Tiếp đến, Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) và Cơ quan Quản lý Thực phẩm, Dược phẩm Mỹ (FDA) có động thái tương tự. Một số chuyên gia cũng nhận định vaccine thế hệ mới có thể là chìa khóa trong giai đoạn mới, khi virus đã biến đổi nhiều so với ban đầu.

Vaccine khác gì với phiên bản cũ

Các loại vaccine hiện tại do Pfizer và Moderna sản xuất gọi là "vaccine đơn giá trị", tức là chỉ chống lại được một loại virus cụ thể. Vaccine điều chế dựa trên chủng nCoV ban đầu xuất hiện ở Vũ Hán, Trung Quốc. Tuy nhiên, sau hai năm lây lan, virus không ngừng phát triển và đột biến. Các biến chủng như Alpha, Delta, Omicron xuất hiện, thay đổi quỹ đạo đại dịch, khiến loại vaccine ban đầu kém hiệu quả hơn, đặc biệt trong việc ngăn ngừa nhiễm bệnh.

Vaccine mới được gọi là vaccine "hai giá trị", đã được điều chỉnh để phù hợp với chủng virus ban đầu cũng như biến chủng phụ của Omicron là BA.1. Thử nghiệm cho thấy vaccine khi sử dụng làm liều tăng cường có thể kích hoạt "phản ứng miễn dịch mạnh mẽ", chống lại cả BA.1 và virus gốc năm 2020.

Hồi tháng 8, MHRA trích dẫn một phân tích cho thấy vaccine tạo phản ứng miễn dịch tốt trước các biến chủng phụ khác của Omicron như BA.4 và BA.5.

Các công ty dược phẩm cũng đang phát triển loại vaccine thế hệ tiếp theo, nhắm vào BA.4 và BA.5. Tuy nhiên, vì thời gian nghiên cứu lâu hơn, nhiều quốc gia như Nhật Bản, Anh và và các nước châu Âu đã lựa chọn loại vaccine nhắm vào BA.1.

Moderna cho biết vaccine hai hóa trị của hãng đem lại lượng kháng thể trung hòa cao hơn 1,75 lần so với phiên bản vaccine ban đầu. Trong khi đó, hiệu quả của vaccine mới từ Pfizer cũng cao hơn 1,56 đến 1,97 lần tùy thuộc vào liều lượng.

Để đi cùng nhau trên quãng đường dài, sự tôn trọng là điều kiện tiên quyết.

Trong cuộc sống thực, nhiều người đàn ông có tính gia trưởng. Họ thích đi theo con đường riêng của họ và không có bất kỳ sự bàn bạc nào với vợ. Họ luôn cảm thấy rằng bản thân họ đúng. Một mô hình hôn nhân như vậy sẽ khiến phụ nữ mất tự tin.

Bất kỳ cuộc hôn nhân tốt đẹp nào cũng cần có sự tôn trọng lẫn nhau, bởi vì tiền đề của việc yêu một người là học cách tôn trọng người đó.

Khi các bạn là vợ chồng, bất kỳ việc lớn nào cũng cần hai người quyết định cùng nhau. Chỉ bằng cách này chúng ta mới có thể cảm thấy như một gia đình.

2. Không giao tiếp giữa vợ và chồng

Giao tiếp là cơ sở để duy trì mối quan hệ giữa vợ và chồng. Dù mọi chuyện có lớn đến đâu, miễn là họ sẵn sàng giao tiếp, không có gì là không thể giải quyết.

Sau giờ làm việc, mỗi người chơi với chiếc điện thoại di động của mình. Ngay cả khi ăn, họ cũng nhìn vào chiếc điện thoại, không giao tiếp với người kia. Thậm chí, khi bạn cảm thấy buồn phiền trong lòng, bạn thà nói chuyện với đồng nghiệp hoặc bạn bè hơn là nói chuyện với người bạn đời. Điều này có nghĩa là không có tình yêu giữa bạn và người bạn đời.

3. Không tin tưởng vợ/chồng

Lòng tin là cầu nối giữa vợ và chồng. Một khi không có niềm tin, các cặp vợ chồng sẽ rơi vào tình trạng rất mệt mỏi.

Chủ đề được họ bàn tán nhiều nhất mỗi ngày là: ‘Bạn đã đi gặp ai hôm nay? Tôi có biết không? Người phụ nữ hôm đó là ai? Tiền lương của bạn đã đi đâu vào tháng trước? …

4. Chiến tranh lạnh kéo dài giữa vợ và chồng

Thành thật mà nói, chiến tranh lạnh còn khủng khiếp hơn bạo lực gia đình. Bởi vì chiến tranh lạnh là vô tận, chúng ta không thấy hy vọng.

Vợ chồng cãi vã, sau đó không ai chịu nhường ai thì sẽ dẫn đến chiến tranh lạnh, dằn vặt lẫn nhau. Dần dần, tình trạng kéo dài, tình cảm giữa hai vợ chồng sẽ ngày càng lạnh lẽo.

