Blockchain đang được ứng dụng rất mạnh mẽ trên thế giới, vậy tại Việt Nam Blockchain hiện đang được ứng dụng như thế nào thưa ông?

Ứng dụng Blockchain tại Việt Nam mang tính tự phát xuất phát từ nắm bắt các trào lưu trên thế giới về tiền mã hóa trên thế giới của giới phần mềm và thợ đào mining. Đây là cách tiếp cận đơn giản và có sức thuyết phục ở hầu hết các quốc gia. Tuy nhiên trong một thời gian ngắn một số xu hướng như DeFi và GameFi năm 2021 được Việt nam ứng dụng rất nhanh có tác động to lớn tới ảnh hưởng trên toàn cầu, trong đó nổi tiếng nhất là game Axie Infinity của người Việt lọt top 30 GameFi toàn cầu. Tựa game này đã trở thành một hiện tượng toàn cầu với giá trị vốn hóa hiện lên tới 2,9 tỷ USD...

Trong mảng thị trường doanh nghiệp do tính thận trọng và đòi hỏi nhiều nguồn lực các ứng dụng được thực hiện ở mức độ nghiên cứu thử nghiệm hạn chế hầu hết nằm trong các sản phẩm về truy xuất nguồn gốc, dịch vụ tài chính đều đã có sản phẩm và giải pháp nhưng chưa được đưa vào rộng rãi.

Nhìn tổng thể tôi thấy cái đạt được lớn nhất trong thời gian vừa qua là thị trường nhân lực lập trình Blockchain được thúc đẩy mạnh mẽ hòa vào làn sóng cung cấp nhân lực toàn cầu của ngành này. Nó là tiền đề cho các cơ hội phát triển các xu hướng ứng dụng trong tương lai.

Thực tế tại Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng Blockchain được định nghĩa là tiền mã hoá (Crypto) hay game, theo ông vì sao lại như vậy?

Thị trường tiền mã hóa luôn là thứ dễ hiểu nhất để phổ cập và thu hút mọi người đến với Blockchain. Như tôi đã nói đây là xu thế toàn cầu. Nếu xét tỉ trọng sự phổ biến về tiền mã hóa so với ứng dụng doanh nghiệp kể cả các sản phẩm hay giải pháp ở mức độ nghiên cứu, đúng là tỉ trọng của nó cao hơn Blockchain ứng dụng doanh nghiệp. 

Tuy nhiên tôi nghĩ trong những năm tới sự chênh lệch này sẽ thu hẹp lại nhờ sự quan tâm của các cơ quan quản lý thúc đẩy các sản phẩm ứng dụng và kiến thức Blockchain, sẽ giúp người tiếp cận tránh được các cạm bẫy về tiền mã hoá lừa gạt hay đa cấp.

Phần lớn công dân Việt Nam hiện chỉ nhìn thấy một phần rất nhỏ về thị trường ứng dụng Blockchain thể hiện qua các dự án game, tiền kỹ thuật số, vô tình bỏ qua bức tranh tổng thể về công nghệ này đang được ứng dụng vào rất nhiều lĩnh vực đời sống, xã hội như hậu cần, y tế, chuỗi cung ứng, giải trí, định danh… và đang dần thay đổi con người tương tác với nhau theo hướng tích cực hơn. Chính sách pháp lý cho Blockchain/Crypto, những cơ hội, rủi ro trong lĩnh vực này vẫn luôn là mối quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp đang đứng trước ngưỡng cửa nhưng còn e ngại chưa dám bước chân vào sân chơi lớn giàu tiềm năng này.

Xu hướng này sẽ là một động lực để để thúc đẩy sự phát triển bền vững và đem lại lợi ích kinh tế xã hội từ Blockchain trong cuộc cách mạng 4.0 Việt nam

Theo ông, cần phát triển Blockchain Việt Nam theo hướng nào trong bối cảnh hiện nay, khi các ý kiến đều nhận định Việt Nam đang nằm trong nhóm đi đầu về công nghệ này trên thế giới?

Theo tôi được biết các cơ quan chức năng đang nghiên cứu để quản lý các ứng dụng của Blockchain tại Việt Nam. Rất hy vọng sự tham gia của các cơ quan quản lý vào thúc đẩy tạo ra các hành lang pháp lý, hạn chế sự tiêu cực của thị trường và thúc đẩy nó phát triển đúng hướng. Chúng ta nằm ở top đầu chắc là top đầu về nguồn nhân lực tiềm năng trong ngành này từ nắm bắt xu hướng tới giá thành sản phẩm thấp.

