Thông thường độ tuổi trung bình khi bị thoái hóa khớp là 45 - 50 tuổi nhưng hiện nay dân văn phòng mới bước sang tuổi 35 đã gặp những triệu chứng của căn bệnh này.

Các động tác vận động giữa giờ là một biện pháp hữu hiệu giúp dân văn phòng phòng ngừa các vấn đề sức khỏe đặc trưng. Thời điểm này cần vai trò của vật lý trị liệu, vừa điều trị vừa có các bài tập phòng ngừa cho giới văn phòng ngồi lâu.

Theo ông Dần, vật lý trị liệu cũng bao gồm cả phục hồi chức năng cho người khuyết tật như người bị đột quỵ, chấn thương tủy sống, bại liệt, bại não, nứt đốt sống, cong vẹo cột sống, bàn chân bẹt, Parkinson…

Mới đây, tại Dubai, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất đã diễn ra đại hội lần thứ 20 của Liên đoàn Vật lý trị liệu thế giới. Đây là hoạt động diễn ra mỗi 4 năm của liên đoàn. Đại hội quy tụ đại diện từ 129 quốc gia thành viên trên thế giới để thảo luận về các vấn đề liên quan.

Mục tiêu là để giúp ngành vật lý trị liệu ngày càng phát triển nhằm bảo vệ sự an toàn cho người bệnh, tối đa hóa chức năng của mọi người và nâng cao sức khỏe toàn dân. Hội Vật lý trị liệu Việt Nam trở thành thành viên chính thức của Liên đoàn Vật lý trị liệu thế giới kể từ tháng 1/2021.

Trong quá trình diễn ra đại hội, các chuyên gia cũng đã chia sẻ những thành công trong việc thay đổi nhìn nhận của xã hội về chuyên viên vật lý trị liệu. Theo đó, xóa bỏ tên gọi kỹ thuật viên (technician) để trở thành đúng nghĩa là nhà trị liệu (therapist). Đồng thời, cũng được công nhận tính tự chủ trong hành nghề chuyên môn và hợp tác hiệu quả với các nhân viên y tế khác với nguyên tắc lấy người bệnh làm trung tâm và thực hành dựa trên chứng cứ.

Mặc dù có vẻ ngoài rắn chắc, xương là một mô hoạt động, liên tục thay đổi và tu sửa. Bản thân xương chứa ba loại tế bào chính kiểm soát quá trình này: nguyên bào xương (tạo xương mới), tế bào hủy xương (giúp duy trì xương) và tế bào hủy xương (phân hủy xương).

Ung thư xương xuất phát từ các thành phần của xương: tế bào tạo xương, tế bào tạo sụn và tế bào liên kết của mô xương. Bệnh có độ ác tính cao, di căn sớm. Ung thư xương có thể nguyên phát hoặc do di căn từ nơi khác đến (chủ yếu từ vú, phổi..).

Triệu chứng cảnh báo ung thư xương

Theo Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, tổn thương do ung thư xương chủ yếu ở đầu dưới xương đùi và trên đầu xương chày, nghĩa là hai đầu xương chi dưới gần khớp gối. Vị trí ít gặp hơn là đầu trên xương đùi và đầu trên xương cánh tay. Các xương dẹt hay bị ung thư là xương chậu và xương bả vai.

Dưới đây là các triệu chứng thường gặp của ung thư xương:

- Đau: đau là triệu chứng khởi đầu hay gặp nhất. Đau mơ hồ ở xương rồi sớm thể hiện đau rõ từng đợt ngắn, rất khó chịu. Giai đoạn muộn đau liên tục, bệnh nhân kêu rên, kém ăn, mất ngủ, dùng thuốc giảm đau thông thường và một số thuốc kháng viêm giảm đau hầu như không có tác dụng. Một số bệnh nhân lúc đầu từ chối điều trị, sau đành phải chấp nhận phẫu thuật vì đau dữ dội không thể chịu nổi

- Khối u: Có thể xuất hiện trước, đồng thời hoặc sau triệu chứng đau, lúc đầu u là một đám chắc, đẩy lùi bề mặt da, bờ không rõ, sờ nắn không đau, về sau to nhanh làm biến dạng vùng có u. U xâm lấn nhiều tổ chức phần mềm, nổi rõ các mạch máu dưới da và tân tạo các mạch máu nhỏ, màu sắc da trở nên hồng và ấm hơn những nơi khác, mật độ mềm, nơi chắc, nơi căng do máu tụ.

