Nhà văn, nhà báo, nhà hoạt động văn hóa lão thành Bùi Hạnh Cẩn.

Ở tuổi 100, nhà văn, nhà báo, nhà hoạt động văn hóa lão thành Bùi Hạnh Cẩn đã nhẹ gót phiêu du vào chiều ngày 04/02/2020.

Tôi nói thế vì luôn tin rằng với ông sự ra đi này chưa bao giờ và chẳng bao giờ là nặng nề cả. Nếu có chăng, ông vẫn sẽ ngoái đầu lại mà nheo cười hóm hỉnh chào từ biệt tất cả chúng ta. Chỉ có chúng ta là buồn thương và tiếc nhớ nghĩ về ông.

Rõ ràng sự ra đi của những người như ông sẽ để lại một khoảng trống đầy tiếc nuối. Để sẽ có một lúc nào đó chúng ta sẽ lại thốt lên “những người muôn năm cũ, hồn ở đâu bây giờ…”.

Viết về ông, hẳn rồi đây sẽ còn nhiều người viết, nhiều người nghiên cứu và tìm hiểu về ông, về những trang viết dày dặn, phong phú, tài hoa và nghiêm cẩn mà ông để lại cho đời. Nhưng, chắc chắn nhiều người trong chúng ta, lớp hậu sinh sẽ ngạc nhiên một cách thú vị và lúng túng trước nội lực văn hóa và sự đa tài của ông. 

Gọi ông là “con nhà Nho cũ” thì đương nhiên là đúng rồi. Thân phụ ông là cụ Bùi Trình Khiêm, một nhà Nho nổi tiếng đất Nam Định, cụ cũng là Đại biểu Quốc hội khóa I của nước ta. Nếp nhà Nho còn lưu dấu trong phẩm cách nhân sinh và nội lực văn hóa suốt cuộc đời ông. Nhà thơ Nguyễn Bính, người bạn văn chương và người anh em họ rất gần gũi với ông đã viết trong bài thơ gửi ông “Nhà ta quý chữ hơn vàng/ Coi tài hơn cả giàu sang ở đời…”.

Gọi ông là nhà văn vì ông là hội viên Hội nhà văn Việt Nam từ khóa I, nguyên Tổng thư ký Hội văn học nghệ thuật Hà Nội, với cả trăm đầu sách, thơ, văn, dịch thuật, khảo cứu… Chắc chắn rồi đây những trang sách này vẫn còn được những người tri âm, tri kỷ và người đọc lớp hậu sinh tìm đến.

Ở đây có thể kể đến: Hẹn/ Hồ Xuân Hương, thơ chữ Hán, chữ Nôm & giai thoại 1999/ Ngõ ba nhà (tiểu thuyết – dịch)/ Kẻ Dộc Đông Ngàn Hà Nội/ Tự điển Kinh dịch phổ thông/ Sử ký Tư Mã Thiên – Những điều chưa biết (dịch 2007)/ Từ vựng chữ số và số lượng (1994)/ 192 bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du 1994/ Thành ngữ, Tục ngữ Việt Nam 2004/ Tinh hoa văn hóa dưỡng sinh 1991/ Thăng Long Thi Văn tuyển (biên dịch 2006)/ Trạng nguyên, Tiến sĩ, Hương Cống Việt Nam 2002/ Năm đời Tổng thống Mỹ (truyện 1973)/ Ký sự lên Kinh (sưu tầm, dịch thơ văn Hải Thượng Lãn Ông 1973)/ Lê Quý Đôn (truyện ký 1984)/ Bà Điểm họ Đoàn (nghiên cứu 1987)/ Chinh phụ ngâm của Hồng Liệt Bá (dịch)/ Tục ngữ cách ngôn thế giới (1987)/ Chợ Viềng Hội Phủ (sưu tầm khảo cứu 1983)/ Nguyễn Bính và tôi (Hồi ký 1994)/ Tổng tập thơ chữ Hán Nguyễn Du (dịch 1996)/ Tổng tập thơ phú Nôm của Nguyễn Huy Lượng (dịch 1996)/ Tranh chữ 2010…