Tôi nghĩ rằng các cơ quan quản lý ban hành chính sách gì cũng nên giữ vững và thúc đẩy nguồn nhân lực này. Đây chính là tài nguyên của Việt nam chúng ta. Tránh sự thất thoát chảy máu nhân lực sang các quốc gia có chính sách thuận lợi hơn.  

Ngoài ra, chúng ta còn nên có các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp lớn trong ứng dụng công nghệ cần cởi bỏ các rào cản luật lệ cũ. Những chính sách này không có liên quan đến công nghệ mà nó ở những ngành nghề hay các văn bản thuần nghiệp vụ. Ví dụ thế nào là chi phí quảng cáo, thế nào là quà tặng, luật thuế… hay những chính sách thế nào là sandbox hay thúc đẩy doanh nghiệp fintech.

Để phát triển theo định hướng trên, Việt Nam đang gặp những khó khăn nào và cần có giải pháp gì để phát triển, thưa ông?

Công nghệ luôn rủi ro khi triển khai và tốn kém nguồn lực khi thúc đẩy.

Khó khăn thứ nhất là tiếp cận các nguồn vốn. Nhiều doanh nghiệp Việt nam ra nước ngoài vì họ dễ gọi vốn ngành này hơn. Vậy tại sao chúng ta không xem xét các cấu trúc sandbox gọi vốn ICO. Hình thức gọi vốn này đã có gần 10 năm tuổi và rất nhiều quốc gia có luật lệ khá rõ ràng như Japan, Singapore có luật STO.

Khó khăn thứ hai là cách nhìn nhận khi một công ty công nghệ ứng dụng thất bại. Cần phải có một cách nhìn kinh tế đơn thuần hay dân sự đơn thuần ở các công ty công nghệ thất bại thông qua hệ thống luật. Kèm theo đó là sự ưu đãi về thuế khi đầu tư chiều sâu công nghệ ở doanh nghiệp.

Tóm lại là vốn và luật pháp cởi mở sẽ là giải pháp cho mọi giải pháp.

Hiệp hội Blockchain Việt Nam có những đề xuất gì để phát triển Blockchain tại Việt Nam trong thời gian tới hay không?

Đối thoại và trao đổi thông tin với các cơ quan quản lý là ưu tiên hàng đầu của Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) trong giai đoạn hiện nay. Chúng tôi xúc tiến chủ động với các cơ quan quản lý trong và ngoài nước như IMF, WB, các hiệp hội cùng ngành nghề. Các đề xuất chia sẻ thông tin của VBA tới các cơ quan được chia sẻ khá thuận lợi nên tôi nghĩ đây là những động lực giúp chúng tôi luôn có niềm tin vào sự phát triển ngành Blockchain tại Việt nam.

Về phía cộng đồng Việt nam chúng tôi đang thảo luận với các câu lạc bộ công nghệ, những diễn đàn, nhóm về ban hành một số tiêu chuẩn cộng đồng cũng như tiêu chuẩn đánh giá sản phẩm.

Tiêu chuẩn đạo Đức nghề nghiệp là vấn đề rất quan trọng trong ngành này nhưng chưa được thảo luận rộng rãi ở Việt Nam. VBA cũng sẽ nêu và thảo luận với các cộng đồng và hệ thống các chuyên gia sớm đưa ra một tiếng nói chung.

Bên cạnh các chính sách về huy động vốn, stablecoin, tiền điện tử của Ngân hàng Trung ương (Central Bank Digital Currency – CBDC), thì những tiêu chuẩn về phòng chống rửa tiền (AML - Anti Money Laundering) luôn là câu chuyện được các chính phủ trên thế giới quan tâm. Do đó, Việt Nam cần hòa nhập và tuân thủ các tiêu chuẩn phòng chống rửa tiền quốc tế. Blockchain không thể vững bền nếu không có tiêu chuẩn AML trong các hoạt động kinh tế và ngân hàng. Trong công tác tuyên truyền, việc kết hợp giữa an toàn thông tin, phòng chống rửa tiền… là một trong những tiêu chí mà Hiệp hội có thể tham gia cùng với Nhà nước để cùng tạo ra môi trường an toàn, minh bạch cho việc ứng dụng Blockchain.