Người ta thường nói rằng các cặp vợ chồng muốn có cuộc hôn nhân lâu dài và hạnh phúc, hai người cần phải làm việc chăm chỉ và hiểu nhau để cùng vun đắp cho một kết quả tích cực.

Vợ chồng cãi nhau, phụ nữ thông minh không bao giờ làm 3 việc này

Trong cuộc sống, vợ chồng không tránh được những lúc tranh cãi. Nhưng khi cãi vã, bạn làm 3 điều này, sự việc sẽ thêm trầm trọng, hôn nhân bị ảnh hưởng.

Cha mẹ có hai con là tôi (38 tuổi) và em trai (35 tuổi); ông nội, bà nội và ông ngoại đều chết trước cha mẹ; bà ngoài (92 tuổi) còn sống; cha và mẹ kế có một người con 2 tuổi.

Luật sư tư vấn

Theo điểm a khoản 1 điều 650 Bộ luật Dân sự năm 2015, trường hợp người mất không có di chúc thì áp dụng thừa kế theo pháp luật.

Theo điểm a khoản 1 điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015, hàng thừa kế thứ nhất theo pháp luật gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

Căn cứ vào các quy định nêu trên và nội dung bạn trình bày thì việc chia tài sản thừa kế trong trường hợp này được thực hiện như sau:

Giai đoạn 1: Lúc mẹ bạn mất

Vì căn nhà là tài sản chung của cha và mẹ bạn, nên tài sản của mẹ bằng 50% căn nhà, tài sản của cha bằng 50% căn nhà. Khi đó, tài sản là 50% căn nhà của mẹ sẽ được chia đều cho bạn, em trai, cha và bà ngoại; như vậy, mỗi người được hưởng 12,5% căn nhà (50%: 4).

Giai đoạn 2: Lúc cha bạn mất

Khi đó, tài sản của cha bằng 50% căn nhà cộng với 12,5% căn nhà từ thừa kế của mẹ để lại (tổng là 62,5%). Tài sản là 62,5% căn nhà của cha sẽ được chia đều cho bạn, em trai, mẹ kế, con của cha với mẹ kế; như vậy, mỗi người được hưởng 15,625% căn nhà (62.5%: 4).

Tổng kết 2 giai đoạn chia tài sản thừa kế thì tài sản mỗi người nhận được như sau:

- Bà ngoại: 12,5% căn nhà.

- Bạn: 12,5% + 15,625% = 28,125% căn nhà.

- Em trai: 12,5% + 15,625% = 28,125% căn nhà.

- Mẹ kế: 15,625% căn nhà.

- Con của ba và mẹ kế: 15,625% căn nhà.

Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM

- Là một người có nhiều nghiên cứu sâu về dân tộc Việt, ông có thể cho biết phong tục cải táng có từ khi nào và ý nghĩa ban đầu của tục này?

PGS. TS Bùi Xuân Đính: Theo nghiên cứu của tôi, tục cải táng (hay nhiều nơi còn gọi là bốc mộ, sang cát) xuất hiện muộn, vào khoảng thời vua Lê Thánh Tông (1460-1497) trở đi.

Thời điểm này, nền giáo dục và khoa cử Nho học được đẩy mạnh, phát triển lên một bước mới, xuất hiện nhiều gia đình, dòng họ đỗ đạt. Từ đó hình thành quan niệm về ‘đất kết phát của mộ tổ’, dẫn đến sự ra đời của tục cải táng. 

Cũng có một số quan điểm cho rằng, khi bố mẹ mất đi, con cái không kịp mua sắm quan tài tốt để chôn cất, vì thế sau nhiều năm, gia đình mới ‘bốc mộ’ để thay quan tài mới cho người chết. Hoặc do mối kiến, nước lụt nên người ta phải ‘bốc mộ’ sang chỗ mới.

Còn trước đó, theo nhiều tài liệu và bằng chứng khảo cổ thì người Việt xa xưa không có quan niệm về tác động của mồ mả đối với cuộc sống của người đang sống, nên chỉ chôn một lần, không có tục cải táng người chết.

Chỉ từ thế kỷ thứ XV đến nay mới hình thành quan niệm mới về việc cải táng. Cụ thể là con cái phải lo xong việc ‘sang nhà mới’ này mới được coi như hoàn thành nghĩa vụ với bố mẹ, làm tròn chữ ‘hiếu’, rồi mới yên tâm lo tính các công việc khác.

- Trong bối cảnh và cuộc sống ngày nay, theo ông tục cải táng có còn phù hợp?

Theo quan điểm và trải nghiệm của riêng tôi thì bốc mộ là một thứ cực hình.

Tôi đã từng chứng kiến nhiều đám bốc mộ, có cảm giác ghê ghê. Tôi tin là nhiều người có cảm giác như tôi.

Thứ nhất, việc bốc mộ gây vất vả cho người sống. Việc bốc mộ thường được làm vào tháng Một (tháng 11 âm lịch) hoặc tháng Chạp (tháng 12 âm lịch) - thời điểm rét mướt gay gắt nhất trong năm. Thêm nữa, các phần việc thường phải làm vào khoảng 2-3 giờ sáng vì quan niệm thời gian của âm dương đối lập nhau. Thế nên, nếu gặp phải  ngày mưa phùn, gió bấc thì công việc này là một thứ cực hình cho cả người trực tiếp làm lẫn những người quan sát.