Ở giai đoạn này, hình ảnh lâm sàng rất giống với viêm xương tủy cấp, nếu không thận trọng dễ chỉ định mổ nhầm, ở giai đoạn muộn u có thể xâm lấn nhiều phá vỡ bề mặt da, chảy máu làm cho người bệnh bị bội nhiễm thiếu máu, thể trạng xấu do mất ngủ, ăn uống kém và đau đớn.

- Gãy xương bệnh lý: Ung thư tiêu hủy xương nên có hiện tượng tự gãy xương, một số trường hợp nhầm với gãy xương thông thường.

Trường hợp vượt quá khả năng chuyên môn, cơ sở phải phối hợp chặt chẽ với các bệnh viện tuyến trên, bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế trong việc chuyển tuyến, hội chẩn chuyên môn, khám chữa bệnh từ xa qua telehealth để theo dõi điều trị cho nạn nhân.

Cục cũng giao 2 bệnh viện Việt Đức, Bạch Mai chủ động hỗ trợ về chuyên môn kỹ thuật, khi cần thiết sẵn sàng cử cán bộ chuyên môn phối hợp với ngành y tế Hà Giang cứu chữa các trường hợp nặng.

Trong trường hợp cần thiết, hỗ trợ thuốc, máu, dịch truyền, phương tiện cấp cứu, vật tư trang thiết bị y tế cho Sở Y tế Hà Giang để cứu chữa nạn nhân.

Trước đó, khoảng 8h30 ngày 29/9, tại Hà Giang xảy ra vụ sạt lở taluy dương ở quốc lộ 2, đoạn qua xã Việt Vinh, huyện Bắc Quang. Đoạn sạt lở dài khoảng 300m, khối lượng đất đá khoảng trên 3.000m3, làm đổ sập 3 ngôi nhà, một người tử vong, 2 người mất tích, 5 xe bị vùi lấp, giao thông bị ách tắc.

Theo cơ quan chức năng, số lượng người bị vùi lấp có thể tăng lên. Công an tỉnh Hà Giang vẫn đang huy động thêm các chiến sĩ khẩn trương tìm kiếm người trong các ngôi nhà bị vùi lấp.

Thần sắc bác sĩ Hoàng Minh Lý tươi tắn, tự tin, sau hơn 5 tháng gặp biến cố kinh hoàng, bị tấm kính quán cà phê rơi vào người khiến cô bị thương rất nặng.

Đến nay, nữ bác sĩ nội trú Hoàng Minh Lý đã hồi phục sức khỏe sau thời gian điều trị, phục hồi chức năng, chính thức đi làm trở lại.

Trước đó, đêm 20/4, bác sĩ nội trú Hoàng Minh Lý, 29 tuổi, công tác tại Bệnh viện K đi uống cà phê cùng bạn bè trên phố Thái Hà (quận Đống Đa, Hà Nội).

Đêm đó, Hà Nội xuất hiện một cơn dông lớn. Tấm kính lớn từ tầng 2 quán cà phê đổ sập xuống trúng người bác sĩ Hoàng Minh Lý.

Bác sĩ Hoàng Minh Lý được đưa vào viện trong tình trạng đa chấn thương, với nhiều thân đốt sống bị vỡ, tổn thương tủy sống dẫn đến hai chân liệt hoàn toàn, gãy nhiều xương sườn gây chấn thương ngực kín, cùng với tràn máu và khí màng phổi hai bên, chấn thương gan độ 4 và lách độ 2.

Cô đã trải qua những ngày tháng điều trị, với nhiều tổn thương thể xác và nỗi lo tinh thần, khi mình vừa ra trường, đi làm, chưa kịp giúp đỡ gia đình đã gặp tai nạn nghiêm trọng, thời điểm đó đe dọa đến tính mạng, sức khỏe.

GS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết, sau tai nạn xảy ra với bác sĩ của bệnh viện, Ban Lãnh đạo Bệnh viện đã trao đổi các phòng ban liên quan nhằm tạo điều kiện, sắp xếp phù hợp với điều kiện sức khỏe ... để bác sĩ nội trú Hoàng Minh Lý có thể đi làm trở lại theo nguyện vọng.

"Qua những lần động viên, thăm hỏi trước đó, bác sĩ Lý chia sẻ mong muốn được tiếp tục làm việc tại khoa Xạ Tổng hợp Tân Triều (Khoa Xạ 5 Bệnh viện K) là nơi bác sĩ Lý đang làm việc trước đây", PGS Quảng cho biết.

