng. MC đã cùng luật sư đến tận nhà 2 cô gái tung tin giả để làm việc. Sau khi trao đổi, 2 người này thừa nhận hành vi trái pháp luật của mình. Trấn Thành khẳng định sẽ giải quyết vụ việc này theo đúng quy định pháp luật.

Trấn Thành tìm gặp 2 cô gái tung tin giả

Việc nghệ sĩ có người yêu kẻ ghét vốn là điều hiển nhiên trong showbiz. Tuy nhiên, theo thời gian, khán giả Việt dần tự nhận thức rõ hơn vai trò của mình trong thị trường âm nhạc. Họ chủ động tỏ rõ thái độ ủng hộ hoặc phản đối các hành vi, sự việc xảy ra trong showbiz; đồng thời sẵn sàng tẩy chay cá nhân, tập thể nào sai phạm.

Về mặt tích cực, sự tương tác của khán giả sẽ thúc đẩy thị trường âm nhạc phát triển. Tuy nhiên, antifan cần biết giới hạn của tẩy chay ở đâu, tránh ứng xử theo chiều hướng cực đoan, thái quá. antifan có quyền tẩy chay nhưng không đồng nghĩa với bắt nạt mạng, trừng phạt hoặc hủy hoại một con người. Một số hành vi tẩy chay quá đà còn có dấu hiệu vi phạm pháp luật, có thể bị kiện dân sự, xử lý hành chính hoặc hình sự tùy mức độ.

Cẩm Loan  

Hương Giang xin lỗi khán giả sau khi bị antifan tẩy chay dữ dội

Hoa hậu chuyển giới đã có những chia sẻ khá dài gửi tới người hâm mộ với hy vọng mong những ồn ào của mình sẽ khép lại.