Thứ hai là việc cải táng rất tốn kém. Gia đình người chết phải lo rất nhiều chi phí, từ việc mua tiểu, xây mộ mới, cỗ bàn ăn uống… Nhiều nơi, gia chủ phải bày đặt 50-70 mâm cỗ, mời cả họ, thông gia, làng xóm và bạn bè khắp nơi. Chi phí cho một đám bốc mộ này tốn kém không khác mấy so với việc tổ chức tang lễ lúc người thân vừa mất.

Thứ ba là việc bốc mộ rất mất vệ sinh, không an toàn cho người trực tiếp bốc mộ và những người phụ giúp. Ngày nay, nhiều trường hợp, khi bốc mộ, thi thể người chết không phân hủy do chứa nhiều dư lượng thuốc kháng sinh, hoặc đất đai, nước tại khu mộ không thuận lợi cho việc phân hủy, nên không chỉ gây vất vả, mất vệ sinh mà còn gây sự kinh hãi cho người bốc cũng như những người chứng kiến.

Ảnh: Gia đình & Xã hội

Thứ nữa là tục cải táng gây lãng phí đất đai. Theo lệ, ở làng quê nào cũng có khu vực nghĩa trang chôn tạm (hay còn gọi là hung táng). Sau 3 năm hoặc hơn, thi hài tiêu hết thì người ta bốc sang một chỗ khác. Vì thế, việc mai táng rồi lại cải táng sẽ tốn thêm một diện tích đất.

Nếu như trước Cách mạng Tháng Tám 1945, mỗi làng Việt trung bình chỉ có khoảng 1.000 dân, thậm chí có làng chỉ có vài trăm người và có cả một khu nghĩa địa rộng. Người sống, người chết cách xa nhau, không ảnh hướng gì đến nguồn nước. Nhưng ngày nay, dân số tăng lên. Người sống đang ngày càng tiến dần ra phía khu vực chôn người chết. Thậm chí, ở nhiều đô thị, người sống ở ngay cạnh người chết, gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước.

Ngoài ra, tục cải táng dễ gây ra mê tín dị đoan, quá tin và chỉ chăm lo vào mồ mả cha ông mà không tin vào cơ sở khoa học, không lo các công việc khác thiết thực hơn.

Ngoài việc gây tốn kém tiền của, thời gian thì việc cải táng nhiều khi còn gây bất đồng, bất hòa, mất đoàn kết giữa anh em trong nhà, thậm chí là trong dòng họ, làng xóm khi giải quyết các phần việc có liên quan.

Cách đây hơn 100 năm, trên tạp chí Đông Dương, Phan Kế Bính - một nhà Nho chịu nhiều ảnh hưởng của tư tưởng Tây học, đã từng phê phán gay gắt sự phi lý, hão huyền của tục cải táng, tìm đất đặt mộ.

Từ những lý do trên, theo tôi, đã đến lúc cần đẩy mạnh việc tuyên truyền để dần bỏ tục này. Thực hiện hỏa táng, hoặc chôn người chết 1 lần sẽ có nhiều lợi ích hơn cho gia đình, cộng đồng, đất nước, khi công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập đang có những yêu cầu bức thiết về quỹ đất, nguồn vốn, nhân lực, thời gian lao động, vệ sinh môi trường..., mà tục cải táng truyền thống là một trong những tác nhân cản trở việc đáp ứng các yêu cầu trên.

- Theo ông, khó khăn lớn nhất trong việc thay đổi phong tục này là gì?

Đó là tư tưởng, đặc biệt là với những người lớn tuổi. Tập quán này đã ăn sâu vào tư tưởng của người Việt mấy trăm năm nay rồi. Bây giờ thay đổi tập quán là rất khó, nhất là những tập quán liên quan đến tâm linh. Nó có sức bảo lưu, sức ì rất lớn.

Ngay như trong gia đình tôi, tôi từng nói với các con là sau này bố mẹ chết thì cứ mang đi hỏa táng rồi đưa về quê. Nhưng có người thân đã không ủng hộ chủ trương này.

Rồi có những chuyện như con cháu đưa các cụ đi thiêu thì đêm nằm mơ các cụ về than ‘chúng mày thiêu tao nóng quá’. Thực ra chỉ là do tâm lý mà thôi.

Hiện nay, có những nơi dù không hỏa táng nhưng người dân cam kết với chính quyền là đào sâu chôn chặt, chỉ mai táng một lần.

Tôi cho rằng để thay đổi được tập quán này cần phải có thời gian. Đó là một cuộc cách mạng trong nhận thức về tang ma.

- Xin cảm ơn những chia sẻ của ông.

‘Nên bỏ tục bốc mộ đi, lạc hậu lắm rồi’

'Vợ chồng tôi nay thuộc hàng thất thập, đã căn dặn con cái là khi cha mẹ mất thì nhớ mang đi thiêu rồi đem tro ra biển mà rải'.