Gọi ông là nhà báo hẳn nhiên ông là một nhà báo lão thành và dẻo dai. Ông viết báo từ trước Cách mạng tháng 8 năm 1945 và sau này ông tiếp tục viết báo phục vụ kháng chiến, phục vụ cách mạng. Ông từng là Quyền Tổng biên tập báo Thủ đô Hà Nội (nay là báo Hà Nội mới), nguyên Ủy viên thường trực, Chánh văn phòng Hội nhà báo Việt Nam. Các tác phẩm báo chí của ông gắn với các bút danh Thôn Vân, Hạnh, Lê Xung Kích… đã là hiện thân của sự gắn bó thẳm sâu của ông với quê hương, đất nước và sự tài hoa, trách nhiệm công dân của nhà báo với hơn 70 năm cầm bút. 

Ông còn được biết đến như một nhà thư họa. Có người gọi là tranh chữ. Thực ra đây là nét tài hoa và sự sáng tạo độc đáo của ông. Thư họa gần nhưng không là thư pháp. Thư pháp là cách viết, lối viết để thể hiện cái hồn, cái thần của ngữ nghĩa dựa trên tính tượng hình của chữ (đó là theo thiển nghĩ của tôi).

Còn tranh chữ của Bùi Hạnh Cẩn, ông đã phát huy truyền thống của thư pháp và kiến thức uyên thâm của con nhà Nho cũ,  nhưng kéo gần lại với hội họa. Tạo ra những hiệu ứng ngôn ngữ và nghệ thuật rất riêng, khiến nhiều bạn đọc, người xem trong nước và quốc tế ngưỡng mộ. Điều đặc biệt là sự sáng tạo ấy lại được khởi phát và thăng hoa từ một ông già đã vào tuổi xưa nay hiếm cho đến ngấp nghé tuổi 100. Thật độc đáo và kỳ lạ. 

Nói về ông nhà văn, nhà báo lão thành, nhà hoạt động văn hóa Bùi Hạnh Cẩn, đã có nhiều người nói và viết về ông. Chúng ta cũng có thể còn nói được rất nhiều. Nhưng hãy để những tác phẩm của ông, nhân cách của ông, những giá trị sáng tạo của riêng ông và sự tri âm bền bỉ, dài lâu của bạn đọc, của người xem, người mến mộ ông tự nói lên tất cả. Vì suy cho cùng, đối với một người cầm bút như ông thì chính tác phẩm và bạn đọc mới dựng được đầy đủ, chân thực và khách quan chân dung một tác giả như ông. 

Để kết thúc mấy dòng tiễn biệt ông, xin kể lại một câu chuyện nhỏ. Khi ông đã nghấp nghé tuổi 90, một ngày xuân ông đến Văn miếu Quốc Tử Giám Hà Nội tặng chữ đầu năm.

Một hôm, có một quý bà (hay quý cô) đến trước mặt ông mà đọc ghẹo ông rằng: 'Văn một lẻ, thơ một bơ có đủ lơ mơ lòng lữ khách'. Những người xung quanh nghe được hơi sững người vì vế đối có phần khiếm nhã với một ông lão đã chạm tuổi 90. Tuy nhiên, trong giây lát ông ngẩng nhìn lên, nheo mắt hóm hỉnh mà đáp lại rằng : 'Tuổi càng cao, tài càng thấp gọi là quấy quá dạ giai nhân'. Mọi người ồ lên thán phục và người đưa ra vế đối đã đi tự bao giờ. Đó cũng là một nét nhân cách của ông: khiêm tốn, hóm hỉnh và mẫn tiệp. 

Mấy dòng này viết từ đất Cảng, giới văn học nghệ thuật  Hải Phòng và bạn đọc nơi đây thương tiếc tiễn ông về với đất mẹ.

Bác Cẩn ạ, những người như Bác mất đi là thêm một sự trống vắng khó lấp đầy bởi đã mất đi thêm một nhịp cầu kết nối văn hóa Đông - Tây, quá khứ và hiện tại. Không phải ai cũng làm được!

Chuyện chưa kể về cuộc đời nhà văn Nguyên Hồng

Tác giả ‘Bỉ vỏ’ trải qua nhiều gian khó và thăng trầm trong cuộc sống. Tuy nhiên ông vẫn say mê với sự nghiệp sáng tác đến tận những phút cuối đời.