Lê Mỹ(Thực hiện)

Theo TS Phan Xuân Dũng - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, đồng thời là Chủ tịch Quỹ VIFOTEC, đơn vị này được thành lập từ năm 1992 bởi Phó Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng và 6 cơ quan sáng lập trong đó có Liên hiệp Hội Việt Nam

Trong 30 năm hoạt động của Quỹ VIFOTEC, hàng nghìn công trình đoạt Giải thưởng đã được nghiên cứu, ứng dụng, triển khai, tạo tiếng vang lớn, góp phần động viên phong trào thi đua nghiên cứu sáng tạo KH&CN trong cả nước và đóng góp cho kinh tế, xã hội. 

Bên cạnh lễ trao giải, tại sự kiện, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã trao cho Quỹ hỗ trợ sáng tạo kỹ thuật Việt Nam Huân chương Lao động Hạng nhất. 

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, VIFOTEC đã trở thành một thương hiệu đối với những người làm khoa học của cả nước. Các hoạt động của Quỹ VIFOTEC là “bà đỡ” cho các nhà khoa học ứng dụng thành công và hiệu quả hàng nghìn sáng kiến, sáng chế vào sản xuất và đời sống, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng, đặc biệt làm cho sáng tạo khoa học công nghệ trở thành phong trào tích cực và ươm mầm những tài năng khoa học.

Người đứng đầu Quốc hội cho rằng, để đạt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, tri thức khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là yếu tố nội sinh, động lực đặc biệt quan trọng. 

Theo đó, Việt Nam cần nâng cao chất lượng, uy tín của các giải thưởng, hội thi, cuộc thi, hướng trọng tâm vào các công trình, giải pháp thuộc các lĩnh vực khoa học công nghệ có tính ứng dụng cao. 

Các địa phương cần đề ra những chính sách khuyến khích tài năng thông qua việc tổ chức giải thưởng, hội thi, từ đó phát hiện các cá nhân có tài năng để bồi dưỡng, các đề tài, giải pháp có giá trị triển khai ứng dụng vào thực tế cuộc sống, gắn kết với phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, để Quỹ tiếp tục có nhiều phần thưởng xứng đáng cho các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, sáng tạo, sáng chế, cần có cơ chế, nhất là về tài chính phù hợp.

Trọng Đạt

Tháng 11/2008 Công Vinh lần đầu tiên gặp mặt Thủy Tiên trong một buổi chụp hình tạp chí và cả hai đã “yêu nhau từ cái nhìn đầu tiên”

Tháng 8/2009, Công Vinh lên mặt báo chủ động công khai chuyện hẹn hò với Thủy Tiên.

Khoảng thời gian yêu nhau, cả hai đã nhận rất nhiều chỉ trích của cộng đồng mạng cho rằng họ đang dùng chính mối quan hệ này để đánh bóng tên tuổi của mình

Thủy Tiên còn bị cho là “sao chổi” vì fan cho rằng từ sau khi quen cô sự nghiệp của Công Vinh gặp rất nhiều trăc trở

Tháng 11/2011, Công Vinh và Thủy Tiên bí mật làm đám hỏi ở quê nhà Rạch Giá, Kiên Giang.

Ngày 2/1/2013, cặp đôi hạnh phúc đón con gái Bánh Gạo chào đời. Trong những ngày nữ ca sĩ sinh con, tiền đạo luôn bên cạnh chăm sóc vợ.

Ngày 27/12/2014, đám cưới của Công Vinh và Thủy Tiên được tổ chức tại Kiên Giang với sự góp mặt của 1000 khách mời

Đến nay, cuộc hôn nhân của nữ ca sĩ và cựu chân sút nổi tiếng chưa bao giờ mất đi sự lãng mạn, ngọt ngào như thuở ban đầu. Họ luôn sánh bước cùng nhau, thậm chí cử chỉ, sự quan tâm càng cho thấy “chỉ số hạnh phúc” tăng dần theo năm tháng.

Thủy Tiên và Công Vinh chọn cuộc sống bình dị, đơn giản bên nhau.

Công Vinh cũng phải thừa nhận, anh may mắn khi lấy được người vợ đảm đang, chu toàn như Thủy Tiên

Sau hơn một thập kỷ gắn bó, cặp đôi hàng đầu showbiz Việt đồng điệu ở mọi điểm và chung chí hướng trong hầu hết mọi vấn đề của cuộc sống.

Nhìn lại hành trình yêu của Công Vinh – Thủy Tiên, ai cũng nhận ra rằng sự nỗ lực, cố gắng của hai trái tim đồng điệu đã giúp họ vượt lên tất cả những chông gai và khó khăn

Thủy Tiên và Công Vinh làm từ thiện

Theo Tiền Phong

Thủy Tiên nóng bỏng với MV 'Ngải tình' đóng cùng Hồ Vĩnh Anh

Ngày 28/11, Thủy Tiên ra mắt MV mang tên Ngải tình và có màn khoe thân nóng bỏng cùng diễn viên Hồ Vĩnh Anh đáng chú ý trong hồ nước.