Các bác sĩ chúc mừng và khâm phục nghị lực của cô gái, khi cô không chịu làm "bàn giấy", mà muốn tiếp tục cống hiến, đóng góp việc điều trị để không bỏ lỡ những kiến thức quý báu cô học trong nhà trường, cũng như khi đi làm.

Theo đó, bác sĩ Lý được tiếp tục công việc tư vấn, khám trực tiếp cho người bệnh. Bệnh viện sẽ tạo điều kiện tối đa để bác sĩ có thể thuận tiện hơn trong khi làm việc tại khoa.

Từ phương tiện di chuyển như xe lăn điện, vị trí ngồi làm việc …. đều đã được khoa bố trí từ trước. Hiện nay bác sĩ Lý tham gia khám bệnh tại khoa Xạ Tổng hợp Tân Triều.

Sau khi bác sĩ Lý đi làm trở lại, bệnh viện sẽ dựa trên tình hình thực tế để phân công công việc phù hợp, bác sĩ Lý có thể tiếp tục khám chữa bệnh tại khoa hoặc tham gia công tác khác như nghiên cứu khoa học, chỉ đạo tuyến … ", GS.TS Lê Văn Quảng chia sẻ.

Bác sĩ Hoàng Minh Lý bày tỏ xúc động và gửi lời cảm ơn đến Giám đốc Bệnh viện, Lãnh đạo Khoa Xạ 5 cùng các đồng nghiệp đã chúc mừng, động viện trong ngày đầu tiên trở lại làm việc.

"Sự động viên ấy là động lực để em vượt qua, hồi phục sức khỏe tốt hơn và hôm nay có thể ở đây cùng làm việc với các đồng nghiệp. Em mong muốn có thể góp một phần công sức nhỏ bé của mình để tiếp tục, khám chữa bệnh mang lại hy vọng cho nhiều người bệnh", bác sĩ Lý xúc động nói.

TS.BS Võ Văn Xuân, Trưởng khoa Xạ tổng hợp Tân Triều cho biết, Khoa Xạ 5 sẽ tạo mọi điều kiện để bác sĩ Lý thuận tiện hơn trong quá trình khám chữa bệnh, chúng tôi sẽ cùng đồng hành với bác sỹ Lý để sắp xếp vị trí phù hợp nguyện vọng, điều kiện sức khỏe và vẫn đảm bảo công tác chuyên môn tại khoa".

Hội thảo là một phần trong chuỗi sự kiện InnovaConnect, do Quỹ VinFuture phối hợp với Trường Đại học Y tế công cộng (ĐHYTCC) tổ chức.

"Đại dịch" thuốc lá mới tạo ra một thế hệ nghiện nicotine

Phát biểu tại sự kiện, GS Hoàng Văn Minh, Hiệu trưởng trường ĐHYTCC, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao ý thức cộng đồng và đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời nhằm đẩy lùi tỷ lệ sử dụng thuốc lá tại Việt Nam.

"Chúng tôi chọn giảng đường đại học là nơi tổ chức sự kiện, vì tôi tin rằng sự quan tâm của các em sinh viên sẽ góp phần nâng cao nhận thức, cũng như đóng góp các sáng kiến chống lại sự thịnh hành của các loại thuốc lá mới", GS Hoàng Văn Minh chia sẻ.

GS Hoàng Văn Minh cho biết, hút thuốc lá là hành vi dễ bắt gặp và thậm chí được coi là truyền thống ở Việt Nam. Trong quá khứ, việc hút thuốc được xem là cách để bắt đầu câu chuyện, để xây dựng mối quan hệ. Tuy nhiên, hút thuốc mang đến nhiều hệ lụy xấu cho sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.

Với sự thịnh hành của các loại thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá mới) như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá lai… Việt Nam đang đối mặt với một "đại dịch" mới, tạo ra một thế hệ nghiện nicotine mới.

Trong một nghiên cứu do GS Hoàng Văn Minh thực hiện từ tháng 10/2023 đến tháng 12/2023 đối với 3.801 học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 thuộc 11 tỉnh, thành khác nhau ở Việt Nam, có tới 96,2% và 37,8% học sinh nhận thức được sự tồn tại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

Trong đó, 14% đã từng sử dụng thử thuốc lá điện tử và 7% hiện đang sử dụng trong 30 ngày qua. Tỷ lệ này đối với thuốc lá nung nóng là 1,8% đã từng sử dụng và 1,0% hiện đang sử dụng.

Một thống kê khác cũng được GS Hoàng Văn Minh chia sẻ, cho biết Việt Nam hiện có 45,3 triệu người hút thuốc, trong đó phần lớn là nam giới.