Theo tạp chí The National Interest, các tên lửa Patriot do Mỹ chuyển giao có thể đánh chặn một số UAV, nhưng tồn tại vấn đề cả về chiến thuật và kinh tế. Các UAV Nga có thể dùng khả năng cơ động và những kiểu bay bám sát địa hình để “qua mặt” Patriot. Ngoài ra, việc sử dụng các vũ khí đánh chặn trị giá 3 triệu USD chỉ để tiêu diệt các UAV có giá thành rẻ hơn nhiều, thực sự không kinh tế.

Đáng chú ý, khi nguồn cung tên lửa đánh chặn từ thời Liên Xô của Ukraine dự kiến sẽ sớm cạn kiệt và nguồn tiếp tế tên lửa Stinger của Mỹ cũng lâm vào tình cảnh tương tự, Patriot có thể trở thành vũ khí phòng thủ duy nhất Kiev còn trong tay để chống lại ưu thế trên không của Nga.

Rắc rối ở chỗ, Mỹ không thể gửi thêm tên lửa đánh chặn Patriot cho Ukraine. Một lí do được giới quan sát chỉ ra là, đây là thứ vũ khí quý giá. Năm nay, Washington chỉ mua 252 tên lửa Patriot PAC-3 MSE cho toàn bộ quân đội Mỹ và phần lớn số này sẽ được dùng để thay thế dần những mẫu tên lửa đánh chặn cũ hơn.

Về mặt kỹ thuật, mặc dù là một mẫu tên lửa đánh chặn hàng đầu về công nghệ nhưng Patriot không thể phát huy hết tác dụng nếu phải hoạt động đơn độc. Patriot có khả năng hạn chế trong việc bảo vệ các tài sản quan trọng và được thiết kế để hoạt động phối hợp với các hệ thống phòng không chuyên tập kích những mục tiêu ở độ cao lớn hơn hoặc thấp hơn.

Nếu không có các hệ thống bổ trợ này, Patriot phải đối mặt với quá nhiều mối đe dọa và hậu quả sẽ là rào chắn phòng không lỏng lẻo, không đủ sức bảo vệ các tài sản hoặc nhanh chóng suy giảm khả năng bảo vệ khi hệ thống cạn kiệt tên lửa.

Một bất lợi nữa là, bản thân các hệ thống Patriot cũng rất dễ bị tổn thương. Việc vận hành thiết bị radar sẽ làm lộ vị trí của Patriot, khiến hệ thống trở thành mục tiêu tấn công. Điều này đồng nghĩa Patriot không phải là giải pháp toàn diện.

Nhà phân tích quân sự Geoff LaMear nhận định, việc chuyển giao vũ khí tiên tiến như trên thậm chí không giúp đạt được mục tiêu chiến lược là chấm dứt cuộc xung đột ở quốc gia Đông Âu. Theo chuyên gia này, động thái có khả năng cản trở đàm phán vì tạo ra ấn tượng lầm rằng, mối đe dọa trên không có thể được giảm bớt vô hạn định. Trong khi, quá trình thương lượng càng đình trệ lâu, các tổn thất về người và hạ tầng của Ukraine càng lớn.

Ông LaMear đề xuất Washington đi theo một mô hình khác, tập trung vào hòa giải và giảm căng thẳng. Trong đó, Mỹ nhường quyền chủ động sáng kiến và ảnh hưởng khi để các nước khác như Trung Quốc, Pháp hay Đức trở thành trung gian hòa giải hai bên xung đột.

Song, Mỹ vẫn có cơ hội đóng vai trò thiết yếu giúp chấm dứt xung đột bằng cách tận dụng thế giằng co trên chiến trường để đưa Moscow và Kiev ngồi vào bàn thương lượng hoặc ít nhất đạt thỏa thuận về một lệnh ngừng bắn.

“Sức mạnh của ngoại giao chứ không phải các hệ thống vũ khí giữ vai trò quyết định. Washington có thể thu được nhiều bằng cách làm ít hơn. Con đường dẫn đến hòa bình ở Ukraine không được xây đắp bằng vũ khí mà là sự khéo léo về ngoại giao”, ông LaMear kết luận.