Lần đầu tiên, một đột phá khoa học được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI) đã được công nhận bằng giải Nobel.

Cụ thể, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển ngày 9/10 công bố ông David Baker (người Mỹ) được vinh danh "vì công trình thiết kế protein tính toán", trong khi hai nhà khoa học Demis Hassabis (người Anh) và John M. Jumper (người Mỹ) đồng nhận giải “vì công trình dự đoán cấu trúc protein”.

Công trình sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để "giải mã" cấu trúc của hầu hết loại protein được cộng đồng nghiên cứu quan tâm đặc biệt. Cấu trúc protein được coi là bài toán "nửa thế kỷ" của cộng đồng khoa học cũng như cả thế giới, trong đó nút thắt lớn nhất là dự đoán cấu trúc protein mà không cần thí nghiệm.

Công trình AI lịch sử

Theo Nature, tại DeepMind, công ty con của Google, John Jumper và Demis Hassabis đã phát triển một công cụ AI mang tính cách mạng với khả năng dự đoán cấu trúc protein có tên AlphaFold.

Sau đó, cũng chính AI này là nền tảng củng cố cho công trình của ông David Baker về thiết kế protein tính toán.

“Tôi hy vọng khi chúng ta nhìn lại AlphaFold, đây sẽ là bằng chứng đầu tiên về tiềm năng đáng kinh ngạc của AI trong việc thúc đẩy khám phá khoa học”, Hassabis phát biểu tại buổi họp báo ở DeepMind vào ngày 9/10.

Từng là một người chơi cờ vua giỏi và đi đầu về việc phổ biến AI, Hassabis đã bắt đầu thành lập DeepMind vào năm 2010 với mục tiêu xây dựng các hệ thống AI có thể thực hiện một số nhiệm vụ nhất định như con người hoặc thậm chí là tốt hơn.

Chỉ trong vài giây, AlphaFold có thể hoàn thành công việc mà các nhà khoa học phải mất nhiều năm để nghiên cứu. Ảnh: DeepMind.

Đến năm 2016, Hassabis chuyển sự chú ý của mình sang lĩnh vực protein sau khi phần mềm AI của DeepMind được công chúng biết đến rộng rãi với thành tích đánh bại một kỳ thủ đẳng cấp thế giới của môn cờ vây, một trò chơi cờ nổi tiếng của Trung Quốc.

Sau chiến thắng ở môn cờ vây, Hassabis và David Silver, một nhà khoa học hàng đầu tại DeepMind, quyết định đã đến lúc chuyển từ trò chơi sang các vấn đề trong thế giới thực.

Trong suốt 50 năm, các nhà khoa học đã tìm kiếm phương pháp dự đoán cấu trúc protein một cách nhanh chóng.

Mặc dù vậy, phải đến năm 2019, AlphaFold của DeepMind trình làng, tạo nên bước đột phá, vượt qua mọi hệ thống khác trên thế giới.

AlphaFold được xem là bước đột phá trong lĩnh vực sinh học. Việc dự đoán cấu trúc protein có thể giúp các nhà khoa học tìm hiểu cơ chế gây bệnh, dự đoán mức hiệu quả của các loại thuốc và vai trò của protein trong cơ thể. Những vấn đề toàn cầu như nghiên cứu enzyme phân hủy nhựa cũng gắn liền với protein.

Trước khi AlphaFold ra đời, việc tìm ra hình dạng của protein là một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn. Phần khó nhất chính là tìm ra những cấu trúc vật lý của protein. Thông thường, các nhà khoa học sẽ sử dụng tia X hoặc kính hiển vi điện tử (Cryo-EM) để khảo sát hình dạng của protein.

Tuy nhiên, những cách này rất phức tạp và mất thời gian, thậm chí lên đến vài tháng. Theo Matthew Higgins, giáo sư Đại học Oxford, sinh viên có thể phải mất đến một hoặc hai năm mới có thể tạo ra một cấu trúc mới và thông thường, kết quả rất mờ nhạt và không thuyết phục.

Trong khi đó, với AlphaFold, việc dự đoán hình dạng và cấu trúc của protein có thể hoàn tất chỉ trong vài giây với độ chính xác cao.