"Đây là xu hướng đáng lo ngại, vì nó có thể đảo ngược những nỗ lực kiểm soát việc sử dụng thuốc lá ở thanh thiếu niên đã được triển khai quyết liệt trong nhiều năm qua", GS Hoàng Văn Minh nhấn mạnh.

Không chỉ ở Việt Nam, tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới cũng gia tăng nhanh ở nhiều quốc gia trong 10 năm qua.

Sự hấp dẫn của các thiết bị thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng với kiểu dáng thời thượng, hương vị đa dạng và những chiến dịch quảng cáo tinh vi đã khiến nhiều người, đặc biệt là thanh thiếu niên, lầm tưởng rằng những sản phẩm này an toàn hơn so với thuốc lá truyền thống.

Thuốc lá điện tử có nguy hiểm?

Theo bà Bungon Ritthiphakdee, Giám đốc Điều hành Trung tâm Quản trị và Kiểm soát thuốc lá toàn cầu (GGTC, Thái Lan), thuốc lá điện tử là nguy hiểm và có gây hại cho sức khỏe.

"Thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng cũng có nicotine gây nghiện, có khả năng tạo ra một thế hệ mới nghiện nicotine", bà cảnh báo.

Thực tế, cộng đồng y tế toàn cầu cũng đã ghi nhận một số trường hợp tổn thương phổi do thuốc lá điện tử, hay còn gọi là EVALI.

Theo đó, các sản phẩm thuốc lá mới được cho là có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt là đối với não bộ đang phát triển của trẻ vị thành niên.

Đồng quan điểm với bà Ritthiphakdee, GS Hoàng Văn Minh cũng cho rằng việc nghiện chất nicotine dần hình thành trong quá trình sử dụng thuốc lá điện tử có thể dẫn đến sự "chuyển tiếp" sang các sản phẩm thuốc lá truyền thống.

"Sự hấp dẫn của các thiết bị thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng với kiểu dáng thời thượng, hương vị đa dạng và những chiến dịch quảng cáo tinh vi đã khiến nhiều người, đặc biệt là thanh thiếu niên, lầm tưởng rằng những sản phẩm này an toàn hơn so với thuốc lá truyền", GS Minh chia sẻ.

Không chỉ vậy, ngành công nghiệp thuốc lá còn đang tìm cách "lách" các quy định quản lý bằng việc giới thiệu các sản phẩm mới như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, nhằm đối phó với các quy định ngày càng nghiêm ngặt đối với thuốc lá truyền thống.

PGS. Becky Freeman, chuyên gia từ Trường Y tế công cộng, Đại học Sydney (Úc) cho biết mạng xã hội là công cụ được các công ty, người bán thuốc lá tiếp cận để đưa sản phẩm đến với người dùng.

"Trên mạng xã hội, dễ dàng tìm thấy những hình ảnh hấp dẫn, thậm chí người nổi tiếng quảng bá sản phẩm và đưa ra những thông tin sai lệch về độ an toàn của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng", PGS. Becky Freeman cho biết.

Kết quả từ khảo sát của GS. Minh và nhóm nghiên cứu cũng cho thấy, nhiều học sinh vẫn còn những hiểu lầm sai lệch về tác hại của các loại thuốc lá mới này, khi tin rằng chúng an toàn hoặc ít gây hại hơn so với thuốc lá truyền thống. 23,5% học sinh không nhận thức được những rủi ro tiềm ẩn của thuốc lá điện tử và con số này còn cao hơn đối với thuốc lá nung nóng (43,2%).

"Điều này đã dẫn đến việc nhiều học sinh sẵn sàng trải nghiệm và sử dụng các sản phẩm này mà không hề lường trước được những tác hại đi kèm", GS. Minh cho biết.

Các chuyên gia tại sự kiện đồng thuận rằng, cần phải hành động ngay lập tức, xây dựng và thực thi các chính sách kiểm soát chặt chẽ đối với những sản phẩm này.

Hiện trên thế giới có ít nhất 34 quốc gia và vùng lãnh thổ áp dụng chính sách cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá điện tử, 11 quốc gia cấm bán thuốc lá nung nóng.

Chia sẻ bài học từ Singapore, bà Ritthiphakdee cho biết, từ tháng 2/2018, chính phủ nước này đã hoàn toàn cấm việc mua bán, sử dụng và sở hữu các sản phẩm thuốc lá như thuốc lá điện tử, shisha và thuốc lá không khói.