Ukraine đưa Patriot vào thực chiến, Nga tố Kiev dùng vũ khí hóa học

Vừa trúng số triệu USD, cặp vợ chồng được tin con trai khỏi ung thư

'Giống như là giấc mơ cả đời của chúng tôi thành hiện thực trong vòng 3 ngày. Thật là một khởi đầu hạnh phúc cho năm 2020', ông John bày tỏ về may mắn của gia đình.

Cả AMEE và Huỳnh James đều là những ca sĩ "triệu view" trên thế giới YouTube, với độ phủ sóng dày đặc và sở hữu các MV hút khách.

Ở lần kết hợp này, hai ca sĩ "idol giới trẻ" đã mang tới MV mới đầy ấn tượng, mang tên là lạ "Giận muốn chết, đến Tết cũng quên". Đây là chính là ca khúc nhạc phim của '30 chưa phải Tết' với sự góp mặt của các diễn viên Trường Giang, Mạc Đăng Khoa (phim sẽ công chiếu đúng ngày mồng 1 Tết Nguyên đán Canh Tý 2020).

Nội dung MV xoay quanh một người phụ nữ liên tục cảm thấy ức chế vì các thành viên trong gia đình "chọc tức". Nhưng khi Tết đến, mọi khúc mắc, bức xúc đều được giải tỏa, bởi "Tết mà, giận muốn chết thì đến Tết cũng quên". Không khí Tết như chiếc chìa khóa vạn năng, cởi bỏ mọi nút thắt mâu thuẫn trong gia đình, vốn tưởng như không gì gỡ nổi.

Phong cách nhí nhảnh, chất giọng dễ thương của AMEE được "phối" nhịp nhàng với style "tưng tửng", "lầy lội" đặc trưng của Huỳnh James đã khiến MV nhanh chóng được mọi người đón nhận. Có lẽ, một phần lý do khiến ca khúc này thu hút vì chỉ cần bật "Giận muốn chết, đến Tết cũng quên" lên là không khí trong gia đình sẽ trở nên sôi động, những cái cau mày nhanh chóng biến mất...

Qua MV mới, tác giả Kai Đinh sáng tác "Giận muốn chết, đến Tết cũng quên" muốn gửi gắm một thông điệp ý nghĩa: ý nghĩa: Tết là để tạo niềm vui, xoá đi những nặng lòng của năm cũ, hướng tới một năm mới tốt đẹp hơn.

Bên cạnh đó, MV nói trên còn thu hút sự chú ý bởi bộ phim gắn với ca khúc này - "30 chưa phải là Tết" - được thông báo đã nhận giấy phép phát hành để ra rạp đúng vào ngày 25-1, tức mùng 1 Tết như dự kiến ban đầu. Trước đó, bộ phim với sự góp mặt của Trường Giang, Mạc Đăng Khoa đã gặp một số rắc rối và tưởng như phải hoãn chiếu.

Ngoài ra, " Giận muốn chết, đến Tết cũng quên" còn có chi tiết rất thú vị, khi có sự góp mặt của một nhân vật lạ mà quen: "Cha đẻ" hãng giải khát Tân Hiệp Phát - ông Trần Quí Thanh. 

Trong clip, vị tổng giám đốc doanh nghiệp trị giá tỉ đô xuất hiện bình dị, với nụ cười hiền khô quen thuộc, cùng múa trong khoảnh khắc "đến Tết cũng quên" mọi phiền muộn, bức bối trong lòng. Nhiều khán giả đã bày tỏ thích thú vì sự bình dị và hòa đồng đó. Nói về lý do tham gia MV của các "idol giới trẻ", ông Trần Quí Thanh chỉ giải thích đơn giản: "Có hề gì, miễn vui và có ích!".

Ông Trần Quí Thanh tham gia MV "Giận muốn chết, đến Tết cũng quên" vì cho rằng "vui và có ích". Đây cũng là tiêu chí phát triển dòng đồ uống có lợi cho sức khỏe của Tân Hiệp Phát.

Trước các câu hỏi của giới báo chí, đại diện Tân Hiệp Phát "úp mở" rằng, hiện nay, họ chưa muốn bình luận gì thêm. Nhãn hàng nước giải khát hàng đầu Việt Nam chỉ tiết lộ sẽ có thêm những bất ngờ thú vị, liên quan tới câu chuyện “mượn trà tỏ tình, Dr.Thanh - món quà sức khoẻ".

Trung Hiếu