Tạo ra protein mới

Sau khi dự đoán cấu trúc của hầu hết mọi loại protein mà khoa học biết đến, một số trong đó rất cần thiết để hiểu các căn bệnh nguy hiểm như Alzheimer và Parkinson, DeepMind tiếp tục đi sâu hơn khi ra mắt phiên bản cải tiến AlphaFold2.

Cho đến mùa hè năm 2022, công cụ này đã xuất bản 200 triệu dự đoán cấu trúc protein. Tốc độ phổ biến của AlphaFold2 cũng phát triển với tốc độ chóng mặt.

DeepMind tuyên bố khoảng 98,5% bộ protein của con người đã được mô hình hóa. Ảnh: New Scientist.

Theo PubMed, chỉ có 4 bài báo đề cập đến AlphaFold vào năm 2020. Con số này đã tăng lên 92 bài báo vào năm 2021 và đạt con số khủng với 546 bài báo vào năm 2022.

Trong khi đó, hơn hai thập kỷ trước khi DeepMind bắt đầu làm việc trên AlphaFold, nhà vật lý sinh học David Baker và các đồng nghiệp đã phát triển một công cụ phần mềm có tên là Rosetta với nhiệm vụ mô hình hóa các cấu trúc protein bằng các nguyên lý vật lý.

Cụ thể, công cụ này so sánh các đoạn nhỏ của nhiều cấu trúc và trình tự protein hiện có để xác định trình tự protein có thể gấp thành một hình dạng cụ thể.

Thực tế, trước khi AlphaFold xuất hiện và thống trị, Rosetta mới là công cụ hàng đầu trong cuộc thi CASP (Critical Assessment of Protein Structure Prediction).

Theo đó, cùng với những phần mềm khác, Rosetta sẽ được cung cấp trình tự axit amin cho 100 protein để dự đoán cấu trúc của chúng. Bài giải sẽ được đối chiếu với kết quả nghiên cứu trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, Baker sớm nhận ra mô hình này có thể được đảo ngược để thiết kế các protein hoàn toàn mới.

Công cụ này sau đó đã thành công bước đầu trong việc thiết kế các protein mới, bao gồm những loại enzyme, protein có thể liên kết chặt chẽ với các phân tử khác và các hạt nano protein tự lắp ráp giống với virus. Một trong số này đã được dùng làm cơ sở cho vaccine Covid-19 và đã được phê duyệt.

Khi AlphaFold2 được công bố nhưng vẫn chưa được phát hành, Baker và nhóm của ông, bao gồm nhà hóa học Minkyung Baek đã bắt tay vào tìm hiểu phần mềm và áp dụng một số thủ thuật của nó vào phiên bản Rosetta dựa trên AI trước đó.

RoseTTAFold - một công cụ phần mềm sử dụng kỹ thuật học sâu để dự đoán nhanh chóng và chính xác các cấu trúc protein dựa trên thông tin hạn chế. Ảnh: University of Washington.

Phiên bản đầu tiên có tên RoseTTAFold cho ra kết quả hoạt động gần như AlphaFold2. Kể từ năm 2021, cả hai mạng lưới AI này đều liên tục được các nhà phát triển và các nhà khoa học khác cải tiến để giải quyết những thách thức mới, chẳng hạn như dự đoán cấu trúc những phức hợp của nhiều protein tương tác khác nhau.

Trong những năm gần đây, nhóm của Baker đặc biệt năng nổ trong việc áp dụng máy học để tạo ra các protein mới chưa từng thấy trong tự nhiên.

Một công cụ do nhóm của Baker phát triển gần đây kết hợp RoseTTAFold với mạng nơ-ron khuếch tán tạo hình ảnh đã dẫn đến bước thay đổi trong khả năng thiết kế protein của các nhà nghiên cứu.

Martin Steinegger, một nhà sinh học tại Đại học Quốc gia Seoul, ví tác động của AlphaFold, RoseTTAFold và các công cụ AI sinh học khác với tác động của các sứ mệnh Apollo Moon.

Trong khi đó, nhiều nhà nghiên cứu hy vọng AlphaFold và các công cụ AI khác mà nó truyền cảm hứng sẽ tạo nên cuộc cách mạng vĩ đại trong lịch sử y học.

Thực tế, cuộc cách mạng mà Jumper, Hassabis và Baker cùng các đồng nghiệp của họ đã khởi xướng vẫn mới chỉ còn trong giai đoạn sơ khai. Tác động đầy đủ của AlphaFold đối với khoa học có thể phải mất nhiều năm nữa mới được biết đến.

Dùng ChatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri

Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.

Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.