Trong khi đó tại Úc, tỷ lệ người hút thuốc hàng ngày ở nước này hiện đã ở dưới mức 10%. PGS. Freeman cho biết để đạt được thành công này, cần có các biện pháp tiếp cận toàn diện nhiều mặt, cùng với quy định nghiêm ngặt từ chính phủ.

"Người trẻ sẽ không còn dễ dàng mua các sản phẩm ở những cửa hàng tiện lợi nữa. Mô hình này đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ", PGS. Freeman chia sẻ.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy tiêu thụ cà phê có liên quan đến việc giảm độ cứng của gan. Đây là thước đo mà các chuyên gia chăm sóc sức khỏe sử dụng để đánh giá tình trạng xơ hóa, sự hình thành mô sẹo trong gan.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người uống cà phê có thể giảm nguy cơ mắc ung thư gan, ung thư nội mạc tử cung, sẹo gan, xơ gan, bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu… 

Nếu bạn đã có vấn đề với gan, cà phê có thể là một lựa chọn hữu ích. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê với một lượng vừa phải, thường là từ 1 đến 3 cốc mỗi ngày, có thể làm chậm các tình trạng sẹo gan, xơ gan, viêm gan B và C, bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu

Công dụng của cà phê với sức khỏe của gan

Ngoài caffeine, cà phê còn có hơn 1.000 chất hóa học. Các bác sĩ vẫn đang cố gắng tìm hiểu xem cơ thể làm gì với chúng để khiến cà phê trở nên hữu ích. 

Khi cơ thể bạn tiêu hóa caffeine, nó sẽ tạo ra một chất hóa học gọi là paraxanthine làm chậm sự phát triển của mô sẹo liên quan đến xơ hóa. Điều đó có thể giúp chống ung thư gan, xơ gan do rượu, bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu và viêm gan C.

Hai hóa chất trong cà phê, kahweol và cafestol, có thể giúp chống ung thư. Các bác sĩ không chắc tác dụng của nó mạnh đến mức nào.

Tuy nhiên, một số cho rằng uống một lượng cà phê không đường vừa phải có thể có tác dụng khi kết hợp cùng với các phương pháp điều trị chính cho loại ung thư gan phổ biến nhất, ung thư biểu mô tế bào gan. 

Axit trong cà phê có thể có tác dụng chống lại virus gây bệnh viêm gan B. Một nghiên cứu cho thấy cà phê không chứa caffein cũng có thể mang lại lợi ích tương tự.

Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nguy cơ mắc bệnh xơ gan giảm 44% nếu bạn uống 2 cốc cà phê mỗi ngày và giảm đến 65% nếu là 4 cốc mỗi ngày.

Cần lưu ý gì khi uống cà phê?

Dù vậy, TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng thông tin trong nghiên cứu trên chỉ mang tính chất tham khảo vì mới chỉ nghiên cứu trên một nhóm đối tượng nhỏ. Hơn nữa cà phê cũng là một dạng kích thích không khuyến khích uống quá nhiều, uống liên tục trong một ngày.

Cụ thể, một người bình thường có thể uống khoảng 250-400mg cafein (tương đương 2-3 ly) một ngày. 

Một số nhóm đối tượng như người mắc các bệnh lý mãn tính (tim mạch, đang bị rối loạn nhịp tim…) trước khi dùng thì phải hỏi ý kiến bác sĩ. Lý do cà phê có thể làm tăng nhịp tim, nhịp thở, có thể gây kích thích ở đường tiêu hóa, buồn nôn, đau dạ dày… hoặc làm tăng nhu động ruột.

BS Hưng cho biết thêm, việc uống cần được kiểm soát phù hợp với sức khỏe, thể trạng, bệnh tật của từng người. Có người uống cà phê để sảng khoái nhưng có người uống mất ngủ. Người đang bị mất ngủ, lo âu nếu uống cà phê sẽ rất nguy hiểm.

Tương tự, người mắc các bệnh tim mạch uống cà phê sẽ làm tăng nhịp tim, rối loạn nhịp tim…

Trong khi đó, người Việt chưa có thói quen đi khám sức khỏe định kỳ, nên có thể không biết bản thân đang có bệnh tiềm ẩn. Nếu sử dụng quá nhiều các chất kích thích như rượu, bia, cà phê …thì rất nguy hiểm.

Phụ nữ có thai cũng nên thận trọng khi uống cà phê chứa caffeine. Cần lưu ý rằng cà phê đã khử caffeine vẫn chứa cafein. Một tách cà phê bình thường có thể chứa 75 đến 165 mg caffeine, trong khi cà phê khử cafein chứa trung bình 2-7mg.